آیا ترودو از سیاست خوشآمدگویی به پناهجویان پشیمان شده است؟ – ترجمه گزارش BBC
طبق قانون جدید شاپینگ پناهندگی، اگر شخصی قبلا از کشورهای آمریکا، بریتانیا، استرالیا و نیوزیلند درخواست پناهندگی کرده باشد، اجازه عبور از مرز کانادا را نخواهد داشت
دولت لیبرال کانادا به رهبری نخستوزیر جاستین ترودو، میگوید قصد دارد با ایجاد تغییر در قانون، به اصطلاح «شاپینگ پناهندگی یا Asylum shopping» را برای پناهجویان دشوارتر سازد.
ولی کارشناسان حقوقی و حامیان پناهجویان هشدار میدهند که این تغییرات، میتواند ناقض قوانین داخلی و بینالمللی باشد و وجههی کانادا را به عنوان پشتیبان پناهجویان، تخریب کند. بی بی سی اینترنشنال در این گزارش میپرسد که آیا واقعا قوانین پناهندگی کانادا میخواهد تغییر کند؟
Warda Shazadi Meighen، استاد رشته حقوق پناهندگی در دانشکده حقوق دانشگاه تورنتو درباره شرایط فعلی که بوجود آمده است میگوید: «به اعتقاد من دولت لیبرال چرخش حقیقتا آشکاری داشته است. کانادا در پنج سال گذشته، با وجود موج پوپولیسم، از حقوق پناهجویان پشتیبانی کرده و از این لحاظ، کشور حقیقتا متمایزی بوده است و تغییرات جدید به منزلهی پشت کردن به آن سیاستها است.»
قانون شاپینگ پناهندگی چندی پیش به عنوان بخشی از لایحهی بودجهی عمومی دولت ارائه و معرفی شد.
به موجب قانون جدید، پناهجویانی که پیش از این در کشور ثالثی که با کانادا توافقنامهی تبادل اطلاعات مهاجرتی دارد، تقاضای پناهندگی کرده باشند، واجد شرایط عبور از مرز نخواهند بود. این کشورها عبارتند از آمریکا، بریتانیا، استرالیا و نیوزیلند.
این دسته از افراد همچنین حق دادخواهی شفاهی از هیئتهای حل اختلاف یا دادگاههای مستقل را نخواهند داشت.
با این حال، آنها مشمول ارزیابی ریسک پیش از اخراج خواهند بود، تا روشن شود که در صورت دیپورت شدن به کشور خود، با خطر اعدام یا شکنجه مواجه خواهند بود یا خیر.
Bill Blair، وزیر امنیت مرزی کانادا میگوید هدف از این قانون جلوگیری از «شاپینگ پناهندگی» است.
آیا مقدم پناهجویان گرامی است؟
بعد از پیروزی جاستین ترودو در انتخابات سال ۲۰۱۵، کانادا به خاطر خوشآمدگویی به پناهجویان، آن هم در دورهای که بسیاری از کشورهای دیگر سختگیریها را در مرزهای خود افزایش دادهاند، در سطح بینالمللی در زمینه گرفتن پناهنده به شهرت رسیده است.
پس از آن که دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا شهروندان هفت کشور عمدتا مسلمان را از ورود به ایالات متحده منع ساخت، آقای ترودو در توییتی نوشت: «کاناداییها مقدم شما را گرامی میدارند، صرف نظر از آن که چه دین و مذهبی داشته باشید.»
این برداشت که کانادا آغوش خود را به روی همهی پناهجویان میگشاید، در کنار اتخاذ سیاستهای مهاجرتی دست و پا گیرتر از سوی ایالات متحده، به سیل تقاضاهای پناهندگی در مرز کانادا و ایالات متحده منجر گشته است.
از زمان شروع فعالیت ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا، بیش از ۴۰ هزار پناهجو از مرز کانادا و ایالات متحده عبور کردهاند. شهرهایی که در امتدار مرز واقع شدهاند، برای ارائهی خدمات به هزاران نفری که در انتظار رسیدگی به تقاضای پناهندگی خود هستند، دچار مشکل شدهاند. برای مثال در مونترال، استادیوم المپیک این شهر به یک اقامتگاه موقت تبدیل شده است.
این مساله اعتراضات و برخوردهایی را با رهبران محلی بر انگیخته است.
خانم Meighen بر این باور است که دولت کانادا، برای جلب نظر مثبت مردم در ماههای منتهی به انتخابات پاییز، بازنگری در سیاستهای پناهندگی را در دستور کار خود قرار داده است.
او میگوید: «این تغییرات حقیقتا بیشتر به خاطر جلب رضایت عمومی است.»
گام بعدی چیست؟
چندین وکیل و مدافع حقوق پناهجویان به انتقاد از قوانین جدیدی پرداختهاند که بی سر و صدا در لایحهی بودجه گنجانده شدهاند و تقریبا بطور قطع میتوان گفت که به مرحلهی اجرا در خواهند آمد.
سازمان عفو بینالملل، انجمن وکلای پناهندگی کانادا، انجمن آزادیهای مدنی کانادا و شورای پناهجویان کانادا نامهی مشترکی خطاب به نخستوزیر نوشته و از او خواسته بودند که قانون جدید را لغو کند.
خانم Jamie Liew، استاد رشتهی حقوق مهاجرت و پناهندگی در دانشکده حقوق دانشگاه اتاواست.
او میگوید کانادا نباید به ایالات متحده که بر خلاف کانادا درخواستهای پناهندگی بر اساس خشونتهای خانوادگی یا هویت جنسی را نمیپذیرد، اجازه دهد که با تصمیمگیریهای خود، بر درخواستها پناهندگی داخلی کانادا تاثیر بگذارد.
او میگوید: «ما نباید بر تصمیمات کشور دیگری متکی باشیم؛ کانادا نباید اختیارات خود را به دیگران تفویض نماید.»
خانم Meighen میگوید: «با توجه به رای سال ۱۹۸۵ دادگاه عالی کانادا، که به پناهجویان حاضر در خاک کانادا حق رسیدگی شفاهی کامل قبل از دیپورت شدن اعطا کرده است، تقریبا بطور قطع چالشهایی حقوقی به وجود خواهد آمد.»
خانم Meighen بر این باور است که: «چنانچه قانون جدید حق رسیدگی شفاهی کامل را از پناهجویان سلب کند، به احتمال زیاد لغو خواهد شد. آنچه برای همیشه تغییر خواهد کرد، وجههی کانادا در عرصهی بینالمللی است. فکر نمیکنم که در نهایت امر، شاهد تغییرات چندان مهمی باشیم، اما این مساله وجه کانادا را تغییر خواهد داد.»