مرا از کارم در کلگری اخراج کردند چون باردار بودم
فهرست مطالب
شماره ۱۰۷ هفته‌نامه آتش را از اینجا دانلود کنید
امسال برای زهرا دهقانی‌فرد در کلگری سالی پر از شادی و غصه بود. او در نخستین روزهای سال فهمید که دارد مادر می‌شود اما یک اتفاق، کام او و همسرش را تلخ کرد. زهرا فهمید که کارفرمایش به خاطر بارداری او را اخراج کرده است.
هر چند حالا دختر زهرا یعنی دیبا به دنیا آمده و خانواده سه نفری آنها، روزهای شیرینی را در کنارش سپری می‌کنند، اما شکایت خود را از کارفرمای سابق زهرا پیگیری می‌کنند. آنها امیدوارند دادگاه بتواند جلوی این اتفاق‌ها را بگیرد و هیچ زنی به خاطر اینکه مادر می‌شود، از کار اخراج نشود. خبرنگار آتش به نقل از سی‌بی‌سی در کلگری گزارش می‌دهد.
وقتی که زهرا (مونا) دهقانی‌فرد، زن مهاجر ایرانی ساکن کلگری فهمید حامله است فکر می‌کرد مانند بسیاری از مادرهای باردار، تا اواخر دوران بارداری‌اش را سر کار می‌رود. اما این اتفاق هیچ وقت نیفتاد و او نتوانست به شغل خود به عنوان اپراتور چرخ خیاطی در شرکت Canadian Linen and Uniform Services ادامه دهد. زهرا دوست داشت پس از تولد فرزندش، به محض توانایی، به سر کار خود برگردد. مدیرش اما این شانس را از او گرفت. دهقانی‌فرد می‌گوید: «من کار با دست و کلا کار خیاطی را دوست دارم و آنجا دوستان خوبی داشتم.»
روزهای خوش به پایان می‌رسد
دهقانی‌فرد در آگوست سال ۲۰۱۶ کار خود را آغاز کرد. او می‌گوید بعضی هفته‌ها اضافه‌کاری می‌کرد، بعضی هفته‌ها تنها چند روز به سر کار می‌رفت و در بعضی هفته‌ها اصلا کار نمی‌کرد.
او مدتی را مرخصی گرفت و برای دیدار با خانواده‌اش به ایران رفت. در بازگشت متوجه شد که باردار است و این موضوع را به اطلاع سرپرست بخش خود رساند.
او اندکی بیش از یک هفته بعد، در ۱۶ ژانویه‌ی ۲۰۱۷، به سرپرست بخش خود گفت که کمی کسالت دارد و در خانه می‌ماند. هنگامی که دکتر به او اطمینان داد این ناراحتی بخش نرمالی از بارداری اوست، تصمیم گرفت که روز بعد به سر کار برگردد.
اما قبل از آنکه بتواند این کار را بکند، مدیر برای زهرا پیامی فرستاد که در آن آمده بود: «وضعیت شما به اطلاع من رسید. متاسفانه نمی‌توانم این ریسک را قبول کنم که برای شما اتفاقی بیفتد. واقعا متاسفم، اما دیگر نمی‌توانم از شما استفاده کنم.»
دهقانی‌فرد به سی‌بی‌سی نیوز می‌گوید که از دیدن این پیام شوکه شد و چند بار سعی کرد که با مدیر تماس تلفنی بگیرد، اما موفق نشد. روز بعد به سر کار برگشت تا به مدیرش بگوید که سلامت است.
دهقانی‌فرد می‌گوید: «او به من گفت ما نگران شما هستیم و نمی‌توانیم هیچ مسئولیتی را قبول کنیم. من به او گفتم: مسئولیت همه چیز با خودم است، شما مسئول نیستید.»
او می‌گوید با وجود تلاش‌هایش، مدیر نظر خود را تغییر نداد.
دهقانی‌فرد می‌گوید: «فوق‌العاده غمگین و ناامید شده بودم. انتظار چنین رفتاری را از آنها نداشتم.»
بارداری، بهانه اخراج نیست
دهقانی‌فرد در سال ۲۰۱۳ از ایران به کانادا آمد. شوهرش محسن آیندیش هم در سال ۲۰۰۹ مهاجرت کرده بود. آیندیش می‌گوید رفتاری که با همسرش شده بود، به نظر صحیح نمی‌آید.
آیندیش می‌گوید: «چون یک نفر باردار است، نمی‌توانید اخراجش کنید. فکر می‌کنم رفتار مدیر در این خصوص بسیار غیرحرفه‌ای بوده است و من واقعا جا خوردم. حتی اگر موردی هم پیش بیاید، حتی در این صورت هم فکر نمی‌کنم برای کارفرما خطری پیش بیاید؛ چون به هر حال در هنگام بارداری ممکن است اتفاقاتی برای مادر بیفتد.» این زوج در ماه اپریل شکایتی حقوق بشری تنظیم کردند.
کارفرما در این باره چه می‌گوید
مریلین جانسون، سرپرست بخش منابع انسانی شرکت Canadian Linen and Uniform Services، در پاسخ کمیسیون حقوق بشر آلبرتا می‌نویسد: «زهرا به دلیل برخی عوارض که ما دریافتیم به بارداری ایشان مرتبط بود، قادر به حضور در محل کار نبود. مدیر با توجه به کاری که این خانم باید انجام می‌داد، نگران سلامت ایشان شد.»
شرکت همچنین می‌گوید که وظایف دهقانی‌فرد شامل کار کردن با مواد اولیه، بسته‌بندی و بارگیری محصولات تولیدی بوده است. به گفته‌ی شرکت، محصولات مذکور پس از بسته‌بندی، حدودا بین ۱۳ تا ۱۸ کیلوگرم وزن دارند.
سی‌بی‌سی نیوز با شرکت Canadian Linen and Uniform Services تماس برقرار کرد تا در مورد پاسخ آنها به کمیسیون حقوق بشر توضیحاتی بخواهد. یکی از سخنگویان شرکت گفت که توضیحات ارائه شده به طور کامل صحیح نبوده است. بن ساوکو می‌گوید: «مدیر او در تماس با زهرا دچار اشتباه لفظی شده و موقعیت را به شکل نادرستی بازتاب داده است.»
ساوکو می‌گوید مدیر نگران سلامتی دهقانی‌فرد بوده و احساس خود را بیان کرده است، اما شرکت آخرین سفارش‌های خود را به اتمام رسانده بود و دیگر نیازی به خدمات دهقانی‌فرد نداشت.
شرکت Manpower، آژانسی که دهقانی‌فرد را به استخدام در آورده بود، به کمیسیون گفته است که اتمام فعالیت دهقانی‌فرد به اطلاع آنها رسیده بود. به آژانس گفته شده بود که شغل او شامل بلند کردن آیتم‌های سنگین بوده است و با توجه به وضعیت او، مدیر احساس کرده است که این می‌تواند برایش زیان‌بار باشد.
از سویی دیگر، زهرا متوجه شد که بعد از اخراج او، شرکت شخص دیگری را به جایش استخدام کرده است.
ساوکو می‌گوید دلایل مختلف بسیاری می‌تواند وجود داشته باشد که چرا کارگر موقت دیگری استخدام شده است.
وکیل: این کار غیرقانونی است
سارا کودره، وکیل استانداردهای استخدامی در آلبرتا، می‌گوید بر اساس قانون حقوق بشر آلبرتا، کارفرمایان اجازه ندارند کارگری را به دلیل باردار بودن اخراج کنند، مگر آنکه دلیلی وجود داشته باشد که نشان دهد بارداری مانع از انجام شغل آن فرد است. حتی در این صورت نیز، اخراج تنها بعد از آن قابل قبول خواهد بود که شرکت سعی کرده باشد تمام شرایط کاری را برای نیروی کار خود مساعد کرده باشد.
کودره می‌گوید: «اگر کارفرمایی بخواهد در هنگامی که باردار هستید شما را تحت فشار بگذارد و از کار اخراج کند، باید از حلقه‌های خیلی خیلی خیلی زیادی بگذرد تا بتواند چنین کاری بکند.»
کودره می‌گوید اگر هم کسی بعد از تمام آن مراحل در هنگام بارداری اخراج شود، باید بر اساس قرارداد کاری خود، حق انفصال از خدمت دریافت کند.
او می‌گوید: «فرقی بین کارگر تمام‌وقت یا نیمه‌وقت یا غیر رسمی یا موقتی وجود ندارد. اگر در وضعیت استخدام قرار دارید، کسی نمی‌تواند به دلیل بارداری یا زن بودن یا تشکیل خانواده شما را از کار اخراج کند. هیچ کارفرمایی چنین اجازه‌ای ندارد.»
ما به خاطر دیگران می‌جنگیم
دهقانی‌فرد می‌گوید اخراج شدن اعتماد به نفس او را به شدت تحت تاثیر قرار داد و مدتی طول کشید تا توانست از افسردگی ناشی از آن رهایی یابد. او اکنون دختر نورسیده‌اش دیبا را دارد که روشنی چشم‌هایش است. دهقانی‌فرد امیدوار است بتواند در آینده شغل مشابهی پیدا کند.
در همین حال، او و شوهرش امیدوارند که این شکایت بتواند به دیگران کمک کند.
آیندیش می‌گوید: «مهم‌ترین مساله این است که مطمئن شویم در آینده موارد مشابهی اتفاق نخواهد افتاد. هدف اصلی من این است.»
کمیسیون حقوق بشر آلبرتا می‌گوید رفع این اختلاف ممکن است چند سال طول بکشد.
