آیا حملات اسرائیل می‌تواند حکومت ایران را ساقط کند؟ تردیدهای شیرین عبادی در گفتگو با روزنامه Globe and Mail کانادا
در میانه حملات هوایی اسرائیل به ایران، شیرین عبادی برنده جایزه صلح نوبل، در گفت‌وگویی با روزنامه Globe and Mail کانادا هشدار می‌دهد که ادامه جنگ نه‌تنها به تضعیف حکومت ایران منجر نمی‌شود، بلکه ممکن است حتی مردم را به سوی همان حکومتی سوق دهد که اسرائیل هدف قرار داده است.
او تاکید می‌گوید: «تنها راه سقوط این حکومت، حرکت مردمی است.» عبادی می‌گوید بمباران‌ها و قطع اینترنت، مردم را از سازمان‌دهی اعتراضات بازداشته و شرایطی ایجاد کرده که باعث می‌شود برخی در حمایت از حکومت موضع بگیرند تا از شدت جنگ بکاهند.
او گفته است که فعالان داخل کشور در تلاش‌اند نشانه‌هایی از اعتراض مدنی را حتی در میانه بمباران‌ها حفظ کنند؛ مثل پیشنهاد حمل پرچم سفید در تجمعات تا از حمله نظامی در امان بمانند.
عبادی با اشاره به ناکارآمدی گسترده دولت ایران در پاسخ به حملات، می‌گوید: «برای ۴۶ سال شعار مرگ بر اسرائیل دادند، اما حالا حتی نمی‌توانند پناهگاه برای مردم تهران فراهم کنند.»
او همچنین به وضعیت وخیم معیشتی در کشور اشاره کرده: کمبود غذا، جیره‌بندی سوخت، کار نکردن دستگاه‌های ATM و بحران بانکی، مردم را به نقطه ناامیدی رسانده است.
در حالی که اسرائیل بر ادامه حملات تاکید دارد، عبادی می‌گوید این مسیر نه به آزادی می‌رسد و نه به ثبات.
متن کامل گزارش روزنامه Globe and Mail کانادا از گقتگو با شیرین عبادی را در زیر می‌خوانید:
شیرین عبادی برنده جایزه صلح نوبل می‌گوید: «تنها راه سرنگونی حکومت ایران، حرکت مردمی است» او امید زیادی ندارد که حملات نظامی خارجی باعث سرنگونی جمهوری اسلامی شود.
به گفته شیرین عبادی، از چهره‌های برجسته حقوق بشر ایران، شاید جنگنده‌های اسرائیلی بتوانند تاسیسات هسته‌ای ایران را نابود و رهبران آن را از میان بردارند، اما بعید است مداخله نظامی خارجی بتواند حکومتی را که نزدیک به نیم قرن قدرت را در دست دارد، سرنگون کند.
او هشدار داده که اتفاقا خشونت‌های ناشی از جنگ ممکن است نتیجه‌ای معکوس داشته باشد و مردم را به حمایت از حکومتی سوق دهد که در هفته گذشته آزادی‌های فردی را بیشتر سرکوب کرده، کاربران شبکه‌های اجتماعی را بازداشت کرده و اینترنت را در سراسر کشور قطع کرده است.
عبادی وکیل حقوق بشر که سال ۲۰۳۳ برنده جایزه نوبل شده، با اشاره به این اقدامات می‌گوید: «این نشان می‌دهد که حکومت همچنان توان سرکوب اعتراض‌ها را دارد؛ یعنی هنوز آن‌قدر تضعیف نشده که یک حرکت مردمی بتواند به موفقیت برسد.»
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، آشکارا خواهان تغییر حکومت در ایران شده و هم‌زمان که فرمان حمله‌های گسترده علیه زیرساخت‌ها، فرماندهان نظامی و دانشمندان هسته‌ای ایران را صادر می‌کند، از مردم می‌خواهد علیه حکومت برخیزند.
با این حال، تا امروز نشانه‌ای جدی از اعتراضات گسترده در ایران دیده نشده است.
در جریان تشدید جنگ هوایی میان دو کشور، اسرائیل چندین بار به تاسیسات هسته‌ای ایران حمله کرده است. منابع مطلع می‌گویند هدف اسرائیل از این حملات، فروپاشی ستون‌های اصلی قدرت در حکومت ایران است.
با این حال، عبادی در گفت‌وگویی با The Globe and Mail می‌گوید ادامه حملات که تاکنون صدها کشته برجای گذاشته و با هشدار ارتش اسرائیل درباره یک «جنگ طولانی» همراه بوده، واقعیتی تازه و سرکوبگرانه را بر ایران تحمیل کرده است.
به گفته او، قطع اینترنت مانع از سازمان‌دهی اعتراضات گسترده شده و کمبودهای ناشی از جنگ، ممکن است مردم را به حمایت از همان حکومتی سوق دهد که اسرائیل آن را هدف گرفته است.
او هشدار داده اگر جنگ، آن طور که اسرائیل گفته، ادامه پیدا کند و مردم دچار گرسنگی شوند، زندگی روزمره مختل می‌شود و این ترس وجود دارد که مردم فقط برای پایان جنگ، پشت حکومت بایستند.
با این حال، عبادی هنوز به این امید دارد که مردم ایران بار دیگر برای تغییر به خیابان‌ها بازگردند.
او گفته: «این امکان وجود دارد.» به گفته او، برخی فعالان در داخل کشور در حال برنامه‌ریزی برای اعتراضاتی هستند که حتی در میانه حملات اسرائیل برگزار شود.
عبادی که از منتقدان سرشناس حکومت ایران است، گفته برخی پیشنهاد داده‌اند که معترضان با پارچه سفید یا پرچم سفید در دست بیرون بروند تا نیروهای اسرائیلی بدانند که آنها غیرنظامی‌اند.
عبادی از چهره‌های پیشرو در دستگاه قضایی ایران بود و نخستین زنی شد که به ریاست دادگاه تهران رسید. اما با استقرار جمهوری اسلامی از این سمت برکنار شد.
او سپس به وکالت خصوصی روی آورد و از هزاران متهم سیاسی دفاع کرد. در سال ۱۹۹۹، به اتهام «تشویش اذهان عمومی» ۲۵ روز در انفرادی زندانی شد. مقام‌های امنیتی اموالش را مصادره کردند، همسرش را بازداشت کردند و طبق گفته خودش، با فریبکاری او را وادار کردند تا به او خیانت کند و در قبال آزادی خود، عبادی را محکوم کند.
شیرین عبادی اکنون در لندن زندگی می‌کند، اما با کمک تعدادی از افراد در داخل ایران که از اینترنت ماهواره‌ای استارلینک استفاده می‌کنند، همچنان با داخل کشور در تماس است.
عبادی گفته: «حکومت ایران اکنون بیش از هر زمان دیگری با خشونت رفتار می‌کند.»
او می‌گوید این رفتارها برای ایجاد فضای رعب و وحشت است تا مردم از ترس، دوباره جرات حضور در خیابان‌ها را پیدا نکنند.
او امید زیادی ندارد که حملات خارجی بتواند حکومتی را که از سال ۱۹۷۹ تاکنون قدرت را در دست دارد، سرنگون کند.
عبادی می‌گوید: «بی‌تردید حملات اسرائیل حکومت را تضعیف کرده، اما تنها راه سرنگونی حکومت، حرکت مردمی است.»
با این حال، به گفته او، حملات اسرائیل انگیزه تازه‌ای به مردم داده تا بیشتر از پیش با حاکمان کشورشان مخالفت کنند.
در حملات موشکی برخی مقام‌های ارشد ایران کشته شده‌اند، اما حکومت توان چندانی برای حمایت از مردمش نشان نداده است. غذا کمیاب شده و سوخت جیره‌بندی شده است.
عبادی می‌گوید: «یکی از بانک‌های بزرگ هک شده و بقیه هم پول نقد ندارند. بیشتر دستگاه‌های خودپرداز کار نمی‌کنند. مردم مستاصل‌اند، نمی‌دانند باید چه کنند و به کجا پناه ببرند.»
امنیت ابتدایی هم به‌طور فاجعه‌باری ناکافی بوده است.
عبادی می‌گوید: «۴۶ سال است که حکومت شعار مرگ بر اسرائیل می‌دهد، اما حالا که حمله شده، حتی نتوانسته برای شهری ۱۰ میلیونی مثل تهران، پناهگاه فراهم کند.»
او می‌گوید توصیه به مردم برای پناه گرفتن در مسجد یا ایستگاه مترو «کاملا مسخره» است. مسجدها فرقی با ساختمان‌های مسکونی ندارند و مترو هم نیمه‌شب‌ها بسته می‌شود. «پس مردم قرار است چه کار کنند؟»
شیرین عبادی می‌گوید این فقط یک نمونه از ناتوانی کامل و بی‌کفایتی حکومت ایران است.
