فهرست مطالب
در کانادا، مالکیت خانه یکی از راه‌های اصلی تأمین آینده مالی در دوران بازنشستگی محسوب می‌شود. اما بسیاری از افراد، به دلیل ناتوانی در پرداخت پیش‌پرداخت، نمی‌توانند وارد بازار مسکن شوند و این موضوع می‌تواند در آینده به ضررشان تمام شود.
در این میان، پدرها و مادرها و حتی پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها، با استفاده از Reverse Mortgage، تلاش می‌کنند تا به فرزندان و نوه‌های خود کمک کنند تا آنها هم بتوانند صاحبخانه شوند. اما این وام چیست؟ برای چه کسانی و با چه شرایطی است و چه مزایا و معایبی دارد؟
Robert McLister استراتژیست مورگیج و نرخ بهره و سردبیر وب سایت Mortgage Logic در مقاله‌ای در روزنامه اقتصادی Financial Post به ابعاد مختلف این وام پرداخته است.
درباره وام Reverse Mortgage
در کانادا، Reverse Mortgage نوعی وام مسکن است که به افراد بالای ۵۵ سال،در مواردی هم تا ۶۲ سال، اجازه می‌دهد بدون فروش خانه خود، بخشی از ارزش خانه‌شان را به پول نقد تبدیل کنند. این وام معمولاً زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بازنشستگان به پول نیاز دارند اما نمی‌خواهند خانه‌شان را بفروشند.
ویژگی‌های کلیدی:
- این وام فقط برای مالکین خانه بالای ۵۵ سال، در مواردی ۶۲ سال، در دسترس است.
- نیاز به پرداخت ماهانه ندارد؛ مبلغ وام می‌تواند در پایان قرارداد یا هنگام فروش خانه یا فوت مالک بازپرداخت شود. البته امکان پرداخت ماهانه هم هست.
- میزان وام بر اساس سن مالک و ارزش خانه محاسبه می‌شود.
- مالک همچنان در خانه خود زندگی می‌کند و مالکیت آن را حفظ می‌کند.
آخرین وضعیت وام‌ها Reverse Mortgage در کانادا
روزنامه اقتصادی Financial Post کانادا در فوریه ۲۰۲۵ بر اساس گزارشی از HomeEquity Bank، بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده Reverse Mortgage در کانادا، خبر داده بود که در یک سال گذشته، تعداد متقاضیانی که از این وام برای کمک به فرزندان و نوه‌هایشان استفاده کرده‌اند، ۱۵.۵ درصد افزایش داشته است.
این روند باعث شد تا این بانک یک سامانه آنلاین جدید به نام HomeBridge راه‌اندازی کند که روند دریافت این وام را برای سالمندان ساده‌تر کند.
اما آیا این تصمیم یک حرکت هوشمندانه است یا راهی سریع برای روبه‌رو شدن با مشکلات مالی در دوران بازنشستگی؟ در ادامه به برخی دلایل موافق و مخالف این اقدام می‌پردازیم.
مزایایی که Reverse Mortgage می‌تواند داشته باشد
- پاداش احساسی: بسیاری از والدین و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها دوست دارند در زمان حیات خود به فرزندان‌شان کمک کنند تا شاهد خوشحالی آنها باشند، به‌جای آنکه این کمک را در قالب ارث بعد از مرگ‌شان باقی بگذارند.
- قدرت مالی بیشتر برای جوانان: طبق گزارش اداره آمار کانادا Statistics Canada، ارزش خالص دارایی افراد بازنشسته‌ای که صاحب خانه هستند، ۱۵ برابر بیشتر از مستأجران است. بنابراین خریدن خانه در سنین پایین می‌تواند امنیت مالی بیشتری برای فرزندان شما ایجاد کند.
- عدم نیاز به ترک خانه: وام‌های Reverse Mortgage نیازی به پرداخت ماهانه ندارند، مشمول مالیات نمی‌شوند و شما می‌توانید تا آخر عمر در خانه خود بمانید.
- عدم امکان نقد کردن دارایی‌های دیگر: گاهی نقد کردن سرمایه‌گذاری‌ها یا فروش دارایی‌های دیگر، مالیات و هزینه‌های جانبی بالایی دارد. در این شرایط، Reverse Mortgage می‌تواند به عنوان تأمین مالی موقت، تا زمان نقد کردن دارایی‌های دیگر، مفید باشد.
- ریسک کمتر برای سالمندان بسیار مسن: هرچه سن شما بالاتر باشد، احتمال از دست رفتن تمام دارایی‌تان در طول زندگی کمتر است.
اما معایبی که Reverse Mortgage می‌تواند داشته باشد
- هزینه‌های بالا: نرخ بهره وام‌های Reverse Mortgage بین ۶.۴۹ تا ۶.۶۹ درصد است که حدود دو درصد بالاتر از وام‌های معمولی است. با این نرخ، در صورتی که ارزش خانه سالانه فقط ۳ درصد افزایش یابد، یک فرد ۶۵ ساله که حداکثر Reverse Mortgage را دریافت کند، ممکن است تا ۹۲ سالگی تمام سرمایه خانه‌اش را از دست بدهد.
- مشکلات در صورت افزایش طول عمر: طبق آمار Statistics Canada، اگر فردی به ۷۵ سالگی برسد، احتمالاً تا حدود ۸۸ سالگی عمر خواهد کرد و ۱ نفر از هر ۶ نفر ممکن است به ۹۵ سالگی برسد. هزینه‌های زندگی و مراقبت‌های پزشکی دائماً در حال افزایش است و استفاده زودهنگام از سرمایه خانه می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند.
- کاهش توانایی وام گرفتن در آینده: بانک‌ها معمولاً وام جدیدی روی ملکی که درگیر Reverse Mortgage است، ارائه نمی‌دهند. این مسئله می‌تواند در صورت نیاز به پول بیشتر در آینده، مشکل‌ساز شود.
- نوسانات ارزش مسکن: اگر قیمت مسکن کاهش یابد، ممکن است ارزش خانه شما پایین بیاید درحالی‌که میزان بدهی شما افزایش می‌یابد. اگر نیاز به فروش خانه در زمان رکود بازار داشته باشید، ممکن است با مشکل مواجه شوید.
- مشکلات بین وراث: اگر به یکی از فرزندان خود برای خرید خانه کمک کنید، ولی برای سایر وراث ارثی باقی نگذارید، این موضوع می‌تواند به اختلافات خانوادگی منجر شود.
- روش‌های جایگزین بهتر: فروش دارایی‌های دیگر، استفاده از لاین آف کردیت HELOC یا Home Equity Line of Credit و یا حتی کوچک کردن خانه می‌تواند گزینه‌های کم‌هزینه‌تری باشد.
Reverse Mortgage؛ بگیریم یا نگیریم؟
در بیشتر موارد، خانه برای سالمندان حکم یک پشتوانه مالی را دارد، نه یک دارایی که باید قربانی نیازهای دیگران شود. اگر فردی دارایی نقدی محدودی داشته باشد، توصیه نمی‌شود که امنیت مالی آینده خود را برای تأمین خانه فرزندش به خطر بیندازد.
اما اگر فردی از نظر مالی در وضعیت بسیار خوبی قرار دارد، میزان سرمایه او به حدی است که احتمالاً نیازی به آن در آینده ندارد، قصد جابه‌جایی ندارد و روش‌های جایگزین مانند HELOC برای او ممکن نیست، Reverse Mortgage می‌تواند یک گزینه منطقی باشد.
همانند هر تصمیم مالی مهم دیگر، مشورت با یک مشاور مالی مستقل و بی‌طرف توصیه می‌شود، البته کسی که منافع او به دریافت کارمزد از این تصمیم وابسته نباشد.
