زونا؛ بیماری رایج در بزرگسالان
بیماری ویروسی زونا یک بیماری رایج و آمار آن به خصوص در آمریکای شمالی قابل توجه است. طبق آمار حدود یک سوم آمریکایی‌ها یک بار در عمر خود به این بیماری دچار می‌شوند. این بیماری در همه جای جهان در میان بزرگسالان بیشتر از جوان‌ترها رایج است.
برای دانلود شماره یازدهم هفته‌نامه آتش اینجا را کلیک کنید.
زونا چیست؟
زونا عفونتی ویروسی است که باعث ایجاد ضایعات پوستی تاولی بسیار دردناک می‌شود. نام انگلیسی بیماری شینگلز و یا زوستر است. اگر چه ضایعات و بثورات در هر نقطه از بدن ممکن است ایجاد شوند ولی غالبا به صورت نواری از تاول‌ها به دور تنه در سمت راست و یا چپ می‌پیچند. بعضی اوقات هم ضایعات در اطراف چشم و یا گردن و صورت ایجاد می‌شوند. عفونت معمولا بین دو تا شش هفته باقی می‌ماند.
علت ابتلا به زونا چیست؟
زونا توسط ویروس واریسلا زوستر که همان ویروس آبله مرغان است ایجاد می‌شود. اگر شما به آبله مرغان مبتلا شوید، ویروس‌ها به طور غیرفعال در گره‌های عصبی نزدیک به نخاع و مغز باقی می‌مانند. این ویروس‌ها می‌توانند سال‌ها بعد دوباره فعال شده و موجب ایجاد زونا شوند. بیشتر مردم فقط یک‌بار زونا می‌گیرند ولی امکان ابتلای بیشتر هم وجود دارد.
علائم بالینی زونا چیست؟
درد، سوزش، گزگز و بی‌حسی در قسمتی از پوست
حساسیت شدید به لمس
بثورات جلدی قرمز رنگ که چند روز پس از درد به‌وجود می‌آیند
تاول‌های پر از مایع که می‌ترکند و دلمه می‌بندند
خارش
ضمن اینکه ممکن است برخی بیماران تب، سردرد، حساسیت به نور و خستگی مفرط را تجربه کنند. همچنین در بعضی بیماران درد زونا برای مدت طولانی بعد از بهبود تاول‌ها ادامه می‌یابد. این وضعیت که نورالژی پست هرپتیک نام دارد وقتی اتفاق می‌افتد که رشته‌های عصبی آسیب‌دیده پیام‌های اشتباه و اغراق‌آمیز درد از پوست به مغز می‌فرستند؛ درد شدیدی که باعث مختل شدن اشتها و خواب می‌شود. این وضعیت در بیماران بالای ۶۰ سال شایع‌تر است و با گذشت زمان به‌تدریج بهبود می‌یابد.
انواع راه‌های درمان زونا
برای این بیماری درمان قطعی وجود ندارد اما اگر تجویز داروی ضد ویروس به سرعت انجام شود باعث بهبود سریع‌تر شده و از ایجاد عوارض جلوگیری می‌کند. این داروها عبارتند از: آسیکلوویر(زویراکس)، والاسیکلوویر (والترکس) و فمسیکلوویر(فمویر).
ضمن اینکه پزشک معالج ممکن است داروهایی برای کاهش درد تجویز کند. کرم Capsaicin، داروی ضد تشنج گاباپنتین، ضد افسردگی‌ها مثل آمیتریپتیلین، بی‌حس‌کننده‌ها مثل لیدوکایین از جمله این داروها هستند. لیدوکایین به‌صورت کرم، ژل، اسپری و پچ پوستی در دسترس است.
استفاده از وان آب سرد و یا کمپرس سرد و مرطوب بر روی تاول‌ها به کاهش درد و خارش کمک می‌کند. در صورت امکان از استرس دوری کنید و سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید تا دوره بیماری باید طی شود.
راه‌های پیشگیری
راه پیشگیری از ابتلا به زونا، زدن واکسن است. دو نوع واکسن برای زونا وجود دارد. واکسن آبله مرغان و واکسن واریسلا زوستر. واکسن آبله مرغان (وریوکس) به طور معمول برای کودکان تزریق می‌شود. بزرگسالانی هم که هرگز آبله مرغان نگرفته‌اند این واکسن را دریافت می‌کنند. اگر چه تضمین صددرصد برای مبتلا نشدن نیست ولی شانس بروز، شدت بیماری و عوارض آن را کاهش می‌دهد.
واکسن زونا (زوستاوکس) در بزرگسالان بالای ۵۰ سال تجویز می‌شود و آن هم تضمینی برای مبتلا نشدن نیست ولی از شدت بیماری و خطر ابتلا به نورالژی می‌کاهد.
