خودکشی یا جنایت؟ رازی در خانه شماره ۵۰ پنهان است

شماره ۱۲۰ هفته‌نامه آتش را از اینجا دانلود کنید

بَری شرمن، پانزدهمین فرد ثروتمند کانادا، زندگی پرماجرا و پر از رمز و راز خود را در حالتی به پایان برد که سوالات زیادی درباره‌اش هنوز بی‌پاسخ مانده است. پلیس روز جمعه از طریق مشاور املاک آنها مطلع شد که جسد زوج ثروتمند ساکن تورنتو، در بیسمنت خانه‌شان پیدا شده است و از آن روز، شایعات زیادی درباره نحوه کشته‌شدن آنها منتشر شده است.

شرمن، دوستان زیادی داشت اما دشمنانش هم کم نبودند. این زوج بخشنده، سالانه میلیون‌ها دلار را از طریق خیریه‌های کانادایی به نیازمندان می‌دادند و در دولت‌های محافظه‌کار و لیبرال و همچنین در مجلس سنا هم دوستان نزدیکی داشتند. خانواده شرمن، صاحب و مدیر بزرگ‌ترین شرکت دارویی کانادا بود و از طریق تولید داروهای ژنریک سالانه میلیون‌ها دلار به نفع دولت انتاریو کار می‌کرد. دولت به جای این هزینه داروی اصلی را بپردازد، داروهای آپوتکس را می‌خرید و به نظر می‌رسید همه از این وضعیت خشنودند. اما این بخشش‌ها و روابط با خیریه‌ها و دولت، تنها یک روی سکه بود. شرمن تقریبا در همه سال‌های گذشته درگیر پرونده‌های حقوقی کاری و خانوادگی بود.

شرکت‌های دارویی کانادایی، آمریکایی و اروپایی از یک سو به دنبال شکایت کردن از Apotex بودند و ادعا می‌کردند این شرکت حق تولید داروهای آنها را نمی‌دهد. در سال‌های اخیر، پسردایی‌هایش هم از او شکایت کردند و اتهامات مالی و حتی جنایی را متوجه او ساختد.

موسس کمپانی دارویی Apotex حالا در میان بهت نزدیکان و خانواده، بزرگ‌ترین شرکت دارویی جهان را برای بازماندگانش به ارث گذاشته و جامعه یهودیان کانادا در سوگ درگذشت یکی از حامیان مالی و معنوی خود قرار گرفته است. همین دو هفته پیش بود که سناتور لیندا فرام، هانی شرمن را به مجلس سنای کانادا دعوت کرده بود و به او به خاطر خدماتش به کامیونیتی یهودیان کانادا، مدال افتخار سنا اهدا کرده بود.

اما این زوج چگونه از دنیا رفته‌اند؟ چه شواهدی وجود دارد و پلیس و کارآگاهان درباره این دو قتل مشکوک چه می‌گویند؟ خبرنگار آتش گزارش می‌دهد.

پیدا شدن جنازه زوج ثروتمند کانادایی در خانه بزرگشان در تورنتو، سوالات و ابهامات زیادی را به وجود آورده است. شواهد تایید‌شده نشان می‌دهد بری و هانی شرمن بر اثر خفگی از دنیا رفته‌اند. خبرنگار آتش در گزارش خود، آخرین خبرهایی را که درباره این پرونده منتشر شده است، پیگیری می‌کند و می‌کوشد به مهم‌ترین پرسش‌ها پاسخ دهد.

ماجرا چطور کشف شد؟

صبح روز جمعه، یک مشاور املاک، جسد بی‌جان بری و هانی شرمن را در بیسمنت خانه میلیون دلاری شان پیدا کرد. این خانه در شماره ۵۰ خیابان Old Colony Rd قرار دارد؛ خانه‌ای که این زوج آن را با قیمت ۷ میلیون دلار برای فروش در بازار قرار داده بودند. هیچ نشانه‌ای مبنی بر ورود با زور به این خانه وجود ندارد. هیچ نشانه یا نوشته‌ای هم وجود ندارد که به طور مشخص اعلام کند در این خانه دقیقا چه اتفاقی افتاده است.

مرگ آنها چطور اتفاق افتاده است؟

یکشنبه شب پلیس تایید کرد که این زوج بر اثر انسداد شریان‌های گردن (خفگی) کشته شده‌اند. بسیاری از رسانه‌ها در طول این آخر هفته این خبر غیررسمی را به نقل از برخی منابع تاییدنشده‌ی پلیس منتشر کردند که آقای شرمن ابتدا همسرش را کشته و سپس اقدام به خودکشی کرده است. بازماندگان این زوج، این خبر را به شدت تکذیب کردند.

همه چیز درباره‌ی این زن و شوهر

• برنارد (بَری شرمن)
• سن: ۷۵ سال
• بیزینس: بری شرمن موسس غول دارویی کانادا یعنی کمپانی آپوتکس Apotex بود. او این شرکت را در سال ۱۹۷۴ تاسیس کرد و حالا این کمپانی بزرگ‌ترین شرکت دارویی کاناداست.
• ثروت: بر اساس برآوردی که به تازگی از سوی مجله Canadian Business انجام شده، دارایی خالص او ۷۷ /  ۴ میلیارد دلار است؛ پانزدهمین فرد ثروتمند در کانادا.
• هانی شرمن
• سن: ۷۰ سال
• خیریه: هانی شرمن یکی از مشهورترین افراد نیکوکار کاناداست. او در بسیاری از مهم‌ترین نهادهای خیریه کانادا عضو هیئت رئیسه است.

خانواده چه می‌گویند؟

شرمن‌ها چهار فرزند و تعداد زیادی نوه داشتند. در بیانیه‌ای که این خانواده روز یکشنبه منتشر کرد،‌ تصریح شده است که شایعات درباره خودکشی صحت ندارد. این مطلب بدون اجازه از سایت آتش برداشته شده است.

آنها در بیانیه خود، این زوج را افرادی وفادار به خانواده و جامعه دانستند و از منابع پلیس انتقاد کردند که یک تئوری ثابت‌نشده را در اختیار رسانه‌ها قرار داده است. آنها می‌گویند هیچ‌کدام از اعضای خانواده و دوستان شرمن‌ها این تئوری را باور ندارند.

بسیاری از افراد سرشناس در کانادا از جمله نخست‌وزیر، سناتورها، وزرا و ثروتمندان کانادایی نسبت به خبر درگذشت بری شرمن و همسرش واکنش نشان دادند و پیام‌های تسلیتی برای خانواده بازمانده ارسال کردند.

شروع کار در کارخانه زیپ‌سازی پدر

بَری شرمن در ابتدای زندگی خود، پسربچه‌ای گوشه‌گیر و دست و پا چلفتی بود که دوستان اندکی داشت و اوضاع درس و مدرسه‌اش هم خوب نبود.

هربرت، پدر بَری در تورنتو کارگاه تولید زیپ داشت و بَری جوان هم گهگاه برای کمک به آنجا می‌رفت. یک روز شنبه، شرمن بیشتر از همه‌ی کارگرها زیپ در جعبه‌ها گذاشت، به گونه‌ای که پدرش واقعا همه‌ی بسته را کنترل کرد که مطمئن شود پسرش زیپ‌ها را درست شمرده است. وقتی که «شرمن بزرگ» چشم از جهان فرو بست،‌ بَری ۹ سال داشت و مادرش، سارا، مجبور شد به عنوان یک کاردرمانگر دوباره به سر کار برود.

تحصیلات موفق دکتر برنارد شرمن

شرمن خود را وقف درس و مطالعه کرد و سرانجام در رشته‌ی مهندسی فیزیک از دانشگاه تورنتو فارغ‌التحصیل شد. او دوره‌ی PhD را، با پایان‌نامه‌ای در ارتباط با فناور‌ی‌های ماهواره‌، در موسسه‌ فناوری ماساچوست گذراند.

دایی عزیز به داد خواهرزاده‌اش می‌رسد

لویس وینتر، دایی شرمن، تا حدودی جای پدر را برای او گرفت و شرمن چندین تابستان را در سال‌های دانشجویی، به کار در شرکت او یعنی Empire Laboratories گذراند. این شرکت در تورنتو مستقر بود و نسخه‌های ارزان‌تری از آسپیرین، ساخارین و والیوم تولید می‌کرد. وینتر به شکل غیرمنتظره‌ای در سال ۱۹۶۵ از دنیا رفت و همسرش بورلی نیز، ۱۷ روز بعد وفات یافت. چهار پسر کوچک آنها، یعنی پسردایی‌های شرمن، توسط خانواده‌ی دیگری به فرزندخواندگی پذیرفته شدند.

آپوتکس متولد می‌شود

شرمن و یکی از دوستانش، جوئل اولستر، Empire را به قیمت ۲۵۰,۰۰۰ دلار خریده و در سال ۱۹۷۲ آن را به مبلغ دو میلیون دلار به شرکت آمریکایی ICN Pharmaceuticals فروختند، که در حال خرید تولید‌کنندگان داروهای ژنریک بود.

شرمن و وینتر سپس شرکت Apotex را پایه‌گذاری کردند. این شرکت در ابتدا آنقدر زیان‌ده بود که هانی، همسر شرمن، او را ترغیب می‌کرد تا قبل از آنکه همه چیز را از دست بدهند، آن را تعطیل کند. شرایط اما به مرور تغییر کرد.

نقطه عطف بزرگ زندگی شغلی شرمن در سال ۱۹۸۰ اتفاق افتاد که آپوتکس، برای نخستین بار، نسخه‌ی ژنریک داروی فشار خون پروپرانولول را به بازار عرضه کرد و این کار موجب بالا رفتن اعتبار شرکت در نزد داروخانه‌ها شد. خیلی زود آپوتکس به تولید انبوه ده‌ها محصول جدید رسید و با به چالش کشیدن حقوق انحصاری شرکت‌های بزرگ داروسازی، آماده می‌شد تا از سود نسخه‌های ژنریک ارزان‌قیمت‌تر، منتفع شود. این مطلب بدون اجازه از سایت آتش برداشته شده است.

دهه ۹۰؛ شرمن غول داروهای ژنریک کانادا

اواسط دهه‌ی ۱۹۹۰، آپوتکس ۴۰ درصد از بازار داروهای ژنریک کانادا را به دست آورده بود. در این زمان، شرمن را به لابی‌ کردن‌های تهاجمی‌اش با دولت فدرال، بر سر تغییر قوانین حقوق اختراع داروها می‌شناختند. او همواره ادعا می‌کرد که طرفدار مصرف‌کنندگان است و به خود می‌بالید که با تولید داروهای ارزان‌قیمت، سالانه میلیاردها دلار صرفه‌جویی برای دولت به ارمغان می‌آورد.

درگیری‌های خانوادگی؛ ما سهم‌مان را می‌خواهیم

هنگامی که آپوتکس در اواخر دهه‌ی ۱۹۸۰ در حال شتاب گرفتن بود، شرمن به شکل غیرمنتظره‌ای  چهار پسر وینتر را نزد خود آورد. آنها اوضاع چندان مناسبی نداشتند. دو نفرشان به مواد مخدر آلوده شده بودند که یکی‌شان بعدها بر اثر مصرف بیش از اندازه، جان خود را از دست داد. هیچکدام از آنها سهم چندانی از دارایی‌های پدرشان دریافت نکرده بودند. حدود ۳۳۰,۰۰۰ دلار از فروش امپایر به آنها می‌رسید، اما زن و شوهری که آنها را به فرزندخواندگی پذیرفتند، بیشتر آن پول را خرج کرده و بقیه را هم پسرها، بعد از رسیدن به سن قانونی، به باد داده بودند.

شرمن، پس از آنکه اتفاقی و از طریق یک دوست مشترک آنها را در ۱۹۸۸ ملاقات کرد، تبدیل به یک پسرعمه‌ی سخاوتمند شد. برای هر کدام خانه خرید و به آنها پول نقد داد و برایشان وام تهیه کرد تا در چند بیزینس مختلف به فعالیت بپردازند.

پسرها، از مقطعی به بعد، شروع به پرسیدن سوالاتی درباره‌ی امپایر کردند و در نهایت به موضوع قرارداد فروش رسیدند و مدعی شدند که شرمن برخی از بندهای آن را نادیده گرفته است؛ از جمله آنکه می‌بایست امنیت مالی آنها را تامین می‌کرد. آنها همچنین ادعا کردند که شرمن از دارایی‌های امپایر برای برپایی آپوتکس استفاده کرده و حق و حقوق آنها را به طور کامل نپرداخته است.

آنها در ۲۰۰۶ ادعای غرامت کرده و خواستار بخشی از سهام غول داروهای ژنریک شدند. کری وینتر، یکی از پسران یتیم‌شده، در هنگام به جریان انداختن شکایت‌، گفت: «از دست دادن والدین در آن سن پایین، برای ما بسیار گران تمام شد، اما آنچه پس از آن اتفاق افتاد، باورکردنی نبود. پدر بَری در هنگام نوجوانی او از دنیا رفت و پدر من او را زیر بال و پر خود گرفت و بیزینس خانوادگی‌مان را به او یاد داد. مایه‌ی تاسف است که ما اکنون به این شکل در حال جنگ هستیم.»

دعوای حقوقی آنها جنبه‌ی زننده‌ای پیدا کرد، تا جایی که اتهاماتی علیه شرمن به گوش می‌رسید که گویا برای قتل وینتر برنامه‌‌های داشته و کمک‌های مالی او به پسر دایی‌هایش، به منظور کنترل آنها بوده است. شرمن به این ادعاها اینگونه پاسخ داد که درخواست بازپرداخت فوری وام‌ها را کرد و خانه‌ها را پس گرفت. این مطلب بدون اجازه از سایت آتش برداشته شده است.

پرونده سرانجام در سپتامبر گذشته مختومه اعلام شد و کنت هود، قاضی دادگاه عالی انتاریو، با وارد نداستن شکایت مطرح شده، در رای خود خاطرنشان کرد: «ادعای سهم در آپوتکس از سوی شاکیان، فکر و خیالی بیش نبوده و فراتر از خوش‌خیالی است.»

شرمن در تمام این مدت، همواره تاکید داشت که برای کمک به پسردایی‌هایش از هیچ کاری دریغ نکرده است. او در سال ۲۰۰۷ به روزنامه گلوب‌اندمیل گفت: «من به همه‌ تیپ آدمی کمک می‌کنم، چون می‌دانم که بسیار موفق هستم و احساس می‌کنم وظیفه دارم به دوستان، اعضای خانواده و همچنین غریبه‌ها، کمک کنم. چه کسی، حتی در میان ثروتمندترین افراد، میلیون‌ها دلار از دارایی‌ خود را به اقوامش داده است تا زندگی خود را بسازند؟ آن هم بدون هیچ چشمداشتی؟ من هر چه در توانم بوده است، انجام داده‌ام.»

نگاهی به فراز و نشیب‌های آپوتکس

آپوتکس با کارکنانی اندک در یک انبار به وسعت ۵,۰۰۰ فوت مربع (۴۶۵ متر مربع) شروع به کار کرد. برنارد (بَری) شرمن هنگامی که آپوتکس را  راه انداخت، شرکت با مشکلات زیادی روبرو بود و مدام ضرر می‌داد.

در سال ۱۹۸۰، آپوتکس برای نخستین بار نسخه‌ای ژنریک از داروی فشار خون پروپرانولول به بازار عرضه کرد که اعتبار شرکت را بالا برد.

در اواسط دهه‌ی ۱۹۹۰، فروش سالانه‌ی آپوتکس به ۷۰۰ میلیون دلار در سال رسیده بود و به این ترتیب، ۴۰ درصد از بازار داروهای ژنریک کانادا را در اختیار داشت.

آپوتکس در سال ۲۰۰۳، به عنوان گامی مهم در فرایند توسعه‌ی خود، برای نخستین بار نسخه‌ای ژنریک از داروی ضد افسردگی پاکسیل به بازار عرضه کرد که ابتدا شرکت GlaxoSmithKline حق اختراع آن را ثبت کرده بود. آپوتکس نسخه‌ی ژنریک پاکسیل را «با قبول ریسک»‌ تولید کرد، به این معنی که دادرسی موضوع حق ثبت پاکسیل بین آپوتکس و GlaxoSmithKline هنوز به نتیجه نرسیده بود.

آپوتکس در ۲۰۰۷ شرکت Topgen ESV، تولیدکننده‌ی بلژیکی داروهای ژنریک را از گروه ایتالیایی زامبورن خرید، تا جای پایی در اروپا پیدا کند. در همان سال، آپوتکس شرکت اسپانیایی Lareq Pharma SL را نیز از  Industria Quimica Y Farmaceutica خریداری کرد، تا حضور خود را در اروپای غربی تقویت بخشد.

آپوتکس در سال ۲۰۱۰ و پس از چهار سال دعوای حقوقی با شرکت Pfizer، نسخه‌ی ژنریک داروی ضد کلسترول لیپیتور از این شرکت را در کانادا عرضه کرد. نسخه‌ی ژنریک آپوتکس تحت عنوان آپو-آتورواستاتین عرضه شد و سالانه ۸۰۰ میلیون دلار صرفه‌جویی برای دولت استانی به همراه آورد. این مطلب بدون اجازه از سایت آتش برداشته شده است.

آپوتکس در سال ۲۰۱۰ رتبه‌ی هشتم را در فهرست گزارش FiercePharma از برترین شرکت‌های تولید داروی ژنریک در ایالات متحده را به دست آورد.

آپوتکس در سال ۲۰۱۲ نسخه‌ی ژنریک داروی قلبی عروقی کرستور را عرضه کرد که در ابتدا شرکت AstraZeneca آن را به ثبت رسانده و تولید می‌کرد. نسخه‌ی ژنریک آپوتکس از داروی کرستور، آپو-روزوواستاتین نام دارد.