داشتن فرزند معلول در کانادا؛ دولت برای آنها چکار می‌کند؟ ما باید برای آنها چکار کنیم؟
فهرست مطالب
برنامه‌ریزی دقیق مالی برای همه افراد در هر شرایطی دشوار است. اما ماجرا وقتی یک یا چند فرزند معلول در خانه باشد، سخت‌تر هم می‌شود. مثلا خیلی از والدین می‌خواهند مطمئن شوند بعد از اینکه از دنیا رفتند، سهم بیشتری از ارثیه به فرزند معلول خواهد رسید یا او شرایطی دارد که تا همیشه بتواند از امکانات مالی استفاده کند. برنامه‌ریزی برای آینده کودکان معلول در کانادا نیازمند توجه به موارد زیادی است که با برخی از آنها در این مطلب که از روزنامه‌ی گلوب‌اندمیل ترجمه شده آشنا می‌شویم.
این مطلب را هم بخوانید: گروه‌های حامی حقوق معلولان در انتاریو خواستار دو برابر شدن ODSP شدند که برنامه‌ای برای حمایت از آنان است
لوری گشکه، مادر سه فرزند است؛ فرزندانی که یکی از آنها دچار ناتوانی رشدی شدید است. او تصدیق می‌کند که پیش از آنکه فرزندانش به سن بزرگسالی برسند به آینده‌ی آنها فکر نکرده بود. تنها در آن هنگام بود که او و همسرش به طور جدی به فکر تنظیم وصیت‌نامه‌های خود افتادند و برنامه‌ریزی برای مراقبت از دختر معلولشان شکل فوری‌تری به خود گرفت. این اتفاق زمانی افتاد که این پدر و مادر کانادایی اطلاعات بیشتری به‌دست آوردند در باره‌ی اینکه والدینی مانند آنها چطور می‌توانند ارثیه‌شان را به‌نفع بچه‌های‌شان مدیریت کنند.
ادامه‌ی مسئولیت تا آخرین روز زندگی او
خانم گشکه، با اشاره به دختر ۳۱ ساله‌ی خود که مبتلا به اوتیسم و سکوت انتخابی است، می‌گوید: «وقتی که او سن و سال کمتری داشت من به آینده‌اش فکر نمی‌کردم. ما همه‌ی سال‌های جوانی عمر خود را، به گذراندن امور روزمره‌ی زندگی و سر و کله زدن با مسائل مربوط به مدرسه گذراندیم؛ یعنی سال‌هایی را که انرژی و توان داشتیم. ما بچه‌های دیگری هم داریم که حالا بزرگ شده اند و دیگر مسئول زندگی آنها نیستیم. مسئولیت من در قبال دختر معلولم با مرگ «من» به پایان نمی‌رسد؛ بلکه با مرگ «او» پایان می‌یابد. این چیزی است که والدین متوجه آن نمی‌شوند، مگر آنکه در وضعیت ما باشند. این موضوع استرس خیلی زیادی برای ما دارد.»
البته در بهترین شرایط هم برنامه‌ریزی مالی آسان نیست، اما برای والدینی که فرزندان معلول ذهنی یا جسمی دارند، این کار دشوارتر و بسیار فراتر از یک بودجه‌بندی معمولی است.
گشکه می‌گوید: «اگر بخواهیم واقع‌بین باشیم، همه‌ی پدر و مادرهایی که چیزی در تملک دارند باید وصیت‌نامه هم داشته باشند. در مورد ما، اتفاقی که افتاد این بود که تا سال‌ها به فکر وصیت‌نامه‌ی خود نبودیم، چون فکر نمی‌کردیم که ممکن است نباشیم و نتوانیم بچه‌هایمان را بزرگ کنیم.»
تلاش‌هایی برای آگاهی‌دادن به خانواده‌ها
گشکه اکنون به همراه یک وکیل، کارگاه‌هایی را برای کسانی که وارثان معلول دارند برگزار می‌کند. این وکیل برای سازمان Planned Lifetime Advocacy Network یا PLAN کار می‌کند.
والدین و اولیایی که در چنین وضعیتی هستند، باید در امور مالی خود توجه دقیقی به جزئیات داشته باشند. این مساله به ویژه برای خانواده‌هایی صادق است که معلولیت فرزندان آنها به اندازه‌ی کافی شدید نیست که تحت پوشش حمایت‌های دولتی قرار گیرند.
تیموتی آمز، مدیر اجرایی PLAN، می‌گوید: «این گروه از افراد با دشوارترین وضعیت در امور مالی خود مواجه خواهند شد. آنها یک جورهایی در منطقه‌ی خاکستری واقع شده‌اند. در مورد کودکان معلول، هیچ «بهترین» وضعیتی وجود ندارد، اما اگر کسی از معلولیت واقعا شدید جسمانی یا رشدی رنج ببرد مشمول طیف وسیعی از حمایت‌ها و مزایا می‌گردد و به همین دلیل فشار مالی بر روی خانواده تا حدی کمتر می‌شود.»
قبل از هر چیز به فکر RDSP باشید
آمز می‌گوید خانواده‌هایی که فرزند معلول دارند، باید قبل از هر کاری سراغ حساب پس‌انداز ثبت‌شده‌ی معلولیت (RDSP) بروند. این حساب ویژه، والدین را تشویق می‌کند که برای تضمین وضعیت مالی بلند مدت فرزندان خود پس‌انداز کنند. حداکثر مبلغ مجاز برای واریز به این حساب در طول عمر فرد ۲۰۰,۰۰۰ دلار است که البته این شامل کمک‌های دولتی و اوراق قرضه نمی‌شود. واریزها به این حساب می‌تواند تا پایان سالی که فرد معلول ۵۹ ساله می‌شود ادامه داشته باشد و دولت کانادا در بیشتر موارد هر سال به اندازه‌ی واریز افراد به این حساب کمک می‌کند، البته تا سقف ۳,۵۰۰ دلار.
آمز می‌گوید: «RDSP بهترین ابزار پس‌اندازی است که در کانادا برای افراد معلول داریم.»
البته به گفته‌ی گوردون واندرلیک، مؤسس شرکت حقوقی واندرلیک در کلگری، RDSP تنها راه حل ممکن نیست. او و همسرش آنی پنج کودک را به فرزندی پذیرفته‌اند که اکنون بین ۲۱ تا ۲۹ سال سن دارند و مبتلا به معلولیت‌های مختلف هستند. واندرلیک از نقش آنی به عنوان مدافع حقوق معلولان در قوانین و مقررات قابل اجرا، حمایت می‌کند.
او می‌گوید: «پدر و مادرهایی که فرزندانی با نیازهای خاص دارند، نوعا همه‌ی منابع خودشان را صرف آن کودکان می‌کنند و معمولا چیز زیادی برای پس‌انداز کردن برایشان باقی نمی‌ماند.»
واندرلیک می‌گوید این والدین باید نیازهای کودکشان را ارزیابی کنند و احتیاجات مالی مورد انتظار او را در هنگامی که خود دیگر نیستند، تشخیص دهند: «اگر مجبور باشید به یک نفر پول بدهید که همه‌ی کارهای پدر و مادر را انجام بدهد، هزینه‌ی این کار چقدر خواهد بود؟ هزینه‌های ماهانه‌ی نگهداری از فرد معلول چگونه خواهد بود و بودجه‌بندی آن به چه شکل انجام خواهد گرفت؟ شما حقیقتا باید سرعت استهلاک نقدینگی مورد نیاز را تعیین کنید.»
چگونه برای آینده کودک برنامه‌ریزی کنیم؟
گام بعدی تحلیل، عبارت از این است که با در نظر گرفتن طول عمر احتمالی کودک، دریابیم برای تامین نقدینگی مورد نیاز او چقدر سرمایه باید کنار گذاشته شود.
تعیین حجم ارثیه‌ی شما، تنها بخشی از این معادله خواهد بود که شامل ارزش خالص خانه، حساب‌های RRSP، بیمه‌ها و مانند اینهاست. اما بخش دیگر عبارت است از تخصیص آن ارثیه به شخصی که می‌خواهید. برخی از پدر و مادرها ممکن است بتوانند اموال خود را به طور مساوی بین فرزندانشان تقسیم کنند، اما بعضی‌های دیگر باید بین خواهر و برادرهای معلول و غیر معلول تفاوت قائل شوند.
واندرلیک اینگونه توضیح می‌دهد: «کودک اگر بتواند بیان کند که پول کافی ندارد یا اینکه پول‌هایش در حال تمام شدن است، می‌تواند در مورد ارثیه‌ی والدینش ادعایی حقوقی مطرح کند. این کار همراه با یک ریسک حقوقی است. قاضی از این اختیار قانونی برخوردار است که دستور بدهد بخش مشخصی از آن پول به نفع آن کودک کنار گذاشته شود و تحت شرایط خاصی می‌تواند دستور بدهد که ارثیه به نسبت متفاوتی تقسیم شود. به عبارت دیگر، قاضی می‌تواند وصیت‌نامه را تغییر بدهد. پدر و مادرها باید با گرفتن مشاوره‌های حقوقی بیاموزند که چگونه این ریسک را تقلیل دهند، چرا که چنین اتفاقی نمی‌تواند تجربه‌ی خوشایندی برای خانواده باشد.»
به گفته‌ی واندرلیک، والدین باید به فکر تهیه و تدارکی فراتر از نیازمندی‌های حقوقی برای فرزند معلول خود باشند. آنها باید مطمئن شوند که فرزندشان از شرایط خوبی برخوردار خواهد بود و برای مثال جای مناسب، غذا و لباس کافی و پول برای تفریح و استراحت خواهد داشت و همچنین مقدار مناسبی پول در یک حساب امانی در دسترس او خواهد بود که بتواند تضمین‌کننده‌ی خدمات درخور برای او باشد.
شالوده‌ی یک برنامه‌ی مالی اینچنینی را یک حق سرپرستی مبتنی بر وصیت تشکیل می‌دهد که به شکل مناسبی سازمان‌دهی شده باشد و به وصی، انعطاف‌پذیری لازم را برای تطبیق دادن پرداخت‌ها و وارثان بر اساس نیازمندی‌های در حال تغییر بدهد.
به گفته‌ی واندرلیک، والدین کودکان معلول، همچنین باید بیش از دیگران در برنامه‌های مالی و وصیت‌نامه‌ی خود تجدید نظر کند.
او می‌گوید: «نیازمندی‌های مالی کودک ممکن است تغییر کند؛ وضعیت مالی خود والدین هم ممکن است دچار تغییر شود. در آلبرتا ما دچار رکود اقتصادی هستیم و مردم دارند شغل‌هایشان را از دست می‌دهند. آنها ممکن است حق استفاده از بیمه‌ی گروهی خود را که برای مراقبت از کودک معلولشان روی آن حساب کرده بودند، از دست بدهند. گاهی قوانین برنامه‌های دولتی و طرح‌های مالیاتی نیز ممکن است دچار تغییر شود. نباید به این اکتفا کنید که برنامه‌ای مالی بنویسید و آن را در کشوتان بگذارید تا خاک بخورد. ممکن است مشکلی پیش بیاید و هیچ راه حلی جز رفتن به دادگاه وجود نداشته باشد و این می‌تواند بسیار پرهزینه و زمان‌بر باشد.»
او می‌افزاید: «برنامه‌ریزی مالی خوب آن است که تحول پیدا کند و خود را با شرایط در حال تغییر خانواده تطبیق دهد.»
