همه چیز درباره وقتی که بچه‌ها سرما می‌خورند

این شماره هفته‌نامه آتش را از اینجا دانلود کنید

بی‌دلیل نیست که سرماخوردگی را مادر امراض می‌گویند. سرماخوردگی که می‌آید با خودش چندین عارضه به همراه دارد؛ سرفه، گلودرد، سردرد و بدتر از همه خستگی مفرط؛ انگار که یک کامیون از روی ما رد شده باشد.

داستان سرماخوردگی بچه‌ها که غم‌انگیزتر هم هست. تا گرفتار می‌شویم باید به هر دری بزنیم تا حال بچه‌ها خوب شود. در این شرایط، سوپ مرغ و سایر درمان‌های خانگی احتمالا بهترین گزینه هستند. اما این میان وسوسه هم می‌شویم که سراغ داروهای بدون نسخه برویم، امتحانش که ضرری ندارد!

اما «ماروین ام لیپمن»، پزشک داروساز و مشاور پزشکی ارشد Consumer Reports نظر متفاوتی دارد. او معتقد است، تا آنجا که می‌شود از داروهای بدون نسخه استفاده نکنیم چون تقریبا به‌هیچ‌وجه کارساز نیستند. به علاوه ممکن است عوارض جانبی داشته باشند که برای کودکان خطرناک است؛ بخصوص داروهایی که کدئین یا ترامادول دارند. سازمان غذا و دارو اوایل امسال هشدار داد که هر دوی این دارو‌ها سبب ایجاد مشکلات تنفسی خطرناکی برای کودکان می‌شوند.

سینه‌درد و سرما‌خوردگی سخت و ناراحت کننده است؛ هم برای بچه‌‌ها و هم برای پدر مادرهای خسته و بی‌حوصله‌ای که فقط دنبال یک گوشه دنج برای کمی استراحت هستند. همه با این داستان آشنا هستند. پس می‌توان به راحتی وسوسه شد و به سراغ یکی از صدها داروی بدون نسخه‌ای رفت که در قفسه‌های داروخانه‌ها ردیف شده‌اند.

اما استفاده سرخود این داروها می‌تواند ضرر رسان هم باشد. «ماروین ام لیپمن»، پزشک داروساز و مشاور پزشکی ارشد Consumer Reports می‌گوید: «بهتر است از داروهای بدون نسخه داروخانه‌‌ها اجتناب کنید. این نوع درمان‌ها تقریبا به هیچ وجه کارساز نیستند. بعلاوه، این داروها مانند هر نوع داروی دیگری ممکن است عوارض جانبی داشته باشند که برای کودک خطرناک است.» این مطلب بدون اجازه از سایت آتش برداشته شده است.

برای مثال، سازمان غذا و دارو مصرف هرگونه داروی ضدسرفه و سرماخوردگی به کودکان که دارای آنتی‌هیستامین Antihistamine یا دکونژستان Decongestant است را هشدار می‌دهد. چرا که در اوایل دهه ۲۰۰۰، این داروها منجر به مراجعه افراد بسیاری به بخش اورژانس شدند. تولیدکنندگان این داروها هم در خصوص دادن این داروها به کودکان زیر ۴ سال هشدار می‌دهند و سازمان غذا و دارو اعلام می‌کند که حتی برای مصرف کودکان بزرگ‌ترنیز والدین باید به شدت احتیاط کنند.

این سازمان اقدامات مراقبتی بیشتری نیز در خصوص فروش سایر داروهای بدون نسخه برای درمان سرماخوردگی کودکان دارد؛ داروهایی، از آسپرین Aspirin گرفته تا کدئین Codeine. با وجود همه هشدارهای داده شده چه از سوی تولیدکنندگان و چه از سوی جامعه پزشکی، اما این داروها به طرز تعجب برانگیزی هنوز در گروه داروهای بدون نسخه OTC برای درمان سرماخوردگی قرار دارند.

مادربزرگ‌‌ها خیلی هم بیراه نمی‌گفتند که علاج سرماخوردگی، استراحت و یک سوپ داغ مامان‌پز است. حالا در کنار این اگر لازم شد از چند نوع دارو هم می‌توانیم استفاده کنیم.

درمان‌های خانگی برای کودکان بهتر از قرص و دارو جواب می‌دهد. «لیپمن»، پزشک داروساز، می‌گوید: «بهترین کار این است که آب کافی به بدن کودک برسانید و از درمان‌های خانگی تایید شده استفاده کنید.» و این کارها را انجام دهید:

تا می‌توانید مایعات بخورید

خوردن مایعات زیاد، به رقیق شدن خلط و جمع نشدن آن در گلو و سینه کمک می‌کند. نوشیدنی‌های گرم و سوپ از جمله سوپ مرغ، می‌تواند تسکین دهنده باشد. آنها می‌توانند گرفتگی را کم کرده و گلو را نرم کنند.

عسل معجزه می‌کند

اگر سرفه می‌کنید برای کاهش سرفه از عسل استفاده کنید. بر اساس جمع بندی که در سال ۲۰۱۴ بر روی چهار تحقیق صورت گرفت، تاثیر عسل در بهبود سرفه بیشتر از دکسترومتورفان Dextromethorphan و دیفن‌هیدرامین Diphenhydramine است. این مطلب بدون اجازه از سایت آتش برداشته شده است.

آکادمی پزشکی اطفال آمریکا پیشنهاد می‌دهد که استفاده از عسل را برای کودکان بالای یک سال، با نصف قاشق چای‌خوری شروع کنید. نگران نباشید، وقتی کودکتان بیمار است، کمی شکر اشکالی ندارد. اما هرگز به کودکان زیر یک سال عسل ندهید. گرچه این اتفاق به ندرت می‌افتد، اما ممکن است منجر به مسمویت و فلج شدن کودک شود.

قرص‌های مکیدنی علاج گلودرد

در کنار درمان‌های طبیعی، قرص‌های مکیدنی lozenges مخصوص گلودرد هم می‌تواند سرفه را بهتر کند. برای کودکان ۵ ساله و بزرگتر، مکیدن قرص می‌تواند سرفه را کاهش داده و گلو درد را تسکین بخشد. قرص‌های مکیدنی را از دسترس کودکان کم سن‌تر دور نگه دارید چرا که آن را قورت می‌دهند و خفه می‌شوند.

ویکس بمالید و راحت بخوابید

برای درمان سرفه و گرفتگی بینی می‌توانیم از پمادهایی که برای مالیدن روی گلو تجویز می‌شود و به تنفس کمک می‌کند استفاده کنیم. بر اساس تحقیق «این‌ام پائول» پزشک داروساز و مدرس تخصص پزشکی اطفال و علوم سلامت همگانی در دانشکده پزشکی دانشگاه پنسیلوانیا، ترکیب تند کافور، جوهر نعناع و روغن درخت اوکالیپتوس بسیار کمک کننده است. این ترکیب که در پمادهایی مانند Vicks VapoRub وجود دارد به کودکان و والدینشان برای بهتر و راحت‌تر خوابیدن کمک می‌کند.

بخور بگذارید، معجزه ببینید

از یک دستگاه بخور سرد استفاده کنید که می‌تواند تنفس را راحت‌تر کرده و به کودک احساس بهتری بدهد. به گفته‌ی سازمان غذا و دارو بهتر است از بخور گرم اجتناب کنید چرا که ممکن است سبب تورم راه‌های تنفسی شود و نفس کشیدن را دشوار کند. دقت کنید که در دستور مصرف دستگاه‌‌های بخور ذکر شده که باید در زمان استفاده هر روز تمیز شوند.

آب و نمک قرقره کنید

شستشوی گلو و حتی بینی با محلول آب‌گرم و نمک بسیار تاثیرگذار است. برای بهتر شدن گرفتگی بینی بچه‌ها، دو تا سه قطره از محلول آب و نمک را داخل بینی ریخته و از یک سرنگ حبابی برای تخلیه بینی استفاده کنید. می‌توانید با حل کردن نصف قاشق چای‌خوری نمک در یک فنجان آب مقطر گرم، محلول را درست کنید. برای کودکان بزرگتر، از قطره نمکی بینی استفاده کنید.

اگر کودکتان می‌تواند محلول آب و نمک را قرقره کند، حتما این راه را امتحان کنید. او را تشویق کنید تا برای کاهش گلو درد، با آب گرم و نمک قرقره کند. برای این‌کار، کمی نمک را در ۱۵۰ میلی لیتر آب گرم حل کنید.

داروهای خطرناک نخوریم

در شروع سرماخوردگی فورا از پزشک‌تان آنتی بیوتیک نخواهید. این داروها عفونت‌های باکتریایی را درمان می‌کنند نه عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی را. بنابراین استفاده از این داروها نه تنها کمکی به شما نمی‌کنند بلکه کودک شما را در معرض عوارض جانبی مانند اسهال و تهوع قرار می‌دهند. بعلاوه، استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک‌ها باعث می‌شود ابرمیکروب‌های باکتری مقاوم بیشتر رشد کنند و درمان بیماری بیشتر طول بکشد. این مطلب بدون اجازه از سایت آتش برداشته شده است.

همچنین از هرگونه داروی سرماخوردگی بخصوص داروهای تجویزی یا بدون نسخه که حاوی کدئین یا ترامادول هستند اجتناب کنید. سازمان غذا و دارو امسال هشدار داد که هر دوی این دارو‌ها سبب ایجاد مشکلات تنفسی خطرناکی برای کودکان می‌شوند.

«اچ شونا یین»، یک پزشک داروساز است. او در حال انجام تحقیقی زیر نظر سازمان غذا و دارو به منظور ارتقا سطح برچسب‌زنی و بسته‌بندی داروهای بدون نسخه مختص سرفه و سرماخوردگی برای کودکان است. او توصیه‌هایی در زمان استفاده از تمام تب‌برها و داروهای سرماخوردگی دارد. این دانشیار پزشکی اطفال و سلامت جمعیت در NYU Langone Health بسیار تاکید دارد که به محدودیت سنی استفاده از داروها حتما دقت کنیم. توصیه‌های زیر از اوست:

این‌ها را برای شروع استفاده کنید

برای تب، با استامینوفن Acetaminophen شروع کنید. این دارو که در «تیلنول» Tylenol و بسیاری از محصولات دیگر یافت می‌شود اغلب از موارد مشابه از جمله Ibuprofen Advil And Generics یا Naproxen Aleve And Generics ایمن‌تر است. به صورت کلی نیز باید از مصرف آسپرین برای نوزادان اجتناب کرد و برای کودکان بزرگتر نیز احتیاط کنید. چرا که می‌تواند سبب اختلال نادر اما خطرناکی به نام سندروم Reye شود.

دکونژستان استفاده نکنید

از اسپری یا قطره بینی دکونژستان Decongestant زیاد استفاده نکنید. برای کودکان شش سال و بالاتر، قطره‌های بینی که شامل اوکسی متازولین Oxymetazoline است می‌تواند گاهی کارساز باشد. اما باید برای مدت کوتاهی از آنها استفاده کرد؛ نهایتا سه روز. استفاده بیشتر می‌تواند سبب بیشتر شدن گرفتگی شود.

بازه سنی را رعایت کنید

«اچ شونا یین»، پزشک داروسازی از سازمان غذا و دارو می‌گوید: «بسته‌بندی دارو را با دقت بررسی کنید تا مطمئن شوید کودک شما به سن لازم برای استفاده از این دارو رسیده است. برای مثال، بر روی برچسب یک داروی ضد سرفه ممکن است نوشته شده باشد که مناسب کودکان زیر ۴ سال نیست؛ بر روی برچسب برخی از آنتی هیستامین‌ها نوشته شده که برای کودکان زیر ۶ سال مناسب نیست، مگر با تجویز پزشک.»

مواظب تداخل دارویی باشید

احتیاط کنید که داروها با یکدیگر تداخل نداشته باشند. اگر برای قطع تب، به فرزندتان استامینوفن می‌دهید و دارویی برای سرماخوردگی یا سرفه انتخاب می‌کنید که دارای استامینوفن است، ناخواسته دو برابر میزان معمول به کودک استامینوفن می‌دهید. تمام مواد موجود در داروها را به دقت بررسی کنید.

استفاده از داروهای تک ماده‌ای

از داروهایی که فقط با یک ماده ساخته شده‌اند استفاده کنید. بسیاری از داروهای بدون نسخه شامل چند ماده دارویی هستند. یعنی همزمان برای درمان چند نشانه بیماری استفاده می‌شوند و در واقع یک روش میان‌بر هستند که خطر بروز عوارض جانبی را بالا می‌برد. در عوض، داروهایی را انتخاب کنید که منحصرا برای درمان علائم کودک شما هستند، مانند تب، آبریزش بینی یا سرفه.

دستورالعمل را خوب بخوانید

دستورالعمل‌های مربوط به مقدار مصرف را به خوبی متوجه شوید. اکثر داروهای بدون نسخه سرفه و سرماخوردگی برای کودکان جدولی دارند که بر اساس سن، میزان مصرف را مشخص می‌کند. با توجه به سن فرزندتان دوز مناسب را انتخاب کنید. برچسب‌های استامینوفن یا ایبوپروفن گاهی میزان مصرف را بر اساس وزن و سن مشخص می‌کنند. پزشکان توصیه می‌کنند در چنین شرایطی وزن کودک را معیار قرار دهید.

دقیق اندازه‌گیری کنید

برای مایعات، همیشه از ابزار اندازه گیری که همراه با دارو است استفاده کنید. قاشق‌های موجود در آشپزخانه برای اندازه گیری دارو مناسب نیستند. از سرنگ مخصوص، فنجان اندازه‌گیری، یا قطره چکانی که همراه محصول است استفاده کرده و به درجه‌ها دقت کنید. برای داروهای تجویزی، ممکن است همراه با دارو ابزار اندازه گیری وجود نداشته باشد. اگر چنین بود، از پزشک داروخانه یک ابزار اندازه‌گیری مناسب بگیرید. این مطلب بدون اجازه از سایت آتش برداشته شده است.

داروها را دور از دست بگذارید

تمام داروها را در جایی مرتفع و دور از چشم بگذارید. بچه‌ها راهی برای رسیدن به داروها پیدا می‌کنند و در نهایت از اورژانس سر در می‌آورند. یک آمار تکان‌دهنده از مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری می‌گوید: «از هر ۷۰ کودک، یک نفر تا پیش از رسیدن به سن ۵ سالگی به دلیل رسیدن به قفسه داروها در زمانی که فرد بزرگتری در آنجا حضور ندارد، راهی اورژانس می‌شود.»

آنچه باید بدانید

اگر علائم بیماری فرزندتان بیش از یک هفته طول کشید و یا تب او بیش از دو روز ادامه یافت با پزشک‌تان تماس بگیرید. در نوزادان زیر دو ماه، به محض مشاهده تب و یا درد گوش با پزشک تماس بگیرید.

درباره Consumer Report

مجله معتبر Consumer Reports از سال ۱۹۳۶ در آمریکا منتشر می‌شود و حالا یکی از معتبرترین نهادهای بررسی و امتیازدهی به انواع کالاها و خوراکی‌ها در سطح جهان است. این مجله بیش از ۷ میلیون مشترک دارد و سالانه ۲۵ میلیون دلار برای تست انواع کالاها هزینه می‌کند.