آیا مزایده جایگزین روش سنتی خرید و فروش مسکن می‌شود؟ تجربه آقا و خانم ویتکوفسکی

زمانی که ونسا ویتکوفسکی و شوهرش تصمیم گرفتند که خانه‌ی مادربزرگ را بفروشند، هر دو می‌دانستند که نمی‌خواهند این کار را به شیوه‌ی سنتی انجام دهند. چیزی که آن‌ها می‌خواستند آن بود که فرایند شفاف‌تری داشته باشند و از بازی کردن با خریداران بالقوه خودداری کنند. بنابراین تصمیم گرفتند که خانه را به مزایده بگذارند و اطلاعات فروش و قیمت‌های پیشنهادی را هم با همه‌ی مشتریان به اشتراک بگذارند.

ویتکوفسکی ۴۷ ساله می‌گوید: «ما واقعا فرایند سنتی فروش خانه را نمی‌پسندیم. من و شوهرم ترجیح می‌دهیم خانه را به کسی بفروشیم که حقیقتا عاشق آن باشد و ارزش آن را بداند، نه اینکه به دلیل عدم افشای اطلاعات در هنگام پیشنهاد قیمت، ضرر کند و بعدها از خرید خانه پشیمان شود. روند سنتی به نظر می‌رسد که بسیار پر اضطراب و در موقعیت‌های خاصی ناعادلانه باشد.»

این خانه‌ی واقع در شرق تورنتو، ماه آینده با قیمت اولیه‌ی ۶۵۰ هزار دلار، از طریق بنگاه On The Block در تورنتو، که متخصص مزایده‌های آنلاین املاک است، به فروش گذاشته خواهد شد. در حال حاضر، در عمده‌ی معاملات املاک، از خریداران علاقمند خواسته می‌شود که پیشنهاد قیمت خود را در فرایندی مخفیانه ارائه دهند، بدون آنکه بدانند آیا پیشنهادات دیگری نیز در کار هست و اگر هست، چه شرایطی دارد.

استفاده از این شیوه در بازارهای داغ مسکن موجب می‌شود که خریداران، به امید غلبه بر رقبای خود، اغلب پیشنهادهایی بیشتر از آنچه از قبل برنامه‌ریزی کرده بودند، ارائه دهند و کسی که غالبا در این میان منتفع می‌گردد، فروشنده است.

در انتاریو، مشاوران مسکن مجاز هستند که قیمت پیشنهاد یک رقیب را به اطلاع یک خریدار دیگر برسانند، اما تنها در صورتیکه همه‌ی طرف‌های حاضر با فرایند مزایده موافق باشند. این رویه گرچه مجاز است، به ندرت در عمل اتفاق می‌افتد، به ویژه در بازاری که تقاضا هنوز بالاتر از عرضه است.

انجمن املاک و مستغلات انتاریو Ontario Real Estate Association – OREA، که بیش از ۷۰ هزار مشاور مسکن را نمایندگی می‌کند، می‌خواهد این مساله را یک گام جلوتر ببرد.

این انجمن اوائل ماه جاری از دولت استانی درخواست کرد که با ایجاد اصلاحاتی در قانون کارگزاران املاک و بیزینس، به مشاوران مسکن اجازه دهد که در صورت وجود بیش از یک پیشنهاد دهنده، نه تنها قادر به افشای قیمت پیشنهادها باشند، بلکه بتوانند جزئیات بیشتری را نیز، مانند تاریخ‌های بستن قرارداد و هر شرایطی که در پیشنهاد خریداران بالقوه آمده است، در اختیار طرف‌های دیگر قرار دهند.

این گزینه گرچه الزامی نخواهد بود، در صورت موافقت فروشنده و خریداران درگیر، در دسترس آن‌ها قرار خواهد داشت.

تیم هوداک، مدیر اجرایی انجمن املاک و مستغلات انتاریو OREA می‌گوید تقاضای رو به رشدی برای معاملات شفاف‌تر وجود دارد، چیزی که پیشاپیش در کشور استرالیا و نیز برخی از ایالت‌های آمریکا به اجرا در آمده است و نبردهای مزایده غالبا روبروی حیاط خانه‌ها شکل می‌گیرد.

تیم می‌گوید: «به باور ما، باید به مردم حق انتخاب داده شود. برخی از مصرف‌کنندگان هستند که می‌خواهند همه چیز روی میز بوده و باز و شفاف باشد و عده‌ای از صاحبخانه‌ها نیز هستند که معتقدند شیوه‌ی فعلی، بیشترین قیمت یا بهترین معامله را نصیب آن‌ها خواهد کرد.»

مرتضی حیدر، استادیار دانشگاه در دانشکده‌ی مدیریت تد راجرز در دانشگاه رایرسون تورنتو می‌گوید که صنعت و بازار املاک می‌بایست مدت‌ها پیش از فرایند «پیشنهاددهی مبتنی بر ناآگاهی» دست شسته و گزینه‌ی دیگری در اختیار طرف‌های معامله قرار می‌داد.

مرتضی حیدر، استادیار دانشگاه که زمینه‌ی تحقیقات او شامل بازارهای مسکن نیز می‌شود، می‌گوید: «این اقدام گام بسیار مهمی در جهت جلوگیری از بروز تورم و صعود قیمت‌ها در بازار مسکن خواهد بود، در روزگاری که قیمت‌ها هم‌نوایی چندانی با درآمدها نداشته و فراتر از آن چیزی که از سطح تقاضا انتظار می‌رود، افزایش پیدا می‌کند.»

مرتضی حیدر می‌گوید: «بازتر شدن فرایند می‌تواند به آگاه‌تر شدن خریداران منجر گردد، اما می‌تواند به سود فروشندگان نیز باشد، چراکه با ملایم شدن بازار، خریدارانی که به دلیل جنگ‌های پیشنهاد قیمت پا پس کشیده‌اند، باز خواهند گشت.»

شماره ۱۷۴ هفته‌نامه آتش را از اینجا دانلود کنید