ارزان شدن دلار یعنی افزایش هزینه زندگی در کانادا
دلار کانادایی در طول یازده سال گذشته به پایینترین ارزش خود به نسبت دلار آمریکا رسیده است. کارشناسان پیشبینی میکنند این اتفاق هزینههای دو بخش را در کانادا بیش از همه بخشها افزایش میدهد: واردات و مسافرت.
حتی پایین آمدن قیمت سوخت و اینکه کاناداییها برای بنزین کمتر هزینه میکنند هم نتوانسته نگرانیها را کمتر کند. در این مقاله به وضعیت کنونی اقتصاد کانادا نگاهی میاندازیم و میبینیم کارشناسان شرایط را چگونه میبینند.
این مطلب را در شماره جدید هفتهنامه چاپی آتش منتشر کردهایم.
برای دانلود شماره ۱۶ هفتهنامه چاپی آتش که امروز منتشر شده است اینجا را کلیک کنید
دان مکتیگو، وکیل حوزه مشتریان و عضو سابق پارلمان کانادا میگوید: «خبر بد این است که وقتی قیمت نفت خام کاهش پیدا میکند، ارزش دلار کانادا پایین میآید و این موضوع قدرت خرید ما را کاهش میدهد.»
کاهش بیسابقه
دلار کانادا در روزهای گذشته هشت دهم درصد دلار آمریکا بود و حتی در روزهایی به ۷۴ سنت آمریکا رسید. این میزان از ماه جون ۲۰۰۴ تاکنون بیسابقه است. این اتفاق بر بازار بورس کانادا هم تاثیر گذاشت و بازار بورس تورنتو با کاهش ۳۱۶ واحد یعنی ۲.۴ درصد به ۱۳۰۴۳ رسید.
این کاهش ارزش دلار کانادا در پی پایین آمدن قیمت جهانی نفت خام اتفاق افتاده است. قیمت نفت خام West Texas Intermediate که یکی از شاخصهای مهم برای قیمت نفت کاناداست، ۵.۸ درصد کاهش داشت و دوشنبه هفته گذشته به ۳۷.۸۵ دلار آمریکا در هر بشکه رسید؛ پایینترین قیمت از فوریه ۲۰۰۹ یعنی در اوج بحران اقتصادی.
اقتصاد کانادا وابستگی زیادی به نفت خام دارد و افت بازار در بخش انرژی بیش از هر چیز بر پایین آمدن ارزش دلار تاثیرگذار بوده است.
بسیاری از ناظران و کارشناسان معتقدند قیمت جدید نفت و همچنین ارزش پایین دلار کانادا برای چند ماه ادامه خواهد داشت و این اتفاق در واقع ادامه روند فروکش کردن و رکود در عرصه اقتصاد جهانی است. این خبری ناگوار برای مصرفکنندگان کانادایی و البته برای اقتصاد کاناداست.
کارشناسان چه میگویند؟
به گزارش آژانس بینالمللی انرژی، تولید نفت و میزان ذخایر نفتی امسال در بالاترین میزان خود در طول تاریخ قرار داشته است. دانیل یرگین، مدیر شرکت مشاوره صنعتی IHS به بلومبرگ میگوید: «میزان سود و بهرهوریای که ما به دنبال آن هستیم هم به همین صورت پایین میآید و این اثری است که یک بازار ضعیف بر همه بخشهای تولیدی و اقتصادی میگذارد. ما همچنین انتظار داریم میزان تولید نفتی ایران نیز افزایش پیدا کند و چنین اتفاقی وضع موجود را بیشتر از گذشته تثبیت میکند.»
این در حالی است که اوپک به عنوان بزرگترین مجموعه نفتی دنیا تصمیمی برای جلوگیری از تولیدات اعضای خود ندارد. اعضای اوپک در جلسهای که جمعه گذشته برگزار شد به ادامه روند تولید نفت تاکید کردند و نشان دادند تصمیمی برای کاهش تولید و افزایش قیمت نفت ندارند.
مکتیگا میگوید تفاوت در ارزش دلار باعث میشود قیمت تولید هر لیتر بنزین برای کاناداییها هشت سنت باشد. این قیمت بالا به خاطر این است که همواره قیمت نفت خام و همچنین قیمت عمدهفروشی هر دو با دلار آمریکا محاسبه میشوند. البته در نهایت کاناداییها به دلیل این کاهش قیمت میتوانند بنزین را لیتری دو تا سه سنت ارزانتر بخرند و این به نفع آنهاست.
رابرت کاوچیچ، اقتصاددان ارشد بازارهای سرمایه BMO تاکید میکند که دلار تنها متغیر در قیمت استخراج نفت نیست. او میگوید: «پالایشگاهها به دلیل کاهش قیمت نفت، به جای اینکه سودهای بیشتری دریافت کنند ترجیح دادهاند به آرامی منابع خود را هزینه کنند.»
تاثیر بر بازار گردشگری و واردات
استیون اسمیت، قائم مقام بازاریابی بخش کانادای شرکت مسافرتی Vision میگوید: «آنچه میدانیم این است که بازار مسافرت کانادا ضربه شدیدی خورده است.» اسمیت میگوید: «کشتیهای کروزی که در آمریکا فعالیتهای گردشگری میکند بستههای قیمتی جدیدی را برای کاناداییها ارائه دادهاند که این کاهش ارزش دلار کانادایی بر بیزینس آنها تاثیر منفی نگذارد. چنین تاثیری را میتوانیم در اقامتگاهها و هتلهای All-inclusive در آمریکا نیز ببینیم.»
از سویی دیگر خردهفروشان کانادایی که نزدیک مرز آمریکا هستند بیش از هر زمانی با مشتریان آمریکایی روبرو میشوند. آمریکاییها ترجیح میدهند کالاهای خود را از جایی بخرند که دلار در آنجا ارزانتر است.
این اختلاف ارزش دلار همچنین میتواند تا یک سال آینده بر بسیاری از کالاهای وارداتی تاثیر بگذارد و آنها را گرانتر کند. به عنوان مثال میتوان از مبلمان خانگی، وسایل برقی خانه، ماشینها و لباسهای وارداتی نام برد که به دلیل اینکه با دلار آمریکایی تولید میشوند، در کانادا گرانتر خواهند بود.
صنعت نفت کانادا و بحران پیش رو
کاهش قیمت نفت همچنین بر مشکلات صنعت نفت ماسهای در ایالت آلبرتا خواهد افزود. این مشکلات از سال گذشته همین موقع شروع شد و حالا با این وضع بیشتر هم میشود. این مشکلات به معنای پایین آمدن سرعت تولید، تعطیلیها و اخراج بیشتر کارکنان از بخش انرژی کانادا خواهد بود.
سیزنسکی میگوید: «اگر باز هم در قیمتهای نفت کاهش دیگری مشاهده کنیم وارد دور جدیدی از بازنگری در شرکتهای انرژی کانادا خواهیم شد.».
شاید تنها بخشی که ممکن است از این کاهش ارزش دلار کانادایی سود ببرد، بخش صادرات کانادا باشد. آنها میتوانند با هزینههای پایینتری تولید کنند و از فروش اجناس خود سود بیشتری به دست آورند.
سیزنسکی میگوید: «ممکن است با یک نگاه خوشبینانه فکر کنیم تعادل دوباره اقتصاد کانادا در شرایطی رخ خواهد داد که قیمت نفت پایین آمده و ارزش پول کانادا پایین است و این وضعیت ممکن است بتواند باعث رشد بخشهای دیگر اقتصاد کانادا مثل صادرات شود. اما همیشه باید اولویت را به بدبینی داد. خوشبینیها معمولا خیلی دیرتر از آنچه انتظارش را داریم محقق میشوند.»
پدرو آنتونوس، مدیر Conference Board که یک اتاق فکر غیرانتفاعی در زمینه پژوهشهای اقتصادی در کاناداست خاطرنشان میکند منفعتی که آمریکا و صنعت این کشور از پایین آمدن قیمت نفت میبرد بیشتر از همتایان کانادایی آنهاست: «این وضعیت، واقعا یک شمشیر دولبه است.»
اقتصاد کانادا پس از یک رکود خفیف در نیمه اول سال دوباره به شرایط رشد بازگشته است. رشد اقتصادی کانادا در سه ماهه سوم امسال ۲.۳ درصد بوده است. ضمن اینکه بسیاری از اقتصاددانان هماکنون پیشبینی میکنند این رشد اقتصادی برای سه ماهه پایانی سال ضعیف باشد. رشد اقتصادی نیم درصدی در ماه سپتامبر یکی از مهمترین دلایل این پیشبینی است.