امیدواریها و دشواریها؛ آینده روابط ایران و کانادا چه خواهد شد؟ – گزارش هفتهنامه هیل تایمز چاپ اتاوا
سفر مقامات کانادایی به تهران در اواسط ماه اکتبر، دومین حضور آنها در تهران پس از قطع شدن روابط دیپلماتیک بین دو کشور بود. با وجود اینکه هر دو طرف این گفتگوها را امیدوارکننده میخوانند اما برخی مقامات رسمی، کارشناسان و البته دیپلماتهای اسبق معتقدند کانادا راهی طولانی برای برقراری مجدد رابطه با ایران دارد.
این خلاصهای از گزارش هفتهنامه Hill Times چاپ اتاواست. سامانتا رایت الن، نویسنده این گزارش به سراغ موضوع رابطه ایران و کانادا رفته و به یکی از وعدههای انتخاباتی جاستین ترودو در انتخابات ۲۰۱۵ پرداخته است؛ برقراری دوباره رابطه دیپلماتیک با ایران.
این نخستین باری نیست که سفارت کانادا بسته میشود. کانادا از سال ۱۹۷۹ به مدت هشت سال در تهران سفارتخانه نداشت و دلیل آن هم نقش کانادا در خروج شش دیپلمات آمریکایی در جریان گروگانگیریهای تهران بود. هارپر، نخستوزیر سابق کانادا در سال ۲۰۱۲ تمام روابط دیپلماتیک با تهران را قطع کرد و از آن تاریخ تا حالا سفارتخانهها در هر دو کشور فعالیتی نمیکنند.
گزارشگر Hill Times ابتدا به سراغ بیژن احمدی، از اعضای کنگره ایرانیان رفته است. احمدی میگوید: «ما امیدواریم اما نیاز به اقدامات واقعی احساس میشود. دلیل آن هم این است که موانعی بر سر راه از سرگیری روابط وجود دارد و ما با توجه به تغییرات سیاسی در ایالات متحده، نگرانیهایی داریم. سیاستهایی که بر روابط آقای ترامپ با ایران به وجود آمده است میتواند بر سیاستهای ایران و کانادا نیز تاثیر بگذارد.»
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم از وجود این موانع سخن میگوید و بارها اعلام کرده مذاکرات امیدوارکنندهای در جریان است که موانع قانونی در کانادا، دست یافتن به توافق را دشوار کرده است.
آدام آستین، سخنگوی وزارت امور خارجه کانادا هم معتقد است ایران از تروریستها حمایت میکند و تهدیدی برای اسرائیل است. او همچنین به حمایت ایران از بشار اسد و آزمایشهای موشکی اشاره میکند و میگوید: «ما معتقدیم گفتگوی آزاد و صریح، بهخصوص وقتی با ایران همعقیده نیستیم، بهترین راه برای گفتگو درباره مسائل امنیتی و فشار بر ایران برای رعایت حقوق بشر است.
علی احساسی، نماینده ایرانیتبار پارلمان کانادا هم معتقد است دو کشور لیستی طولانی از چالشها را پیش رو دارند و دستگیری هما هودفر در سال ۲۰۱۶، تاثیر نامناسبی بر روند مذاکرات گذاشت. احساسی میگوید این مشکلات دیپلماتیک باعث به وجود آمدن سختیهای زیادی برای ایرانیان کانادایی شده است. خانوادههای آنها برای دیدار بستگانشان باید به ترکیه سفر کنند و ایرانیان هم در کانادا نمیتوانند خدمات کنسولی دریافت کنند. او معتقد است برای حل مشکلات نیاز به زمان داریم.
میشل سالابری، سفیر اسبق کانادا در ایران هم معتقد است حضور مقامات کانادایی در تهران نشانهای از یک حرکت است اما این تغییرات زمانبر خواهد بود.
او معتقد است بسته شدن سفارت در آن زمان کار درستی بود اما اینکه ما همه روابط را با ایران قطع کنیم، تصمیم صحیحی نبود. او میگوید: «ملت بزرگی مثل ایران، موضوعی نیست که شما تصمیم بگیرید دیگر وجود نداشته باشد؛ حتی اگر فکر کنید حکومت آنها در جنایتهایی دست داشته است.»
این در حالی است که یک لایحه در سنا وجود دارد که خواستار بیشتر شدن تحریمهای غیرهستهای علیه ایران است.