برنامههای اتاوا برای خانههای کانادایی؛ آیا بازار باثبات میشود؟
آمارهای جدید درباره بازارهای مسکن کانادا به خصوص در دو شهر تورنتو و ونکوور نشان میدهد روند رو به رشد قیمتها و البته افزایش خرید و فروش، کماکان با سرعتی باورنکردنی ادامه دارد. در این میان دولت نیز تلاش میکند با سیاستهای جدید خود، از سویی سرمایه صاحبان خانه را محافظت کند و از سویی دیگر شرایط را برای خانهدار شدن کاناداییها آسانتر سازد. به همه اینها باید ورود سرمایههای خارجی و همچنین بالا رفتن بدهیهای خانوارها را نیز اضافه کرد. در این مطلب میبینیم که دولت برای این کلاف سردرگم چه کارهایی کرده است و نظر کارشناسان درباره سیاستهای مسکن اتاوا چیست.
بیل مورنو این هفته در گفتگو با رسانههای کانادایی اعلام کرد دولت فدرال آماده است برای ثبات بخشیدن به بازار مسکن در تورنتو و ونکوور به چالشهای موجود واکنش مناسب نشان دهد. او میگوید: «موضوع اصلی برای ما حفظ ارزش خانههای شهروندان کانادایی است، چرا که مسکن برای بیشتر کاناداییها بزرگترین سرمایهگذاری به حساب میآید.»
مورنو همچنین میگوید در راهبرد جدید دولت برای بازار مسکن، ساخت مسکن ارزانقیمت مورد تشویق و حمایت بیشتری قرار میگیرد و به سرمایهگذاری در ساخت خانههای اجارهای کمک میشود.
او در عین حال فکر نمیکند در شهرهایی مانند تورنتو یا ونکوور صاحب خانه بودن در انحصار اقشار ثروتمند جامعه در بیاید. این اتفاقی است که برای شهرهایی چون نیویورک یا لندن اتفاق افتاده است.
آیا سیاستهای اتاوا تاثیرگذار است؟
به نظر میرسد جدیدترین اقدامات اتاوا برای کنترل رشد قیمتها در تورنتو و ونکوور، تاثیر کمی بر توقف جریان خریداران مشتاق داشته است. در حال حاضر خریداران خانه در کانادا باید برای خرید خانههایی با ارزش بیشتر از ۵۰۰ هزار دلار، دستکم ۱۰ درصد از قیمت ملک را پیشپرداخت کنند. اما انجمن املاک و مستغلات تورنتو هفتهی پیش اعلام کرد قیمت مسکن در ماه مارس گذشته رشد سریع ۱۲ درصدی را تجربه کرده و اکنون قیمت متوسط یک خانهی ویلایی در این شهر به 17/1 میلیون دلار رسیده است.
در همین حال، انجمن املاک و مستغلات ونکوور گزارش کرده است که میانگین قیمت برای یک خانهی ویلایی در این شهر 34/1 میلیون دلار است که نسبت به فوریه گذشته 4/27 درصد رشد نشان میدهد.
شاید کمی دیر شده باشد
کش پشوتان، یکی از معاونان ارشد شرکت First Avenue Advisory, Raymond James Ltd میگوید: «از یک طرف این خبر خوبی است که نشان میدهد دولت هوشیار است و مسائل را نادیده نگرفته است. اما از طرف دیگر این را هم باید پرسید که آیا دیر نشده است؟»
پشوتان اعتقاد دارد اکنون فعالیت در بازارهای مسکن تورنتو و ونکوور با ریسک بزرگی همراه است: «اگر به رشد متوسط درآمدها در دههی گذشته و افزایش میانگین قیمتهای مسکن توجه کنیم میبینیم بین رشد دستمزدها و درآمدها و افزایش قیمتها در بازار مسکن یک شکاف واقعی به وجود آمده است.»
سرمایههای خارجی ریسک را بالا برده است
پشتون میگوید یکی از بزرگترین ریسکهای بازار مسکن پولی است که خارجیها وارد این بازار کردهاند. سوال اصلی این است که آیا این دسته از سرمایهگذاران همچنان به خرید ملک در کانادا ادامه خواهند داد یا نه.
گزارشی که هفتهی گذشته از طرف مؤسسهی وام و مسکن کانادا منتشر شد نشان میدهد که خریداران خارجی، کاندوهای تازه ساخت را در تورنتو و ونکوور ترجیح میدهند. بنابر این گزارش حدود ۱۰ درصد از کاندوهای جدیدتر در تورنتو و ۶ درصد در ونکوور در مالکیت خارجیها قرار دارند.
پشوتان میگوید: «از آنجایی که ارزش دلار کانادا نسبت به اوج خود در چند سال پیش پایین آمده، میتوان این پیشبینی را داشت که جریان پولهای خارجی به سمت کانادا فعلا ادامه خواهد داشت.»
اگر چه او به این مطلب نیز اشاره میکند که ارزش دلار کانادا تا حد زیادی وابسته با قیمت نفت است و احتمال دارد در ماههای پیشرو شاهد تغییراتی در آن باشیم.
بدهی بالای خانوار کانادایی
پشوتان میگوید با وجود آنکه میزان ایجاد مشاغل جدید بهتر از پیشبینیها بوده و گزارشها حاکی از تولید ناخالص داخلی بالایی است، معتقد نیست که اقتصاد کانادا از منطقه خطر خارج شده است.
او میگوید: «به نظر من پرسش امروز اقتصاد کانادا این است: چگونه مصرفکننده را به سمت خرج کردن و در نتیجه رشد تولید ناخالص داخلی هدایت کنیم. مشکل اما اینجاست که میزان بدهکاری خانوادههای کانادایی واقعا بالاست.»
همچنین مورنو میگوید بر روی این موضوع متمرکز است که در طول دوران فعالیت این دولت، نسبت خالص بدهی به تولید ناخالص داخلی کانادا را کاهش دهد.