سوم فوریه ۱۹۴۷؛ سردترین روز تاریخ کانادا
زمستان ملایم و گرمی که تا نیمه ژانویه امسال ادامه داشت، هفته گذشته به پایان رسید و موج سهمگینی از هوای سرد شهرهای جنوبی انتاریو از جمله تورنتو را در بر گرفت. برف زیادی در هفته گذشته بارید و دما تا منهای ۳۵ درجه هم سقوط کرد.
چنین هوایی در کانادا عجیب و دور از انتظار نیست، اما سردترین روزی که در کانادا ثبت شده کی بوده و هوا تا چه میزان سرد شده بود؟
این مطلب گزارشی است درباره ثبت سردترین روز تاریخ کانادا توسط ویلفرد بلزارد.
ویلفرد بلزارد در سال ۱۹۴۶ به وزارت حمل و نقل کانادا پیوست، یعنی یک سال بعد از آنکه دوران خدمت شش ساله‌ی خود را در ارتش کانادا به پایان رساند و از اروپا به وطن بازگشت.
او به عنوان تکنیسین هواشناسی داوطلبانه به ایستگاه‌های متعددی در یوکان و قلمروهای شمال غرب می‌رفت و از تنهایی و آرامش این نقاط دورافتاده که در تضاد کامل با تجربه‌های ویرانگر او از جنگ بود، لذت می‌برد. در این منطقه بود که ویلفرد توانست دمای هوای سردترین روز در کانادا را ثبت کنید؛ یعنی منفی ۴ / ۸۱ درجه‌ی فارنهایت، یا همان منفی ۶۳ درجه سانتی‌گراد!
اولین ایستگاه هواشناسی که او برای ماموریت به آنجا رفت، فرودگاه اسنگ نامیده می‌شد که تقریبا در ۳۰ کیلومتری شرق مرز یوکان با آلاسکا و در نزدیکی دهکده‌ی Beaver Creek واقع بود.
او یکی از چهار هواشناس جوانی بود که در طی سال‌های ۱۹۴۶ و ۱۹۴۷ در آنجا ماموریت داشتند. فرودگاه اسنگ بخشی از فرودگاه‌های کوچک و ایستگاه‌های دیدبانی مسیر هوایی Northwest Staging Route بود که در خلال جنگ جهانی دوم، برای تسهیل پرواز از آلاسکا و یوکان به مرکز کانادا و ایالات متحده، احداث شده بود.
سوم فوریه ۱۹۴۷؛ دما منهای ۶۳ درجه
ایستگاه هواشناسی اسنگ از سال ۱۹۴۳ تا ۱۹۶۶ فعال بود. در زمان حضور ویلفرد در آنجا بود که در سوم فوریه‌ی ۱۹۴۷، دمای ایستگاه به منفی
۴ / ۸۱ درجه‌ی فارنهایت رسید، که کمترین میزان دمای ثبت شده در آمریکای شمالی به شمار می‌آید. افتخار ثبت این دمای باور نکردنی به ویلفرد و گورد تول، افسر مسئول ایستگاه رسید.
به گفته‌ی متخصصان ستاره‌شناسی، اسنگ در آن روز سردتر از میانگین دمای سطح مریخ بوده است. تلگرام‌های تبریک از بسیاری از کشورهای دنیا سرازیر شد، در حالی که در بعضی از این پیام‌ها از اسنگ به عنوان قطب سرمای جدید آمریکای شمالی یاد شده بود.
اگر دماسنج‌ها یک اینچ بلندتر بودند
مارک تواین نویسنده مشهور آمریکایی زمانی گفته بود: «سرما! اگر دماسنج یک اینچ بلندتر بود، همگی یخ می‌زدیم و می‌مردیم.»
در آن روز تاریخی، ویلفرد و گورد تول متوجه شدند که مقیاس کوچک و لغزنده‌ی داخل ستون شیشه‌ای دماسنج، به داخل حباب انتهای آن رسیده است، جایی که پایین‌تر از آخرین رقم مندرج بر دماسنج بود، یعنی منفی ۸۰ درجه فارنهایت.
بعد از آنکه پوشش دماسنج را با یک سوهان ظریف و تیز علامت زدند (در آن دما جوهر جریان پیدا نمی‌کند)، آن را به آزمایشگاهی در تورنتو فرستادند. در آنجا بود که مشخص شد دماسنج دمای منفی ۴ / ۸۱ درجه‌ی فارنهایت را نشان داده است. سه ماه بعد، سازمان هواشناسی این دما را به عنوان سردترین دمای رسما ثبت شده در آمریکای شمالی پذیرفت.
هجوم مردم برای دیدن دماسنج تاریخی
ویلفرد ضمن اشاره به اینکه این خبر او و بقیه نفرات را خوشحال کرد، می‌گوید: «مجبور شدیم قفل کوچکی بر در اتاقی که دماسنج در آن بود بزنیم، چون همه برای دیدن آن هجوم آورده بودند و کمترین میزان گرمای بدن هم موجب می‌شد که الکل موجود در دماسنج بالا برود.»
اکنون تمامی دماسنج‌های الکلی کانادا نشانه‌گذاری‌هایی تا منفی ۹۴ درجه‌ی فارنهایت (معادل منفی ۷۰ درجه سانتی‌گراد) دارند که نتیجه‌ی دمای ثبت شده در سردترین روز تاریخ کاناداست.
شماره ۱۷۷ هفته‌نامه آتش را از اینجا دانلود کنید
