مریم منصف: من متولد ایران هستم نه افغانستان؛ این را هفته پیش فهمیدم
متن کامل بیانیه مریم منصف درباره گزارش امروز گلوباند میل
مریم منصف جوانترین عضو کابینه آقای ترودو همواره بهعنوان مهاجری معرفی شده که در افغانستان بهدنیا آمده، بعدا به ایران رفته و نهایتا همراه خانوادهاش به کانادا آمده است. خبرنگار گلوباند میل وقتی همهی پازلهای زندگی خانم منصف را کنار هم میگذارد، به حلقهی گمشدهای میرسد. او نمیتواند در افغانستان به دنیا آمده باشد.
حالا خانم منصف میگوید که تازه چند روز پیش مادرش به او گفته که او در ایران به دنیا آمده است، نه در افغانستان. او اضافه میکند :«در فرهنگ ما مهم نیست کجا به دنیا آمدهای، مهم این است که والدین تو اهل کجا هستند.»
گلوباند میل مینویسد که خانم منصف از اینکه فهمیده او در بیمارستان امام رضا در مشهد بهدنیا آمده بهسختی شوکه شده است.
متن کامل گزارش گلوباندمیل که امروز صبح منتشر شده است را میخوانید.
گلوباند میل: مریم منصف – وزیر نهادهای دموکراتیک – که لیبرالها از او بهعنوان نخستین عضو افغانیتبار پارلمان حمایت میکنند میگوید که در حقیقت متولد ایران بوده و تا پیش از آنکه به همراه مادر و دو خواهر کوچکترش به کانادا پناهنده شود، نخستین سالهای عمرش را نیز در ایران سپری کرده است.
این گفتهی وی در حقیقت با داستانی که خانم منصف در زمان آغاز زندگی اجتماعی خود به عنوان سیاستمدار محلی در پیتربورو، انتاریو و در زمان ورود به انتخابات پارلمان در سال۲۰۱۵ روایت می کرده، منافات دارد. زمانی که باراک اوباما رئیسجمهور ایالات متحده به اتاوا آمد، در سخنرانی پارلمانی خود به ریشههای افعانستانی خانم منصف نیز اشاره کرد.
خانم منصف میگوید پنجشنبهی هفته پیش بود که متوجه شد در ایران به دنیا آمده است. گلوباندمیل در آن روز با وی تماس گرفت و در خصوص نحوهی مهاجرت به کانادا در سال ۱۹۹۶ و زمانی که ۱۱ ساله بود سوالاتی پرسید.
واکنش دفتر نخستوزیر
در همین باره دفتر نخستوزیر اعلام کرد که آنها هرگز فکر نمیکردند که چنین نکتهی مهمی از داستان زندگی خانم منصف اشتباه بوده باشد. اما به نظر میرسد مقامات رسمی کانادا با دقت کافی جزییات روند زندگی خانم منصف و خانوادهاش را، در ایران و افغانستان و نیز مهاجرت آنها به کانادا، بررسی نکرده بودند.
یکی از مقامات رسمی نیز در پاسخ به این پرسش که چرا آنها در بررسیهای امنیتی برای کرسیهای کابینه، متوجه چنین خطایی نشدند
گفت: «ما تازگی از این اطلاعات دربارهی محل تولد مریم منصف باخبر شدیم، زمانی که روزنامه گلوباند میل آن را در اختیار ما گذاشت».
تولد در بیمارستان امام رضا در مشهد
خانم منصف که در ۳۱ سالگی جوانترین عضو کابینهی آقای ترودوست در این مصاحبه گفت که او از اینکه فهمیده در بیمارستان امام رضا در مشهد، به دنیا آمده، کاملا شوکه شده است؛ شهری که جمعیت زیادی افغانستانی در آن زندگی میکنند.
او میگوید: «در روزهای گذشته، روایت دقیقتر و روشنتری از از داستان پناهندگی خانوادهی ما مشخص شده که به من نشان میدهد روند زندگی ما نسبت به آنچه من تابهحال تصور میکردهام پیچیدهتر بوده است.»
بهگفتهی مریم منصف، خانم ثریا بصیر، مادر او هیچ وقت گمان نمیکرده که این مساله برای مریم و نیز خواهرانش مهرانگیز و مینا اهمیت داشته باشد که آنها در افغانستان بهدنیا نیامدهاند.
چرا مادر حقیقت را نگفته بود
خانم منصف میگوید: «برای او این مساله اهمیت نداشت، چون در فرهنگ ما آنچه ملیت ما را مشخص میکند این است که پدر و مادر تو چه کسانی هستند. اگر چه من در ایران بهدنیا آمدهام اما بر اساس قانون، این مساله ملیت افغانی من را تغییر نمیدهد. به همین دلیل هم برای مادرم مساله مهمی نبود.»
برای سالها مادر خانم منصف به او اجازه داد تا دخترش زادگاه خود را بهاشتباه افغانستان معرفی کند. این موضوع باعث شد او هم در نامزدی ناموفق خود برای انتخابات شهرداری در سال ۲۰۱۴ و هم در کاندیداتوری برای انتخابات فدرال در سال ۲۰۱۵ اعلام کند که در افغانستان به دنیا آمده است.
مادر خانم مریم منصف زمانی که دخترش در ژانویه امسال در نطق پارلمانی خود، دربارهی کشوری که در آن به دنیا آمده سخن میگفت، در پارلمان نشسته بود. منصف زادگاه خود را این طور توصیف میکرد: «کشوری که درگیر جنگ است، جایی که حقوق بشر محترم شناخته نمیشود، جایی که آموزش برای دختران مجاز نیست.»
حالا خانم منصف میگوید که مادرش متاسف است که چرا واقعیت را به دخترانش نگفته بوده است. خانم منصف میگوید: «ما مکالمهی طولانی در این خصوص داشتیم و اشکها ریختیم. این موضوع خشم، فریاد و ناراحتی به بار آورد و حالا مادرمان متاسف است. اما اکنون میداند که دقیق بودن بودن چقدر اهمیت دارد».
وی اظهار کرد که شنیدن این خبر برای خواهرانش نیز دشوار بوده است اما مصرانه از وی خواستهاند که اجازه ندهد این موضوع در کار او به عنوان وزیر کابینه و عضو پارلمان مداخله ایجاد کند.
داستان مرگ پدر
خانم منصف که از دست مادرش عصبانی بود اظهار کرد در نهایت متوجه شد دقیقا چه بر سر پدرش، عبدالصمد منصف زاده آمد. او تاجری در زمینهی قطعات ماشین بود که در ژانویه ۱۹۸۸ در حملهای به دست راهزنها یا سربازان شوروی بین مرز ایران و افغانستان کشته شد.
منصف میگوید: «در روزهای اخیر سوالات بسیار بیشتری از مادرم پرسیدهام. بسیار بیشتر از آنچه قبلا میپرسیدم. همین باعث شد که او به ما بگوید چه اتفاقی افتاده است. پدرم فرار کرد اما بازگشت تا پسرعمویش را نجات دهد. او بازگشت و همین مسبب مرگش شد. نیازی به بازگشت نداشت».
خانم منصف اخیرا متوجه شده است که او و خواهرانش کمتر از سه سال در هرات، افغانستان (جایی که والدینشان پیش از سفر به ایران در آن ساکن بودند) زندگی کردند. دخترها در اواخر سال ۱۹۸۷ و اوایل سال ۱۹۸۸ به مدت چهار ماه و از سال ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۶ به مدت دو و نیم سال در افغانستان بودند. هرات در سپتامبر ۱۹۹۵ به طالبان واگذار شد و این امر مادرش را تشویق کرد تا به کانادا بیاید. آنها اقوام دیگری نیز در اینجا داشتند.
خانم منصف اظهار کرد که وقایع دیگر داستان خانوادگیاش صحیح است. او میگوید آنها از چنگ طالبان فرار کردند و به مشهد رفتند. سپس با الاغ به اسلام آباد، پاکستان سفر کردند. آنها پس از آن به کراچی و بعدا به اردن رفتند و در نهایت به مونترال آمدند و اعلام پناهندگی کردند.
چالش مادر و دختر
خانم منصف میگوید: «اینها تمام چیزی بود که از مادرم در خصوصشان پرسیدم: آیا درست است؟ آیا چیز دیگری وجود دارد که بخواهی به من بگویی؟ صورتش را رو به من برگرداند و گفت: از حالا به بعد شرایط اینگونه خواهد بود؟ آیا میخواهی همه چیز را مدام با من چک کنی؟»
با اینکه او از مادرش عصبانی بود، اما وقتی از او صحبت میکرد که برای حفظ دخترهای کوچکش تصمیم گرفت وطنش را ترک کند، چشمانش پر از اشک میشد. زمانی که خانم منصف ۱۰ ساله بود چندین مرد افغان تقاضای ازدواج با او را داشتند.
او در حالی که اشک میریزد میگوید: «من عاشقانه مادرم را دوست دارم و او برای همیشه قهرمان زندگیام باقی خواهد ماند. من در ابتدا کمی از روزنامه گلوباندمیل، بعد از هرکسی که در اینباره با شما صحبت کرده، و در نهایت هم از دست مادرم عصبانی شدم. ولی امروز که از خواب بیدار شدم، از دست خودم عصبانی بودم. من چه جایگاهی دارم که بخواهم از دست مادرم عصبانی شوم؟ من که باشم که او را قضاوت کنم؟ اگر من در موقعیت او بودم چه میکردم؟»
****
کودکیهای خانم منصف به روایت خودش
اینها اظهارات خانم مزیم منصف نماینده پیتربورو – کاوارتا در پارلمان فدرال کاناداست دربارهی روزهای کودکی و سفر زندگیاش که در چندین مصاحبهی پیشین بیان کرده است.
در خصوص ازدواج پدر و مادرش در هرات در سال ۱۹۸۲، همزمان با اشغال افغانستان توسط شوروی:
«او با شاهزاده قصههایش ازدواج می کند. هر روز بیشتر عاشق یکدیگر می شوند». (CPAC، 2015)
گفتوگو با شبکه کابلی CPAC – سال ۲۰۱۵
در خصوص تولدش در اواسط دهه ۱۹۸۰:
سوال: «پس شما در افغانستان به دنیا آمدید. درست است؟»
خانم منصف: «فکر میکنم این طور باشد».
در مصاحبه با رابرت فیف در مجله خبری Question Period در تلویزیون CTV در سال ۲۰۱۶
دربارهی مرگ پدر تاجرش در مرز ایران – افغانستان در سال ۱۹۸۸:
پدرم در تیراندازیهای لب مرز گیر افتاد و کشته شد
حالا مادرم ۲۳ ساله است، با سه دختر بچه تنها مانده و راهی برای حفاظت از خودش ندارد. طالبان حکومت را در دست میگیرد و او دیگر نمیتواند تدریس کند.او بیوه است و جایی در آن کشور ندارد».
گفتوگو با شبکه کابلی CPAC – سال ۲۰۱۵
دربارهی مادر بیوهاش که هم در ایران و هم در افغانستان برای بزرگ کردن سه دخترش تلاش می کند
باوجود اینکه باهوش بود وسابقهی تدریس داشت ولی نه در ایران و نه در افعانستان به او اجازه ندادند کار کند؛ طالبان مخالف کار زنان و تحصیل دخترها بود. ایران نیز در آن دوره به پناهندگان افغانی اجازهی کار نمیداد».
مقالهی شخصی در وبسایت پیتربورو کانادا، سال ۲۰۱۲