چرا ما بیشتر از نیازمان غذا می‌خوریم و چگونه آن را توجیه می‌کنیم؟ قسمت دوم

در مقاله قبلی اشاره کردیم که اغلب اوقات غذا خوردن به علت گرسنگی نیست. بلکه غذا خوردن در پاسخ به عوامل روانشناختی و نگرش‌های ما انجام می‌شود. در واقع کسانی‌که شناخت و دانش بیشتری در مورد عوامل موثر بر غذا خوردن دارند، رژیم غذایی سالم‌تر و وزن مناسب‌تری دارند.

همچنین در مورد یکی از عوامل روان‌شناختی پرخوری صحبت کردیم که پیروی کردن از واحدهای رایج برای هر نوع خوراکی بود.

دومین عامل که در این نوشته به آن می‌پردازیم، توجیه کردن و پیدا کردن دلیل برای پرخوری در شرایط خاص است.

به عنوان مثال برخی افراد معتقدند کاملا طبیعی و بدیهی است تعطیلات آخر هفته بیشتر از روزهای دیگر غذا بخورند. اگر شنبه و یکشنبه به اندازه سایر روزهای هفته غذا بخورند، آخر هفته خوبی نخواهد داشت. اما واقعیت این است که در اغلب افراد نیاز به مواد غذایی طی روزهای هفته با آخر هفته تفاوت چندانی ندارد. مگر اینکه ما از جمله افرادی باشیم که بیشتر ساعات روزهای آخر هفته را به ورزش مشغول باشیم.

همچنین خیلی از افراد فکر می‌کنند کاملا بدیهی و طبیعی است که در مهمانی‌ها، جشن‌ها، عروسی‌ها و … بیشتر از سایر مواقع غذا بخورند. آنها فکر می‌کنند اگر بیشتر غذا نخورند به آنها خوش نمی گذرد (یا میزبان از آنها می‌رنجد).

واقعیت این است که نیاز ما به مواد غذایی طی مهمانی‌ها افزایش نمی‌یابد و باید به همان اندازه قبل غذا بخوریم.

گروهی از افراد معتقدند اگر به رستوران می‌روند، حتما باید یک غذای مفصل نوش جان کنند. آنها با خود می‌گویند حتما باید قبل از غذا سوپ یا پیش غذا سفارش دهند یا بعد از غذا حتما دسر میل کنند. واقعیت این است که این هم یک نوع توجیه درونی برای دریافت بیش از اندازه غذا است وگرنه برای همه افراد روشن است که نیاز ما به مواد غذایی در رستوران افزایش پیدا نمی‌کند و در مدتی که در رستوران هستیم سوخت و ساز بدن ما بیشتر نمی‌شود.

خیلی از ما معتقدیم اگر به کافی‌شاپ می‌رویم باید حتما همراه قهوه یا چای خود یک نوع شیرینی هم سفارش دهیم.

جالب است بدانید مطالعات نشان می‌دهد افراد به‌طور ناخودآگاه در رستوران حجم بیشتری از مواد غذایی را می خورند تا در کافی‌شاپ. همچنین در کافی‌شاپ مقدار بیشتری از مواد خوراکی را می‌خورند تا در خانه.

توجیه‌های دیگری نیز وجود دارند که در نهایت منجر به پرخوری و افزایش وزن می‌شوند. مانند: «من حتما باید بعد از غذا شیرینی یا دسر میل کنم» یا «من در زمان‌های خاصی باید حتما خوراکی‌های شیرین بخورم» یا «من وقتی به سینما می‌روم باید حتما پاپ کورن بخورم» یا «وقتی تلویزیون نگاه می‌کنم باید حتما تخمه بخورم» و … شاید هرکدام از ما توجیه‌های درونی خاصی برای غذا خوردن بیش از نیاز داشته باشیم.

اما واقعیت این است که هر فردی با توجه به قد، وزن، سن، جنس، میزان فعالیت و شرایط سلامتی خود به میزان معینی از مواد غذایی در روز نیاز دارد و دریافت بیش از نیاز در هر صورت به اضافه وزن و چاقی می‌انجامد. تنها و تنها در موارد خاصی نیاز ما به دریافت مواد مغذی بیشتر می‌شود از جمله بیماری‌های خاص، دوران نقاهت برخی بیماری‌ها یا برخی جراحی‌ها و دوره‌های خاص از زندگی. در سایر مواقع (از جمله مهمانی، رستوران، روزهای تعطیل و …) نیاز ما به مواد مغذی افزایش پیدا نمی‌کند و این تنها توجیه‌های درونی ماست که ما را به سمت بیشتر خوردن سوق می دهد.

درباره نویسنده

دكتر مينو شيرازی، به عنوان متخصص تغذيه در تورنتو مشغول فعاليت مي باشد.
وی دارای مدرک دکترای پزشکی از دانشگاه تهران و دکترای تخصصی (پی اچ دی) تغذیه از دانشگاه شهید بهشتی است. وی همچنین دارای مدرک تغذیه کل نگر و تخصص تغذیه در سیستم ایمنی از کشور کاناداست است.
دکتر شیرازی عضو سابق هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی بوده، در حال حاضر عضو انجمن متخصصین تغذیه کل نگر کانادا و انجمن متخصصین تغذیه ایرانی مقیم کانادا می‌باشد. او بیش از 18 سال سابقه موفقیت آمیز تنظیم رژیم های غذایی را دارا می باشد.
دکتر مینو شیرازی در حال حاضر در کلینیک سلامتی، تغذیه و کاهش وزن آنترک ONTRACK در تورنتو مشغول ارائه خدمات تغذیه و رژیم غذایی است.
جهت اطلاعات بیشتر می توانید به وب سایت www.drminooshirazi.com مراجعه کنید.