کلاهبرداری در بازار مسکن چطور اتفاق می‌افتد و ما باید چه نکاتی را رعایت کنیم؟
شماره ۱۰۲ هفته‌نامه آتش را از اینجا دانلود کنید
پرسش و پاسخ: بهروز سامانی – مشاور املاک و مسکن – تورنتو
رزیتا از تورنتو – این روزها در شبکه‌های اجتماعی خیلی صحبت از کلاهبرداری‌ها در خرید و فروش و اجاره خانه مطرح می‌شود و مدام هم هشدار می‌دهند که مواظب باشید شما در دام کلاهبرداران نیفتید. من واقعا نمی‌دانم این کلاهبرداری‌ها چگونه است و ما باید دقیقا مواظب چه چیزهایی باشیم. ما این روزها تصمیم داریم تا بازار کمی آرام است خانه بخریم، ولی واقعیتش این مساله خیلی ما را نگران کرده است. خواهش می‌کنم در این زمینه اگر اطلاعاتی دارید با ما به اشتراک بگذارید و اگر مواردی هست که ما باید رعایت کنیم آنها را به ما بگویید.
بسیار پرسش درست و بجایی را مطرح کرده‌اید. آنچه در ذهن ما به‌عنوان کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن وجود دارد در بسیاری موارد در واقع اختلاف‌نظر بین فروشنده و خریدار و ناشی از سوءتفاهم در هنگام مذاکرات و مشخص نکردن شرایط و ضوابط معامله است. اما آنچه کلاهبرداری یا Fraud نامیده می‌شود در واقع فریب یک طرف با قصد بهره‌برداری و نفع‌طلبی به نفع خود است که البته مصادیق آن در کشورهای مختلف هم گوناگون است.
آنچه در کانادا بیشتر به‌عنوان کلاهبرداری رایج است و شهرت دارد در واقع کلاهبرداری‌های آنلاین است که با هدف‌گیری هویت افراد صورت می‌گیرد. در این فرایند فرد کلاهبردار با دسترسی به اطلاعاتی که از افراد در سطح عمومی وجود دارد و گاهی نیز با دسترسی به اطلاعات محرمانه افراد شروع به بهره‌برداری مالی می‌کنند، از برداشت از کردیت کارت گرفته تا اجاره دادن خانه و دریافت وام دوم روی خانه و حتی فروش خانه. اگر جست‌وجویی در رسانه‌های کانادا بکنید با موارد متعدد و متنوعی از این نوع کلاهبرداری‌ها روبرو خواهید شد که گاهی واقعا باورنکردنی است.
شگردی که اخیرا خیلی باب شده این است که با توجه به داغی بازار اجاره خانه، کلاهبردار اقدام به انتشار آگهی برای اجاره خانه یا آپارتمان می‌کند، با قیمت بسیار استثنایی و فریبنده. او در این باره با چند نفر وارد مذاکره می‌شود و هر بار هم به بهانه‌ای از نشان دادن خانه، شانه خالی می‌کند. در نهایت او با اعلام اینکه چندین مشتری برای این خانه هست از قربانی می‌خواهد که ۱۰۰۰ یا ۲۰۰۰ هزار دلار بپردازد تا او اجاره دادن خانه را به آن شخص ضمانت کند. پس از آن دیگر یافتن این شخص غیرممکن می‌شود. درباره‌ی این نوع کلاهبرداری‌ها مثال‌های زیادی می‌توان یافت و روایت کرد، اما مهم این است که ببینیم ما باید چکار کنیم که قربانی کلاهبرداران نشویم.
مهم‌ترین زمینه‌ای که به کلاهبرداران برای موفقیت کمک می‌کند طمع افراد برای به دست آوردن چیزی با قیمتی استثنایی و خارج از عرف بازار و نیز بی‌اطلاعی از شرایط و قوانین است. بر همین اساس مهم‌ترین نکته این است که هر زمان با پیشنهادی غیرعادی و وسوسه‌انگیز مواجه شویم این باید زنگ خطری برای ما باشد که شاید در پشت این فریبندگی چیز دیگری نهفته باشد. هیچ کس ملکی را که دارد و باقیمت مشخصی از او می‌خرند یا اجاره می‌کنند، آن را به نیم بها واگذار نمی‌کند. نکته دیگر اینکه اگر ما در فکر خریدن یا اجاره هستیم حتما در این زمینه مطالعه کنیم، با دوستان و آشنایان خود درباره‌ی تجربه‌های شخصی که خودشان داشته‌اند مشورت کنیم و حتما کار را با کمک افراد متخصص آن رشته انجام دهیم.
اما فقط هم این نیست. نکات دیگری هم باید رعایت شود:
- درنظر داشته باشید که اکثر کلاهبرداری‌های آنلاین از طریق اطلاعات افراد شامل مشخصات فردی و ای‌میل و تلفن انجام می‌شود، بنابراین تا زمانی که مطمئن نشده‌اید به‌هیچ عنوان این اطلاعات را آنلاین در اختیار کسی قرار ندهید.
- ما بسیاری از اسناد مالی از جمله صورت‌حساب‌های خود را برای دور ریختن در ظرف‌های مخصوص بازیابی می‌گذاریم. این یکی از حفره‌های جدیست. حتما آنها را پاره کنید و از بین ببرید و بعد دور بریزید.
- صورت‌حساب‌های بانکی و کردیت کارت‌های خود را به طور منظم چک کنید و مطمئن شوید که همه نقل و انتقالات حتی در رقم‌های کوچک درست است و نقطه ابهامی برای‌تان وجود ندارد. ضمنا توجه داشته باشید که نسخه چاپی یا الکترونیک این صورتحساب‌ها در دوره‌های زمانی مشخصی ارسال می‌شود. نسبت به نسخه چاپی حساس باشید و اگر آن را دریافت نکردید، حتما با شرکتی که از آن خدمات می‌گیرید تماس بگیرید و مطمئن شوید که آنها به دست اشخاص دیگری نیفتاده باشد.
- اگر در جریان انجام معامله‌ای برای مسکن یعنی خرید، فروش یا اجاره هستید برای کار کردن با مشاور مسکن یا وام و یا وکیل، حتما مطمئن شوید که آنها دارای مجوزها و صلاحیت لازم برای کمک به شما هستند. چنانچه احساس کردید هر کدام از آنها دارد از روش‌های غیرمعمولی استفاده می‌کند و یا پیشنهادهای بوداری به شما می‌کند، حتما موضوع را با نهادهای ناظر بر مشاغل آنان درمیان بگذارید. این کار باعث ایمنی خود شما و افراد دیگریست که ممکن است بعدا هدف کلاهبرداری قرار بگیرند. نهادی که بر فعالیت مشاوران املاک نظارت دارد Real Estate Council of Ontario – RECO (شورای املاک و مستغلات انتاریو) است و بر کار و فعالیت وکلا هم Law Society of Upper Canada نظارت دارد.
- گزارش اعتبار یا همان Credit Report در واقع تمام تعهدات مالی شما را نشان می‌دهد. اگر به طور منظم این گزارش را کنترل کنید، چنانچه تعهدی بدون اطلاع شما ایجاد شده باشد، شما از آن باخبر می‌شوید. تعهدات مالی فقط با کلاهبرداری ایجاد نمی‌شود، گاهی ممکن است بدون اینکه شما متوجه باشید برای گرفتن کردیت کارت شما اقدام شده باشد و شما از آن بی‌خبر باشید. این کردیت ریپورت را شما می‌توانید از Equifax Canada یا TransUnion Canada دریافت کنید.
اینها مهم‌ترین نکاتی است که شما باید رعایت کنید تا در دام کلاهبرداران نیفتید.
