کمپین دولت برای اصلاح سیستم انتخاباتی؛ یادداشت نویسنده تورنتو استار
تغییر سیستم انتخابات کانادا یکی از وعده‌های اصلی جاستین ترودو در انتخابات بود و به نظر می‌رسد او برای عمل به این قول راه سختی پیش رو دارد. مریم منصف، وزیر نهادهای دموکراتیک کانادا، مسئول اجرایی این اصلاحات است و او از هفته قبل، تور سراسری معرفی و رایزنی را در این زمینه آغاز کرده است. خانم منصف هر روز به منطقه جدیدی می‌رسد و تلاش می‌کند با برگزاری جلساتی، شرکت‌کنندگان را نسبت به این موضوع آگاه کند. اما به نظر می‌رسد اصلاح در قانون انتخابات برای همه‌گیر شدن راه زیادی پیش رو داشته باشد.
یادداشت پل ولز، ستون‌نویس سیاسی روزنامه تورنتو استار هم در این باره است. اینکه هر کدام از احزاب کانادا درباره این اصلاحات چه نظری دارند و اینکه مردم چگونه می‌خواهند به آن عکس‌العمل نشان دهند، ممکن است تاثیر مهمی بر سرنوشت این اصلاحات داشته باشد.
پل ولز مقاله خود را اين طور شروع مى‌كند: کارها کم کم دارد روی غلتک می‌افتد. تابستان همراه با تنبلی تمام شد؛ فصلی که در آن نمی‌شد توجه کانادایی‌ها را به هیچ موضوعی جلب کرد. به زودی جلساتی غیر رسمی و عمومی در ساختمان شهرداری نزدیک خانه شما برگزار می‌شود که موضوع آن اصلاح سیستم انتخاباتی کاناداست.
یکی از وبسایت‌های دولت ۱۲ جلسه برای سه‌شنبه همین هفته، ۱۱ جلسه برای چهارشنبه و ۱۰ جلسه را برای پنجشنبه فهرست کرده است. در این جلسات، نمایندگان مجلس از احزاب لیبرال، محافظه‌کار، NDP و سبزها حضور خواهند داشت. حتی برخی از نمایندگان چندین شب پشت سر هم در جای جای حوزه‌های انتخاباتی خود حاضر خواهند بود.
ولز در ادامه به نقش مريم منصف و كميته تغيير در انتخابات مى‌پردازد و مى‌نويسد: مریم منصف، وزیر مسئول تغییرات سیستم انتخاباتی در دولت ترودو، سفری را به سراسر کشور آغاز کرده است تا از مردم بپرسد درباره تغییر شیوه انتخاب دولت‌ها چه عقیده‌ای دارند. کمیته ویژه اصلاح سیستم انتخاباتی در مجلس فدرال هم این نظرات را تکمیل خواهد کرد؛ کمیته‌ای که در حال آغاز سفر سراسری خود برای کسب اطلاعات از مردم است و البته ممکن است نظرات و جمع‌بندی‌های منصف را به چالش بکشد.
آیا این موضوع برای کانادایی‌ها مهم است؟
ولز نوشته خود را با اين شوخى ادامه مى‌دهد: به این ترتیب ملت کانادا به پا خواهد خواست و شیوه انتخاب دولت‌های خود را تغییر خواهد داد! مزاح کردم. در حقیقت وضعیت فعلی بسیار نزدیک به یک فاجعه تمام‌عیار است. منصف سفر خود را با حضور در ایکالویت آغاز کرد؛ منطقه‌ای در Nunavut. این در حالی بود که خبر ورود او تنها دو سه روز قبل اعلام شد و شگفت آنکه تقریباً هیچ کسی در جلسه حاضر نبود. شبکه CBC گزارش کرده که مترجم زبان Inuktitut هم در آن جمع حاضر نبوده است؛ شخصی که پیدا کردنش در ایکالویت کار سختی نیست. وزیر، که به نظر می‌رسد انسان وظیفه‌شناسی باشد، قول داده است که دفعه بعد عملکرد بهتری داشته باشد.
در مورد اصلاح سیستم انتخاباتی، وضعیت کل کشور مانند صبح دوشنبه در ایکالویت است. دارل بریکر، فعال در زمینه نظرسنجی، به کمیته اصلاح انتخابات مجلس اعلام کرده است که بنا بر یافته‌های او، از هر ۱۰۰ پاسخ‌دهنده تنها ۳ نفر پروسه اصلاح سیستم انتخاباتی را در کانادا از نزدیک دنبال می‌کنند. این افراد اغلب مردان سفید پوست، میانسال و مرفه بوده‌اند. به عقیده منصف، ما همین حالا هم بیش از آنچه لازم است نظرات مردان سفیدپوست میانسال مرفه را می‌شنویم. اما به نظر نمی‌رسد که موج یک‌ماهه جلسات در ساختمان‌های شهرداری، با حضور ۱۰۰ نفر اینجا و آنجا، در این اعداد و ارقام تغییر چندانی حاصل کند.
تلاش برای اصلاح یا ابزاری برای تبلیغ؟
پل ولز در بخش ديگرى از نوشته خود گزارشى از جلسه كميسيون اصلاح انتخابات مى‌دهد: کسانی که در جلسه کمیته مجلس فدرال در اتاوا حاضر بودند، با نمایندگانی مواجه شدند که نه در پی کسب نظر مردم در مورد نحوه اصلاح سیستم انتخاباتی، که به آشکارترین شکل ممکن به دنبال جلب حمایت از خود بودند.
اسکات راید، نماینده محافظه‌کار حوزه Lanark-Frontenac-Kingston امسال بسیار سرزنده شده است؛ مردی که همه به یاد دارند وقتی حزب او قدرت را در اختیار داشت چه پسربچه بی‌سر و صدایی بود. او به دقت از تمام حضار می‌پرسد آیا به عقیده آنها پیش از اصلاح سیستم انتخاباتی لازم است رفراندوم برگزار شود یا خیر. بعضی‌ها می‌گویند بله، بقیه می‌گویند خیر.
راید گه‌گاه موافقی هم پیدا می‌کند؛ اد برودبنت، رهبر پیشین NDP، گفت که به رفراندوم نیاز نیست، اما باید در پارلمان اجماعی عمومی در بین همه احزاب وجود داشته باشد. راید به همین هم قانع است، چون او به خوبی می‌داند که در عمل چنین اجماعی وجود نخواهد داشت. محافظه‌کارها تمایلی ندارند که سیستم فعلی نخست‌نفری (یعنی سیستمی که همه چیز متعلق به برنده است) تغییر کند اما از آنجایی که خجالتی هستند و رویشان نمی‌شود این حرف را بزنند درخواست رفراندوم می‌کنند. تمام شواهد حاکی از آن است که چنین رفراندومی یا می‌تواند خوب عمل کند یا سریع، اما نمی‌تواند هر دو را با هم داشته باشد. «الیزابت می»، که به شکل غیر قابل فهمی هنوز رهبر سبزهاست، از یک چیز مطمئن است و آن اینکه هیچ رفراندومی نمی‌خواهد.
نويسنده تورنتو استار در بخش ديگرى از يادداشت خود مى‌نويسد: NDP و لیبرال‌ها در این میان کمتر گارد گرفته‌اند، اما هیچ کدام حاضر نیستند در مقابل هم کوتاه بیایند. NDP خواهان سیستم «نمایندگی تناسبی» است که کار را برای حزب‌های کوچک‌تر آسان‌تر می‌سازد. لیبرال‌ها «رأی‌گیری سلسله‌مراتبی» را ترجیح می‌دهند که موجب می‌شود احزاب برنده از سوی رأی‌دهندگان بیشتری حمایت شوند. چه تصادف جالبی: هر کدام از این تغییرات کار را برای حزب حامی آنها راحت‌تر می‌سازد.
به هر حال دولت ترودو منابع اختصاص یافته به این موضوع را افزایش داده است. مارک کندی، خبرنگار پیشین اتاوا سیتیزن، ماه گذشته به عنوان مشاور ارتباطات در موضوع اصلاح سیستم انتخاباتی به دفتر نخست‌وزیر رفت. اعضای جدیدی نیز به کمیته مسئول پرونده اصلاح سیستم انتخاباتی در کابینه اضافه شده‌اند.
پل ولز نوشته است: من متوجه نمی‌شوم که این روش‌ها قرار است چگونه مشکل را حل کند. اضافه کردن یک عضو به دفتر نخست‌وزیری یا بزرگتر کردن میز یک کمیسیون، اقبال عمومی و اجماع بین سیاستمداران را تقویت نخواهد کرد، چرا که چنین اقبال و اجماعی اساساً وجود ندارد. نمایندگان احزاب اپوزیسیون گمان می‌کنند که لیبرال‌ها عزم خود را برای جایگزین کردن سیستم سلسله‌مراتبی جزم کرده‌اند و برای رسیدن به آن حاضر به انجام هر کاری هستند. این البته تصور درستی نیست. لیبرال‌هایی که من با آنها گفتگو کرده‌ام هیچ تغییری را آنقدر مهم نمی‌پندارند که ارزش جنگیدن داشته باشد. این یعنی به دشواری بتوان تصور کرد که هیچ تغییری اتفاق بیفتد.
به‌نوشته این روزنامه‌نگار سیاسی، ترودو قول داد که انتخابات ۲۰۱۵ آخرین انتخاباتی خواهد بود که با سیستم نخست‌نفری برگزار می‌شود. زیر چنین قولی زدن واقعا خجالت‌آور است. از سویی برآورده کردن آن هم به نظر غیر ممکن می‌رسد. خواست خدا بود که کمیسیون اصلاح انتخابات مجلس از حاضران شنید که «انجام درست کارها مهم‌تر از سرعت عمل است.» وقتی که پروسه اصلاح با شکست مواجه شود چنین اظهار نظرهایی به درد خواهد خورد.
