رئیس کارگروه نخبگان شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌گوید مهاجرت دانشجویان ایرانی، ۱۶ درصد افزایش داشته است اما به نظر می‌آید این آمار فقط مربوط به دانشجویان ایرانی باشد که در آمریکا مشغول تحصیل شده‌اند. این آمارها با آمار موسسه آموزش بین‌المللی تفاوت دارد اما در هر دو گزارش مشخص است که تعداد دانشجویان ایرانی در آمریکا بی‌سابقه بوده است.
مهدی سیدی رئیس کارگروه نخبگان شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌گوید: «مهاجرت دانشجویان کشور به خارج رو به رشد است و جدیدترین آمار مهاجرت ۱۱ هزار و ۳۰۰ نفر در سال ۲۰۱۴-۲۰۱۵ است که نسبت به سال قبل ۱۶ درصد رشد داشته است.»
بر اساس صحبت‌های سیدی، با توجه به جدیدترین آمار که مربوط به سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ است، مهاجرت نخبگان با ۱۶ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۱۳ که رقمی نزدیک به ۱۰ هزار نفر بوده به ۱۱ هزار و ۳۰۰ نفر رسیده است. براساس گزارش‌های موجود، اولین مقصد نخبگان ایران برای ادامه تحصیل دانشگاه‌های آمریکا و سپس کاناداست. موسسه آموزش بین‌المللی تخمین می‌زند دانشجویان ایرانی در سال گذشته بیش از ۳۲۰ میلیون دلار وارد چرخه اقتصاد آمریکا کرده باشند.
ایرانی‌ها راحت‌تر پذیرش می‌گیرند
سیدی می‌گوید: «در رشته پزشکی به‌دلیل طولانی بودن دوره تحصیل و شرایط پذیرش پزشک در کشورهای مختلف شاهد تعداد زیاد مهاجرت نیستیم، اما در دوره مهندسی با توجه به دوره چهار ساله، زودبازده بودن و نیاز کشورها به کارشناسان این حوزه، شاهد افزایش مهاجرت نخبگان هستیم.»
او دلیل این موضوع را نظام آموزشی ایران می‌داند و می‌گوید: «مراجع، رفرنس‌‌ها و کتاب‌های دانشجویان ما در دوره تحصیلی مطابق با دانشگاه‌های آمریکاست، بنابراین این دانشجویان در گرفتن پذیرش از دانشگاه‌های کانادا و آمریکا مشکل زیادی ندارند.»
رئیس کارگروه نخبگان شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره نحوه جمع‌آوری این اطلاعات و آمار از دانشجویان مهاجرت‌کننده ایرانی گفت: «آماری که از مهاجرت نخبگان کشور موجود است، عمدتاً از کشورهای مهاجرت‌پذیر بوده است. بر اساس سیستم کشوری مانند آمریکا که نوع ویزای افراد را مشخص می‌کند، ۱۰ هزار و اندی دانشجوی ایرانی طی سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ برای ادامه تحصیل به آمریکا رفتند که از این تعداد حدود پنج درصدشان در حوزه مهندسی مشغول به تحصیل شده‌اند.»
دانشجویان ایرانی کجا می‌روند؟
بر اساس اطلاعات یونسکو، نهاد فرهنگی سازمان ملل متحد، دانشجویان ایرانی به ترتیب بیشتر به ۱۰ کشور آمریکا، کانادا، ایتالیا، آلمان، استرالیا، امارات متحده عربی، هند، بریتانیا، فرانسه و سوئد مهاجرت می‌کنند. ضمن اینکه شمار دانشجویانی که به آمریکا می‌روند تقریبا دو برابر دانشجویانی است که به کانادا مهاجرت می‌کنند.
بر اساس بررسی آماری موسسه آموزش بین‌المللی که بر اساس داده‌های «اوپن دور» انجام شده، از سال ۱۳۶۳ تا سال ۱۳۷۹ تعداد دانشجویان ایرانی در آمریکا کاهش داشته، به نحوی که از ۱۶ هزار و ۶۰۰ دانشجو در اوایل دهه ۶۰ خورشیدی با شیبی تند به کمتر از ۲۰۰۰ دانشجو تا اواخر سال ۱۳۷۹ رسیده است. طبق آمارهای یونسکو، بیشترین افزایش ناگهانی در سال تحصیلی ۸۹-۱۳۸۸ اتفاق افتاد که تعداد دانشجویان ایرانی نسبت به سال قبل آن ۳۳ درصد بیشتر شده بود. آمارها نشان می‌دهد این سیر افزایشی کماکان ادامه داشته باشد.
