یک اقتصاددادن کانادایی: اوضاع بازار مسکن، شبیه ۱۹۸۰ است
داگ پورتر، اقتصاددان BMO می‌گوید تورنتو در میانه‌ی یک حباب مسکن قرار دارد. او شرایط فعلی را با حباب بازار در دهه‌ی ۱۹۸۰ مقایسه می‌کند و معتقد است که از آن زمان به بعد، با چنین وضعیت وخیمی مواجه نبوده‌ایم. او یکی از ده‌ها اقتصاددانی است که چنین نظری دارد و البته برخی دیگر هم هستند که رشد قیمت‌های مسکن در تورنتو را منطقی می‌دانند. ما در آتش تلاش می‌کنیم، نظرات کارشناسان مختلف را منعکس کنیم تا خوانندگان ما بر اساس استدلال‌های هر کدام، تصمیم خود را بگیرند.
داگ پورتر، اقتصاددان BMO با اشاره به ۲۲ درصد افزایش قیمت خانه‌های موجود، در یادداشتی می‌نویسد: «هیچ نکته‌ی مبهمی در مورد بازار مسکن داغ تورنتو وجود ندارد. سرازیر شدن آشکار پول‌های خارجی، به همراه تقاضای بسیار بالا و کمبود عرضه‌ی خانه‌های تک‌واحدی، بیشترین افزایش قیمت‌ها را از اواخر دهه‌ی ۱۹۸۰ به این طرف ایجاد کرده است. قیمت‌ها حتی در بخش‌هایی که کمبود وجود ندارد نیز به شدت در حال افزایش است.»
آیا شرایط بازار شبیه رکود ۱۹۸۰ است؟
این اقتصاددان برای کاندوهای منطقه‌ی GTA، حدود ۱۹ درصد افزایش قیمت پیش‌بینی می‌کند و می‌گوید در منطقه‌ی Greater Golden Horseshoe باید انتظار سودهای دو رقمی داشت. به گفته‌ی او، در واقع هر منطقه‌ای در فاصله‌ی دو ساعت رانندگی با تورنتو – مانند نیاگارا، همیلتون، برانتفورد و گولف – شاهد افزایش قیمت خواهد بود.
پورتر در یادداشت خود، با عنوان «اگر خوب نگاه کنید، حباب بازار مسکن تورنتو را می‌بینید،» می‌پرسد: «مسلماً عرضه‌ی کاندو در GTA نسبت به سطوح بالای گذشته به شکل آشکاری پایین آمده است، اما واحدهای بسیار زیادی نیز اکنون در دست ساخت است… پس چرا حباب؟»
او یادآوری می‌کند که بازارهای بقیه‌ی کشور در مقایسه با تورنتو ملال‌آور به نظر می‌رسد. گرچه در مونترآل و اتاوا پس از دوره‌ای طولانی از رکود، خانه‌ها با سود قابل توجهی به فروش می‌روند. به گفته‌ی او، بازار آلبرتا نیز دارد به ثبات می‌رسد.
پورتر پیش‌بینی می‌کند که «قیمت‌ها در ونکوور باز هم تا اندازه‌ای ملایم‌تر شود،» در حالی که پیش از وضع مالیات ۱۵ درصدی از سوی دولت استانی بر خرید ملک توسط خارجی‌ها در ونکوور، رشد قیمت‌ها نسبت به سال قبل به ۳۳ درصد رسیده بود. این اقتصاددان می‌گوید: «بسیاری از این خارجی‌ها حالا رو برگردانده‌اند و دنبال جای دیگری می‌گردند.»
آنچه می‌تواند نظریه او درباره حباب بودن قیمت‌ها در بازار مسکن را تقویت کند، تاثیر کوتاه‌مدت مقررات جدید دولت استان انتاریوست. هر چند هنوز نمی‌توان با قطعیت درباره این تاثیر صحبت کرد اما ممکن است اتفاقی که در ونکوور افتاد، در تورنتو هم تکرار شود.
از پاییز سال ۲۰۱۵ به این سوی، میزان فروش خانه در کل کشور تنها یک ماه نسبت به ژانویه‌ی امسال کمتر بوده است و آن هم به نوامبر گذشته برمی‌گردد؛ زمانی که مقررات جدید و سخت‌گیرانه‌تر وام مسکن به مرحله‌ی اجرا گذاشته شد.
نشانه‌هایی از آرام‌شدن بازار مسکن
میانگین واقعی قیمت خانه‌های فروخته شده در ژانویه‌ی ۲۰۱۷، در کل کشور، ۴۷۰,۲۵۳ دلار بود که تنها ۲ / ۰ درصد بیشتر از سال قبل از آن است. این افزایش نیز عمدتاً ناشی از فعالیت بازارهای تورنتو و ونکوور است، هر چند که سهم ونکوور از فروش کل کشور در طول سال گذشته به طرز قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته و تأثیر آن بر افزایش قیمت‌ها در سطح کشور کمتر شده است.
بدون GTA و ونکوور بزرگ، میانگین قیمت خانه در کشور با حدود ۱۲۰,۰۰۰ دلار کاهش به ۳۵۱,۹۹۸ دلار می‌رسد.
کلیف ایورسون، رئيس CREA، می‌گوید: «خریداران خانه در کانادا امسال با برخی مشکلات دست و پنجه نرم خواهند کرد، از جمله قوانین جدید وام مسکن که واجد شرایط شدن برای وام را دشوارتر ساخته است و همچنین تغییرات در نحوه‌ی نظارت، که هزینه‌های مالی وام های مسکن را بالا می‌برد. مدتی زمان خواهد برد تا بتوان میزان تأثیر این تغییرات را بر خریداران خانه در بازارهای مختلف مسکن در سراسر کانادا اندازه‌گیری کرد.»
