راه دشوار لیبرال‌ها پس از پیروزی
همه گزینه‌های در پیش رو برای حزب برنده اقلیت
کار اصلی لیبرال‌ها برای تشکیل دولتی که قاعدتا باید با نئودموکرات‌ها ائتلاف کنند از همین هفته آغاز شده است، اتفاقی که زمامداری را برای جاستین ترودو در دوره دوم نخست وزیری او دشوارتر می‌سازد.
کریس هال روزنامه‌نگار کانادائی و جزو تیم سیاسی CBC، در این مقاله به چالش‌های در پیش روی لیبرال‌ها پرداخته است.
جاستین ترودو و لیبرال‌ها، کمپین کم‌فروغ و عملکرد ناموزون خود را در صحنه‌ی انتخابات پشت سر گذاشتند، تا یک دوره‌ی دیگر زمام امور را در دست داشته باشند. اما این بار دولتی اقلیت خواهیم داشت که ترودو را برای انجام هر کاری، ملزم به همکاری با دست‌کم یکی از احزاب اپوزیسیون خواهد کرد.
اگر سخنرانی‌های شب انتخابات نشانه‌ی چیزی باشد، باید گفت که همکاری میان احزاب به سختی به دست خواهد آمد.
ترودو، اندرو شیر رهبر محافظه‌کاران و جاگمیت سینگ رهبر Ndp، در ساعات اولیه‌ی بامداد سه‌شنبه و تقریبا همزمان به روی صحنه رفتند؛ به گونه‌ای که شبکه‌های تلویزیونی ناچار بودند یا یکی از سخنرانی‌ها را انتخاب کنند، یا اجازه دهند که سخنان هر سه نفر با هم پخش شود.
برای ترودو، نتیجه‌ی انتخابات می‌توانست بدتر از این باشد. می‌توانست بهتر هم باشد.
لیبرال‌ها نزدیک به ۳۰ کرسی را در سراسر کانادا از دست داده‌اند. آنها در ساسکاچوان و آلبرتا به طور کامل عرصه را واگذار کردند و در کبک نیز شاهد سر بر آوردن مجدد حزب بلوک کبک Bloc Québécois به عنوان یک نیروی قدرتمند بودند؛ نتیجه‌ای که اگر نه به دلیل استقلال‌طلبی، دست‌کم به خاطر برند میهن‌پرستانه‌ای بوده است که François Legault نخست‌وزیر کبک، از آن طرفداری می‌کند.
ایوو-فرانسوا بلانشه، رهبر بلوک می‌تواند رقیب قابلی از آب در آید، مردی که به خاطر رویکرد خود به سیاست در هنگام عضویت در حزب استانی پارتی کبکوا، لقب گردن کلفت Goon گرفته است.
می‌توان انتظار داشت که بلانشه با قدرت به دفاع از مطالبات لگو بپردازد؛ از جمله آنکه اختیارات بیشتری در حوزه‌ی مهاجرت به کبک سپرده شود، مالیات واحدی از مردم گرفته شود که مدیریت آن در دست دولت استانی باشد و اتاوا از هر گونه تلاش برای الغای قانون جنجال‌برانگیز سکولاریسم کبک خودداری ورزد. پذیرش هر کدام از این خواسته‌ها برای لیبرال‌ها دشوار خواهد بود.
چند دستگی‌های بسیار
گریزی از این واقعیت نیست که کانادا، کشوری دچار چند دستگی است. ترودو حتی در سخنرانی پیروزی خود نیز نتوانست این موضوع را نادیده بگیرد و به طور مستقیم، رای‌دهندگان را در کبک و استان‌های Prairie خطاب قرار داد؛ ترودو به آنها اطمینان داد که پیام‌شان را شنیده است، اما نگفت که این امر چگونه بر تصمیم‌های او اثر خواهد گذاشت.
اما مساله تنها به شکاف‌های منطقه‌ای منحصر نمی‌شود. حمایت از لیبرال‌ها در مراکز شهری و حومه‌های آنها بسیار بالاست. پیروزی در این انتخابات برای لیبرال‌ها دشوار بود، اما اداره‌ی دولت ممکن است دشوارتر از کار در آید.
نخست آنکه، ترودو باید در مقایسه با عملکرد خود و مقامات ارشد حزبش در چهار سال گذشته، توجه بیشتری به نمایندگان لیبرال در پارلمان نشان دهد. در یک دولت اکثریت، نمایندگان عادی حزب اهرم فشار چندانی در اختیار ندارند. اما هنگامی که سرنوشت دولت به تک تک رای‌های اعتماد Confidence Vote بستگی پیدا کرد، قدرت نمایندگان نیز بسیار بیشتر می‌شود.
چالش بزرگ دیگری که پیش روی لیبرال‌ها خواهد بود، تصمیم‌گیری در این باره است که در ادامه‌ی راه، چگونه باید با مجلس عوام کنار آمد.
کارت زرد محافظه‌کاران به جاستین ترودو
برخی از نخست‌وزیران، در مذاکره برای کسب حمایت به شکل مورد به مورد، بسیار موفق عمل کرده‌اند. این رویکرد برای استفان هارپر در بازه‌ی زمانی ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۱ جواب داد؛ اما او در آن زمان، از اغتشاش داخلی لیبرال‌ها بهره می‌برد.
به نظر نمی‌رسد که ترودو از مزیت مشابهی برخوردار باشد. شیر ممکن است به خاطر عملکرد ناموزون خود در خلال کمپین انتخاباتی، با انتقاداتی از میان محافظه‌کاران مواجه باشد؛ اما او در سخنرانی پذیرش شکست خود، هشدار آشکاری داد.
شیر گفت: «امشب، محافظه‌کاران به جاستین ترودو کارت زرد نشان داده‌اند. جناب آقای ترودو، هنگامی که دولت شما شکست بخورد، محافظه‌کاران آماده خواهند بود و ما پیروز خواهیم شد.»
توازن قدرت در دست نئودمکرات‌هاست. جاگمیت سینگ گفت که در شب انتخابات با ترودو صحبت کرده، اما فاش نساخت که درباره‌ی چه چیزی گفتگو کرده‌اند.
اما سینگ در خلال کمپین انتخاباتی، آنچه را که از دیدگاه او شش اولویت فوری کشور است، مشخص کرده بود؛ مسائلی که حزب او از دولت بعدی می‌خواهد مورد توجه قرار دهد.
خواسته‌های رهبر جوان نئودموکرات‌ها
برنامه‌ی همگانی و یک‌پارچه یارانه‌ی دارویی Pharmacare و اهداف بلندپروازانه‌تر برای کاهش آلودگی‌های کربنی، در صدر این فهرست قرار می‌گیرند. لیبرال‌ها تا به اینجا به هیچ چیزی متعهد نشده‌اند، گرچه باید اذعان داشت توافق نظر بیشتری میان دو حزب، در مورد نیاز به ساخت مسکن ارزان‌قیمت، وجود دارد.
یکی از موانع موجود بر سر همکاری بین لیبرال‌ها و نئودموکرات‌ها، ممکن است غیر قابل عبور باشد. هم Ndp و هم سبزها قاطعانه مخالف گسترش خط لوله‌یTrans-Mountain هستند. آیا این بخشی از قیمت همکاری سینگ خواهد بود؟
سینگ در جمع حامیان خود در برنابی، چنین گفت: «اینها اولویت‌هایی از مردم است که ما در کانون گفتگوهایی که در روزها و هفته‌های آینده خواهیم داشت، قرار خواهیم داد. اگر سایر احزاب با ما کار کنند، فرصت شگفت‌انگیزی خواهیم داشت تا زندگی تمام کانادایی‌ها را بسیار بهتر سازیم.»
روشن نیست که ترودو و سینگ چه زمانی گفتگو خواهند کرد، یا نخست‌وزیر، که به دنبال پیشبرد برنامه‌های بعدی خود در پارلمانی چند دسته و در کشوری چند دسته است، برای جلب حمایت Ndp چه چیزی ارائه خواهد کرد.
دولت‌های اقلیت می‌توانند دستاوردهای بزرگی برای کانادا داشته باشند.
لیبرال‌ها در دهه‌ی ۱۹۶۰ و تحت رهبریLester B. Pearson، با همکاری با نئودموکرات‌ها، برنامه‌ی خدمات درمانی و طرح بازنشستگی کانادا را به ارمغان آوردند.
محافظه‌کاران به رهبری استفان هارپر، دو دولت اقلیت تشکیل دادند و با پافشاری وزیر امور مالی او، جیم فلاهرتی، برنامه‌ی وسیعی را برای هزینه‌های تشویق‌کننده Stimulus Spending و تخفیف‌های مالیاتی در پیش گرفتند، که کانادا را از میان دوره‌ای از رکود جهانی به سلامت گذراند و اجازه داد تا این کشور، در زمانی کوتاه‌تر و به شکلی بهتر از سایر اقتصادهای پیشرفته، از پیامدهای منفی آن دوره رهایی یابد.
تغییرات اقلیمی و برنامه‌ی یارانه‌ی همگانی دارو می‌توانند مسائلی باشد که در دولت اقلیت آینده، به تصویب طرح‌هایی ماندگار منجر گردند.
در مقطع کنونی، نقاط اشتراک همچنان نادر به نظر می‌رسد. در صحبت‌های پس از انتخابات رهبران هیچکدام از دو حزب نیز نشانه‌ای از آن به چشم نخورد که رسیدن به وحدت نظر، در فهرست اولویت‌های آنها قرار داشته باشد.
درباره نویسنده:
Chris Hall
روزنامه‌نگار کانادائی و جزو تیم سیاسی نهاد رسانه‌ای CBC
