گزارش ویژه آتش از آنچه طی یک قرن بر ۱۵۰ هزار دانش‌آموز بومی در ۱۳۹ مدرسه شبانه‌روزی کانادا گذشت

۷۲ ساعت پس از اعلام خبر کشف بقایای ۲۱۵ کودک در یک مدرسه شبانه‌روزی در بریتیش کلمبیا، امروز اعلام شد که بیش از ۸۰۰ دانش‌آموز بومی هم در استان آلبرتا جان خود را از دست داده‌اند.

گفته می‌شود بیش از ۴۱۰۰ دانش‌آموز در این مدارس جان خود را از دست داده‌اند.

از سوی دیگر واکنش‌ها نسبت به این مساله هنوز ادامه دارد و بسیاری از نهادهای حقوق بشری و نیز حامی بومیان کانادا خواستار تحقیق گسترده در این زمینه شده‌اند.

پرچم کانادا دیروز در تمام ادارات دولتی در سراسر کشور به احترام این کودکان جان‌بخته نیمه‌ برافراشته شد.

کشف بقایای این ۲۱۵ کودک در مدرسه شبانه‌روی Kamloops واقع در ۳۵۰ کیلومتری شرق ونکوور جمعه عصر اعلام شد و بلافاصله بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جهان داشت.

مدارس شبانه‌روزی در سراسر کانادا که در قرن ۱۹ برای آشنایی بومیان کانادا با فرهنگ غربی تاسیس شده بودند به بدرفتاری‌های شدید و احیانا تجاوز به دانش‌آموزان روبرو هستند. استیفن هارپر نخست‌وزیر وقت کانادا،‌ در سال ۲۰۰۸ از این بابت رسما عذرخواهی کرده بود.

در همین حال رهبران بومیان کانادا خواستار تحقیق درباره همه مدارس شبانه‌روزی کانادا و نیز عذرخواهی رسمی پاپ که اداره این مدارس زیر نظر کلیساها بوده، شده‌اند. 

خبرنگار آتش از بازتاب‌های کشف باقی‌مانده‌های این ۲۱۵ کودک گزارش می‌دهد.

دیروز (یکشنبه) پرچم تمام ادارات دولتی در سراسر کانادا نیمه‌ برافراشته شد؛ به احترام ۲۱۵ کودک بومی که به مدرسه شبانه‌روزی Kamloops برده شده بودند تا راه و رسم زندگی اروپائی را بیاموزند، اما در عوض جان خود را از دست دادند. در میان آنها حتی کودک ۳ ساله هم بوده است.

در انتاریو هم به دستور داگ فورد و در تورنتو به دستور جان توری شهردار، پرچم همه ادارات و شهرداری‌ها نیمه برافراشته شد.

پیدا شدن بقایای حداقل ۲۱۵ کودک در مدرسه شبانه‌روی Kamloops واقع در ۳۵۰ کیلومتری شرق ونکوور، از روز جمعه رسانه‌های کانادا و دنیا را تحت‌الشعاع خود قرار داده است.

تعدادی از کودکان بومی کانادا در بین سال‌های ۱۸۹۰ و ۱۹۶۹ در این مدرسه شبانه‌روزی که بزرگ‌ترین مدرسه از این نوع در کانادا بوده درس می‌خوانده‌اند.

امروز هم CBC News از آلبرتا گزارش داد که در این استان هم ۸۰۰ دانش‌آموز مدارس شبانه‌روزی جان خود را از دست داده‌اند که معادل یک پنجم آمار احتمالی قربانیان این مدارس است.

روزان کازیمیر، رئیس قبیله Tk’emlúps te Secwépemc First Nation یا TteS روز جمعه اعلام کرده بود که بقایای این کودکان با استفاده از یک رادار زمین‌نفوذ (Ground-penetrating radar) پیدا شده است.

مسئولان در حال بررسی این مساله هستند که‌ آیا مرگ این ۲۱۵ کودک در مدارک و مستندات استانی ثبت شده است یا نه.

اما در همین حال کارشناسان و رهبران بومی هشدار می‌دهند که بقایای یافت شده در مدرسه شبانه‌روزی Kamloops  یک حادثه منحصر به فرد نیست.

آنها خواستار این هستند که از مکان‌های مدارس سابق شبانه‌روزی بومیان کانادا محافظت شود و هشدار می‌دهند که اجساد ۲۱۵ کودک پیدا شده در کملوپس، بریتیش کلمبیا  فقط نمایانگر بخش کوچکی از هزاران کودک دیگر است که در حین فعالیت این مدارس جان خود را از دست داده‌اند.

Linc Kesler، مدیر First Nations House of Learning در دانشگاه بریتیش کلمبیا می‌گوید که مشخص نیست چه زمانی، ولی مطمئنا همین فناوری مورد استفاده توسط Tk’emlúps te Secwépemc First Nation در آینده نامعلومی، شواهد فیزیکی بیشتری از شرایط وحشتناک مدارس شبانه‌روزی بومیان را در سراسر کشور نشان خواهد داد.

وی گفت این بدون تردید یک حادثه‌ی منحصر به فرد نیست.

در همین حال امروز اعلام شد که Mary Ellen Turpel-Lafond، مدیر مرکز Indian Residential School History and Dialogue در دانشگاه بریتیش کلمبیا موافقت کرده تا مکان‌های سایر مدارس شبانه‌روزی تحت حفاظت قرار بگیرند.

تورپل-لافوند گفت: «ما باید اطمینان حاصل کنیم که آنها کنترل و محافظت می‌شوند، تا تحقیقات به طور کامل انجام شود.»

در همین حال فشارها بر واتیکان بابت عذرخواهی رسمی از رفتار این مدارس که تحت نظارت و مدیریت کلیسا بوده‌اند افزایش یافته است.

اما این نخستین بار نیست که بدرفتاری در این نوع مدارس مورد توجه قرار می‌گیرد.

نخستین بار ۱۱۷ سال پیش یعنی در سال ۱۹۰۴ دکتر Peter Henderson Bryce به عنوان نخستین پزشک ارشد کانادا در وزارت کشور فدرال، متوجه موضوع مرگ و میر بالا در مدارس شبانه‌روزی بومیان کانادا شد.

او به بررسی و پژوهش در این مورد پرداخت و گزارشی را در سال ۱۹۰۷ آماده کرد که نشان می‌داد تقریبا یک چهارم کودکان بومی در این مدارس شبانه‌روزی، جان خود را بر اثر آنچه که به عنوان بیماری سل عنوان می‌شد، از دست داده‌اند.

دکتر برایس در گزارش خود از اینکه علت مرگ‌ها همه سل عنوان شده اظهار تعجب کرده بود.

گزارش دکتر برایس شرایط نامناسب نگهداری این کودکان در مدارس شبانه‌روزی را علت اصلی مرگ‌ها عنوان کرد. او در گزارش خود تاکید کرده بود که کودکان سالم از خانواده‌های‌شان تحویل این مدارس می‌شوند، ولی شرایط نامناسب در این مدارس باعث مرگ آنها می‌شود. نامناسب بودن تهویه و عدم تناسب وضعیت بهداشت و سلامت با استاندارد‌های کشور از جمله دلایل این مرگ و میرها اعلام شد.

این گزارش هرگز از سوی دولت کانادا اجازه نیافت تا منتشر شود، ولی خلاصه‌ای از آن به روزنامه‌های آن زمان راه یافت و در سال ۱۹۲۲ با عنوان The Story of a National Crime انتشار یافت.

مدارس شبانه‌روزی کانادا برای کودکان بومی residential school به مدت یک قرن از سال ۱۸۸۰ در این کشور فعالیت داشته‌اند. در این مدت بیش از ۱۵۰ هزار دانش‌آموز که معادل ۳۰ درصد کودکان بومی کانادا بوده‌اند در این مدارس که تعداد آنها ۱۳۹ مدرسه بوده، تحصیل کرده‌اند.

هدف از فعالیت این مدارس که با بودجه دولت کانادا و زیر نظر کلیساها اداره می‌شد، آشنا کردن کودکان بومی با فرهنگ اروپایی و ایجاد فاصله میان آنها با زبان و فرهنگ بومی قبیله‌شان بوده است.

دانش‌آموزانی که در این مدارس تحصیل می‌کردند، مدت ده ماه از سال را دور از خانواده سپری می‌کردند و در این مدت، هیچ تماسی با خانواده‌های خود نداشتند. دانش‌آموزان، حتی زمانی که بیرون از کلاس بودند، حق نداشتند از زبان بومی خود برای صحبت کردن با هم استفاده کنند. در برخی از موارد،‌ در صورتی که آنها از زبانی غیر از انگلیسی یا فرانسه استفاده می‌کردند و یا دینی غیر از مسیحیت را پیروی می‌کردند به تنبیه بدنی هم محکوم می‌شدند.

• کشف دومین و بزرگترین گور دسته‌جمعی دانش‌‌آموزان بومی مدارس شبانه‌روزی در کانادا ظرف کمتر از یک ماه

مدافعان حقوق بومیان در کانادا می‌گویند که این مدارس تاثیر منفی عمیقی بر روی زندگی افراد بومی گذاشت و مشکلات اساسی فراوانی برای آنها ایجاد کرد. سال ۱۹۹۶ آخرین مدرسه شبانه‌روزی بومیان در کانادا برای همیشه تعطیل شد. دانش‌آموزان پیشین این نوع مدارس وارد یک چالش حقوقی بزرگ با دولت کانادا شدند که به یک توافق انجامید و در سال ۲۰۰۸ استیفن هارپر نخست وزیر وقت کانادا از این بابت عذرخواهی کرد.