مسکن بی‌خانمان‌ها و بحران کرونا، آیا زمان تصمیم بزرگ فرا رسیده است؟

آقای Alex Bozikovic منتقد حوزه معماری در روزنامه گلوب‌اندمیل کانادا معتقد است که اکنون زمان آغاز ایجاد تغییر در شرایط مسکن افراد بی‌خانمان در تورنتوست، با برنامه‌ای در مقیاس بزرگ، برای ساخت مسکن اجتماعی در محله‌های مختلف این کلان‌شهر.

او با اشاره به شرایط کرونا می‌نویسد: «این ایده، ممکن است تندروانه به نظر آید. اما در شرایط بحرانی، بسیاری چیزها امکان‌پذیر می‌گردد.»

جان توری شهردار تورنتو هم در همین زمینه نظر مشابهی دارد. او می‌گوید: «ما باید در مورد مشکل بی‌خانمان‌ها در تورنتو، با سرعت دوران جنگ پیش برویم.»

آقای بوژیکوویچ در این مقاله که در روزنامه گلوب اند میل منتشر شده با استناد به اظهارات شهردار تورنتو و یک عضو شورای شهر از ضرورت‌هائی سخن می‌گوید که در شرایط فعلی برای بحران بی‌خانمان‌ها وجود دارد و راه‌حل‌های احتمالی در پیش رو.

بی‌خانمانی سال هاست که در تورنتو به شکل یک بحران در آمده است. اکنون که کووید ١۹ شهرداری را به مقابله با این مساله وادار کرده است، نوید تغییراتی واقعی به چشم می‌آید. اما آیا دولتمردان شهری آمادگی آن را دارند که به اندازه‌ی کافی پیش بروند؟

جان توری، شهردار تورنتو چندی پیش در مصاحبه‌ای اظهار داشت که شهرداری، با تمام توان به دنبال پروژه‌های جدید مسکن مدولار است و می‌خواهد با استفاده از واحدهای پیش‌ساخته، به سرعت مسکن‌های حمایتی را بر زمین‌های شهری، برای افرادی که در حال حاضر از مسکن مناسب برخوردار نیستند، بسازد.

او همچنین درها را برای برنامه‌ی بسیار بزرگتری از ساخت مسکن‌های ارزان‌قیمت باز کرده است: پروژه‌هائی با همکاری انبوه‌سازان غیرانتفاعی و انتفاعی.

او می‌گوید: «من بی‌صبرانه می‌خواهم نشان دهم که ما می‌توانیم این پروژه‌های مسکن مدولار را به سرعت به انجام برسانیم و نشان دهم که ما می‌توانیم مسکن حمایتی را در طی مدت زمان معقولی فراهم آوریم. ممکن است درس‌هایی در این زمینه برای ما وجود داشته باشد که بتوانیم آنها را در مقیاسی وسیع‌تر به کار گیریم.»

آقای توری می‌گوید CreateTO، سازمان املاک و مستغلات تورنتو، فهرستی از سایت‌های متعلق به شهرداری را شناسایی کرده است که امکان ساخت سریع پروژه‌های مسکن حمایتی با استفاده از اجزای ساخته شده در کارخانه، در آنها وجود دارد. شهرداری ونکوور با استفاده از این تکنیک، از سال ۲۰۱۷ تا کنون، ۶۰۰ واحد مسکونی را در ۱۰ سایت مختلف، بنا کرده است.

آقای توری می‌گوید در پی آن است که یک یا دو پروژه‌ی از این نوع، در اسرع وقت ساخته شود.

جان توری: حل بحران بی‌خانمان‌ها با سرعت دوران جنگ

او با آنکه به چارچوب زمانی مشخصی متعهد نشده است، وعده‌ی‌ یک فرایند «شتاب‌گرفته» برای خرید مواد و مصالح و خدمات مورد نیاز را داده است.

او پیش‌بینی کرده که این پروژه‌ها، طی کمتر از ۱۸ ماه به سرانجام خواهد رسید. او می‌گوید شهرداری امیدوار به دریافت حمایت سرمایه‌ای از طرف دولت فدرال و دولت استانی است.

او می‌گوید: «ما باید در مورد این مساله، با سرعت دوران جنگ پیش برویم.»

شهرداری تورنتو تا به اینجا، در حال انتقال بی‌خانمان‌ها از آن دسته از سرپناه‌ها و مراکز اقامت موقت بوده است که جمعیت بالای ساکنان و شرایط غیر بهداشتی آنها، جلوگیری از گسترش ویروس کرونا را در آنها دشوار می‌سازد.

عضو شورای شهر: شعار هر نفر، یک تختخواب، یک اتاق

به گفته‌ی Joe Cressy، عضو شورای شهر تورنتو، که مسئول این پرونده است، شهرداری تاکنون هزاران اتاق هتل‌ را برای این منظور اجاره کرده است. او می‌گوید: «شعار ما این است: هر نفر، یک تختخواب، یک اتاق.»

مدافعان حقوق بی‌خانمان‌ها معتقدند که این تلاش دیر آغاز شده و آن را مورد انتقاد قرار داده‌اند. خانم Cathy Crowe، مدافع حقوق کارتن‌خواب‌ها و Street Nurse در تورنتو می‌گوید: «پاسخ مقامات بسیار کند بوده و بخش بزرگی از این تصمیم‌ها، بدون هیچ مشاوره‌ای صورت گرفته است.»

اما خانم کرو همچنین اظهار داشته است که فراهم آوردن مسکن بلندمدت، از جمله‌ی اقدامات ضروری خواهد بود.

گفته می‌شود که دست‌کم ۱۸ ماه دیگر طول خواهد کشید که به واکسن این ویروس کرونا دست یافته شود. وضعیت فعلی سرپناه‌های بی خانمان‌ها و مراکز اقامت موقت تورنتو، که خانم کرو این آخری را با واژه‌ی «خوکدانی» توصیف می‌کند، اجازه‌ی حفظ سلامتی یا فاصله‌گذاری فیزیکی در میان بی‌خانمان‌ها را نمی‌دهد.

آقای کرسی با این نظر موافق است. او می‌گوید: «کاری که به هیچ‌وجه نباید انجام بدهیم، آن است که بی‌خانمان‌ها را با عجله به خانه‌های جدیدی بفرستیم و آنها دوباره سر از خیابان در آورند.»

در اینجاست که اتاق‌های هتل وارد میدان می‌شوند. این عضو شورای شهر می‌گوید شهرداری در حال کار بر روی اجاره‌های بلندمدت یا قراردادهای خرید برای چندین مرکز است. شهرداری باید این کار را انجام دهد، هر قدر هم که هزینه داشته باشد. این یک الزام حداقلی برای حفظ سلامت عمومی است.

برخی از سیاستمداران محافظه‌کار مایل بوده‌اند که چشم خود را بر روی وضعیت ناگوار بی‌خانمان‌ها و بد مسکن‌ها ببندند. در دوران شیوع کرونا امکان ادامه‌ی چنین بی‌عاطفگی‌هایی نیست. اما در حالی که سیاست‌های مربوط به مسکن هنوز بلاتکلیف است، چه تغییرات دیگری می‌توان انجام داد؟

آقای کرسی مدافع ساخت‌وساز در مقیاس بزرگ است و آن را با رونق گرفتن ساخت خانه‌های یک طبقه (بانگالو) بعد از جنگ جهانی دوم، مقایسه می‌کند.

او می‌گوید: «کووید ۱۹ فرصتی برای پایان دادن به بی‌خانمانی فراهم آورده است. اما به عنوان بخشی از روند بهبود، ما می‌توانیم اجازه‌ی ساخت‌وسازهای بلندمرتبه را در تمامی مسیرهای حمل و نقل عمومی ــ جاده‌های اصلی محل عبور حمل و نقل عمومی ــ صادر کنیم و از آن، به عنوان انگیزه‌ای برای توسعه و همزمان، خدمت‌رسانی به طبقه‌ی متوسط، استفاده نماییم.»

معنی این حرف این است: ایجاد تغییراتی در منطقه‌بندی zoning به گونه‌ای که اجازه‌ی ساخت‌وساز فوری مسکن را بدهد و برخی از آن واحدها در خیابان‌های مشخصی، با قیمت مناسب در اختیار افراد با درآمد متوسط قرار گیرد.

۴۰ هزار واحد مسکونی برای بی‌خانمان‌ها در ۱۰ سال

آقای توری از این ایده حمایت کرده و آن را به مثابه متممی بر برنامه‌ی Housing Now می‌داند، که شهرداری از طریق آن، به توسعه‌دهندگان زمین می‌دهد و در ازای آن، مسکن ارزان‌قیمت می‌گیرد.

او می‌گوید: «ما در مسیر خود برای رسیدن به هدف ساخت ۴۰ هزار واحد در طی ۱۰ سال، باید به این گونه تلاش‌ها شدت ببخشیم.»

این ایده‌ی خوبی است. این تلاش پیشروانه‌ای برای مهار اختیارات شهرداری در تغییر مقررات برنامه‌ریزی شهری است؛ برای آنکه امکان ساخت‌وسازهای بیشتری فراهم گردد، که عملا به معنای دادن مجوزی برای چاپ پول است.

اما این کار هنوز به اندازه‌ی کافی جسورانه نیست. نوسازی چند خیابان تاثیر چندانی ایجاد نخواهد کرد. اما تورنتو شهر بزرگی است، با مناطق وسیعی از محله‌های مخصوص «هاوس»، که می‌توان مجوز ساخت‌وسازهای بلندمرتبه‌تر برای آنها صادر نمود.

هاوس‌های مستقل را با تاون‌هاوس‌ها یا ساختمان‌های آپارتمانی تعویض کنید، تا ارزش عظیمی بیافرینید و آن را صرف ساخت مسکن ارزان‌قیمت کنید.

اکنون زمان آغاز ایجاد این تغییر است، با برنامه‌ای در مقیاس بزرگ، برای ساخت مسکن اجتماعی در محله‌های مختلف. این ایده، ممکن است تندروانه به نظر آید. اما در شرایط بحرانی، بسیاری چیزها امکان‌پذیر می‌گردد.

 

درباره نویسنده

آقای Alex Bozikovic منتقد حوزه معماری در روزنامه گلوب‌اندمیل کانادا و یکی از نویسندگان کتاب Toronto Architecture: A City Guide.

او همچنین برای تعدادی نشریات معماری هم مطلب می‌نویسد.

 

 

[elfsight_pdf_embed id=”40″]

 

[table id=26 /]

 

[elfsight_pdf_embed id=”35″]