هفته گذشته نخستین دیدار رسمی میان جاستین ترودو و داگ فورد به چالشی درباره سیاستهای مهاجرتی دو جریان اصلی قدرت سیاسی در کانادا منجر شد. از یک سو لیبرالها که خواستار سیاست درهای باز به روی مهاجران و پناهندگان هستند و از سوی دیگر محافظهکاران که اعتقاد به سیاستهایی سختگیرانه در این باره دارند.
در حواشی همین دیدار بود که نخست وزیر تازهنفس انتاریو یعنی آقای داگ فورد محافظهکار با انتقاد از سیاستهای لیبرالی ترودو در قبال پناهندگان از او خواست تا هزینه این سیاستها را از جیب دولت فدرال بدهد. از سوی دیگر ترودو هم آقای فورد را به بیتجربگی متهم کرد و گفت که او درکی از پیچیدگیهای مسائل مربوط به مهاجرت ندارد.
Thomas Walkom نویسنده روزنامه تورنتو استار در این مقاله به مقوله مهاجرت از همین دو دیدگاه متضاد میپردازد.
موضوع پناهندگان مدتهاست که همچون آتشی در زیر خاکستر دنیای سیاست کانادا، نفس میکشد.
هنگامی که دولت محافظهکار نخستوزیر پیشین، استفان هارپر، قانون معروف عدم مدارا در برابر رفتارهای فرهنگی وحشیانه را به تصویب رساند، که حملهای نه چندان پنهان علیه مسلمانان بود، همین آتش بود که لحظهای پدیدار شد.
همین آتش بود که موجب شد کلی لیچ، نامزد رهبری محافظهکاران، خواستار آزمون به اصطلاح ارزشهای کانادایی از مهاجران شود.
در سال ۲۰۱۶ و به دنبال آنکه دولت لیبرال نخستوزیر جاستین ترودو، هزاران پناهجوی سوری گریزان از جنگ داخلی را پذیرفت، کاناداییها از سخاوتمندی خود به شعف آمدند.
اما حتی در آن زمان هم، بر اساس نتایج یک نظرسنجی که توسط Angus Reid انجام شده بود، ۴۴ درصد از کاناداییها مخالف این اقدام بودند.
اکنون پناهجویان یک بار دیگر به صف مقدم موضوعات سیاسی بازگشتهاند. داگ فورد، نخستوزیر انتاریو از حزب محافظهکاران پیشرو، دولت ترودو را متهم کرده که پناهندگان را تشویق میکند تا برای ورود به کانادا به طور غیرقانونی از مرز عبور کنند و از این کشور درخواست پناهندگی نمایند.
دفتر فورد میگوید اقدامات اوتاوا در حال ایجاد بحران مسکن در انتاریوست و «خدماتی را که خانوادههای انتاریو به آنها وابستهاند» در معرض خطر قرار داده است.
این دفتر میگوید دولت انتاریو از این پس، از این متقاضیان پناهندگی حمایت نخواهد کرد.
اوتاوا باید «۱۰۰ درصد صورتحسابها» را بپردازد.
جان توری، شهردار تورنتو، هشدار داده است که آن دسته از متقاضیان پناهندگی که وارد انتاریو شدهاند، اکنون بیش از ۴۰ درصد از فضای سرپناههای موجود شهر را اشغال کردهاند.
ترودو نیز به نوبهی خود، از موضوع پناهجویان استفاده کرده تا عملا داگ فورد را فردی ناآگاه جلوه دهد و بگوید نخستوزیر انتاریو، چگونگی عملکرد سیستم پناهندگی را درک نمیکند.
نخستوزیر جاستین ترودو روز جمعه در برنامهی رادیویی سیبیسی، بدون ذکر نام، محافظهکاران داخل و خارج از کشور را به خاطر تلاش برای ایجاد تفرقه در میان جامعه بر سر موضوع پناهجویان، ملامت نمود.
میتوان حدس زد که ترودو در حال برنامهریزی برای کمپین انتخاباتی آینده است، که در طی آن، لیبرالها خواهند کوشید محافظهکاران را انزواگرایانی ضد مهاجرت نشان دهند که تحت نفوذ هارپر، فورد و دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، قرار دارند.
با همهی اینها، در بنیان موضوع پناهندگی، مشکلی حقیقی وجود دارد. بسیاری از مهاجران یاد گرفتهاند که چگونه توافقنامهی کشور ثالث امن را دور بزنند. توافقی که هدف از آن، ممانعت از درخواست پناهندگی در کانادا از سوی کسانی است که پیشاپیش در ایالات متحده به سر میبرند.
شماره ۱۴۹ هفتهنامه آتش را از اینجا دانلود کنید
آنها این کار را با عبور از مرز در نقاطی دور از مبادی قانونی ورود و ثبت درخواست پناهندگی در داخل خاک کانادا، انجام میدهند. آنها سپس از این حق برخوردار خواهند بود که تا زمان رسیدگی به درخواستشان، که ممکن است سالها طول بکشد، در کانادا بمانند.
بر اساس اعداد و ارقام دولتی، حدود ۴٬۸۱۹ پناهجو در بین ماههای ژانویه تا می سال جاری، این شیوه را در پیش گرفتهاند، که بیشتر آنها وارد کبک شدهاند. ۶۰٬۰۱۰ متقاضی پناهندگی نیز از مبادی رسمی وارد کانادا شدهاند که شامل ۱٬۹۰۷ نفر در کبک میشود.
این سیل پناهندگان موجب شده است که خدمات اجتماعی در کبک تحت فشار قرار گیرد. از همین رو، اوتاوا بسیاری از این افراد را ترغیب کرده است که به انتاریو بروند.
متقاضیان پناهندگی هزینههای فراوانی ایجاد کردهاند، از جمله در حوزههای خدمات درمانی و دارویی. متقاضیان پناهندگی همچنین به طور معمول واجد شرایط بهرهمندی از خدمات بهزیستی یا همان welfare و نیز یک برنامهی استانی هستند. آنها همچنین میتوانند درخواست اجازهی کار بدهند. هزینههای سرپناه نیز اغلب از سوی سطوح مختلف دولت تامین میگردد.
در هر صورت واقعیت این است که سیستم پناهندگی بسیار پیچیده میباشد.
اما به نظر میرسد که سیاست در این حوزه بسیار سادهتر باشد. محافظهکاران آنچه را که سادهنگری ترودو میخوانند، سرزنش میکنند. آنها به خصوص ترودو را به خاطر اینکه یک بار توییت کرده و گفته بود که کانادا به کسانی که از تعقیب قانونی میگریزند، خوشآمد میگوید، سرزنش میکنند.
پایهی استدلال محافظهکاران این است که بسیاری از پناهجویانی که از به گفتهی آنها، سخاوتمندی نابجای ترودو منتفع شدهاند، پناهجویان واجد شرایط نیستند، بلکه صرفا مهاجران اقتصادیای هستند که سعی میکنند خارج از نوبت کار خود را راه بیاندازند.
اتفاقا این پیامی است که میتواند به گوش مهاجرانی که طبق قانون عمل کردهاند، خوش بنشیند.
همانطور که لیچ دریافته است، پرداختن بیش از اندازه به موضوع مهاجرت میتواند بازی خطرناکی باشد. برخی از اطرافیان فورد از تیم هارپر هستند و به یاد دارند که قانون اعمال فرهنگی وحشیانه چه مشکلاتی برای او به وجود آورد.
اما نفرت نیروی قدرتمندی است. فورد عملا به ترودو این را میگوید: «بسیاری از متقاضیان پناهندگیای که تو به آنها اجازهی ورود میدهی، تقلبی هستند و ما نمیخواهیم برای آنها هزینه کنیم.»
خواهیم دید که این سخن چه مقدار کشش خواهد داشت.
درباره نویسنده:
توماس والکوم نویسندهی مقالات اقتصاد سیاسی است. او دو مرتبه برندهی جایزه ملی روزنامههای کانادا شده و هشت سال است که درباره عملکرد دولت انتاریو برای روزنامهی استار مینویسد. او دارای مدرک دکترا در رشتهی اقتصاد از دانشگاه تورنتو است. توماس همچنین کتابی درباره حزب NDP نوشته است.