ازدواج برای مهاجرت؛ دولت کانادا سخت‌گیری می‌کند
شان سولنیه در ماه می گذشته در حیاط خلوت خانه‌اش با همسر برزیلی خود ازدواج کرد. آنها در هیچ کدام از عکس‌های عروسی، بر لبان هم بوسه نزدند. خبری هم از حلقه الماس و حضور خانواده‌ها نبود. شاید این عکس‌ها به نظر بسیاری از مردم، عادی به نظر آید اما می‌تواند ازدواج آنها را برای اداره مهاجرت کانادا، دروغین جلوه دهد.
روزنامه تورنتو استار چند روز پیش در گزارشی مفصل، به درز کردن سندی اشاره کرد که اعتراض مردم را به همراه داشت. این سند که برای استفاده افسران مهاجرت تنظیم شده بود، معیارهایی برای واقعی یا دروغین بودن ازدواج‌ها بیان کرده بود. توصیه‌هایی که از دید برخی کارشناسان و مردم، نژادپرستانه و توهین‌آمیز به نظر می‌آمد.
اگر به این راهنمای آموزشی نگاهی بیندازیم، موارد زیادی می‌بینیم که با عنوان رابطه «غیرواقعی» مشخص شده است. مثال‌هایی که به نظر می‌رسد سویه‌های توهین‌آمیز یا حتی نژادپرستانه داشته باشد.
این راهنمای آموزشی سه صفحه‌ای با عنوان «سند و گواهی رابطه»، مواردی را فهرست می‌کند که ماموران در ارزیابی درخواست ضمانت ازدواج باید به دنبال آنها باشند. بنا بر این سند فاش شده، ازدواج‌هایی از این دست دروغین هستند: زوج‌هایی که در عکس‌های عروسی خود بوسه بر لبان هم نمی‌زنند، اتباع تحصیل‌کرده چینی که با غیرچینی‌ها ازدواج کنند، برپایی مراسم عروسی کوچک در یک رستوران و نیز ضامن کانادایی با تحصیلات پایین یا با شغلی کم درآمد.
طبق این سند، از دیگر نشانه‌های یک رابطه غیر واقعی، نرفتن به ماه عسل است. زوج‌هایی که شاید به دلیل دانشجو بودن یا نداشتن استطاعت مالی به ماه‌عسل نمی‌روند، ممکن است قربانی این بخش باشند. همچنین نداشتن حلقه الماس در مراسم عروسی و نیز عکس‌های دونفره‌ای که از آبشار نیاگارا، شهر نیاگارا و شهر تورنتو گرفته شده‌اند، از جمله این موارد هستند.
اصول آموزشی که بنا به درخواست و دسترسی به اطلاعات، به صورت آنلاین توسط وکیل امور مهاجرتی، استیون مورنز، در معرض عموم قرار گرفته، در رسانه‌های اجتماعی، میان برخی کانادایی‌ها و همسران خارجیشان هنگامه‌ای به پا کرده است.
سولنیه 37 ساله، سال 2011 در تورنتو مشغول به تحصیل بود که با همسر 35 ساله‌اش جولیانا آشنا شد و ازدواج کرد. او درباره این سند منتشر شده می‌گوید: «همه ما فکر کردیم که این یک شوخی است. امکان نداشت واقعیت داشته باشد. اما بعد دریافتیم که این راهنما واقعی بوده است.»
مدیر اجرایی یک شرکت نرم‌افزاری (که همسرش جزو هزاران زنی است که مدتی طولانی -با متوسط امروزی 26 ماه- جهت کسب اقامت دائم انتظار کشیده‌اند) می‌گوید: «من در کانادا متولد شده‌ام. این نژادپرستانه و توهین‌آمیز است. خیلی عجیب است که چنین چیزهایی، معیار قضاوت درباره من و واقعی بودن رابطه من در نظر گرفته می‌شود».
سازمان مهاجرت و اقامت کانادا، نژادپرستانه بودن این اصول آموزشی را تکذیب می‌کند و می‌گوید:«ما تمام درخواست‌های ازدواج زوج‌های سراسر جهان را به طور یکسان، با معیارهایی کاملاً مشابه و صرفنظر از میهن و زادگاهشان بررسی می‌کنیم.»
نانسی کارون، سخنگوی این سازمان، در گفتگو با تورنتو استار می‌گوید:«سند ویژه‌ای که شما از آن صحبت می‌کنید، یک سند موقت است. این سند حدوداً پنج سال پیش در پاسخ به افت موقت در پرونده‌های ازدواج‌های مصلحتی، برای مأموران ارسال شده است. این دستورالعمل، فقط سه سال کاربرد داشته. همان‌گونه که شرایطی که منجر به ارائه آن شد نیز متعاقباً دستخوش تغییر شده‌است.»
این اولین باری است که دستورالعمل راهنمای آموزش مهاجرت داخلی با موضوع ازدواج دروغین، در معرض عموم قرار گرفته است. سندی که در آوریل 2007 منتشر شده است. پیش‌تر، مقامات رسمی از انتشار این اطلاعات خودداری می کردند. مساله‌ای که بیانگر اهمیت حفظ ابزارهای تحقیقاتی در برابر سوء استفاده بالقوه کسانی است که می‌خواهند به ازدواج دروغین تن دهند.
استیون مورنز این دستورالعمل را به همراه 2400 صفحه سند دیگر دریافت کرده است. مورنز می‌گوید: «عجیب است که مواردی همچون ازدواج یک چینی با غیرچینی، و یا کانادایی بی‌بضاعتی که سعی در ضمانت یک زوج را دارد، ازدواج دروغین خوانده می‌شوند. مکتوب کردن این موارد نیز شگفت‌آور است. امیدوارم در آینده اکثر مأموران مهاجرتی به مضحک بودن این بخش از دستورالعمل آموزشی پی برده و آن را نادیده بگیرند.»
وکیل تورنتویی، آوی گو، هم می‌گوید:«این مدل آموزشی تردیدهای او را نسبت به وجود تبعیض‌های فرهنگی و طبقاتی ذاتی در بخش مهاجرت تایید می‌کند».
گو می‌افزاید: «اگر آموزشی که مأموران مهاجرت می‌بینند این‌گونه است، باید درخصوص ویژگی‌ها و شایستگی‌های مأمورانی که تصمیم به تشکیل یا گسستن خانواده‌ها می‌گیرند، تردید کرد. این مسئله همچنین اعتبار تمام فرایند تصمیم‌گیری را زیر سؤال می‌برد.»
آنجلا رودریگز اهل ونزوئلا، با نامزد کانادایی خود، هارولد لوپز 29 ساله در تاریخ 29 ماه می ازدواج می‌کند. این زوج تصمیم به برپایی یک مراسم عروسی کوچک در رستوران مونترال گرفته‌اند.
رودریگز 29 ساله (که در سال 2007 در ونزوئلا با لوپز آشنا شد و چهار سال بعد در کانادا به او ملحق شد) گفت: «البته، از آن‌جا که من مجاز به کار کردن نیستم و هارولد هم یک تدوینگر ویدئویی مستقل است، ما فقط می‌توانیم هزینه یک مراسم جزئی در تراس یک رستوران را فراهم کنیم. ما به 16 طلافروشی مراجعه کردیم تا با کیفیت‌ترین و در عین حال مقرون به صرفه‌ترین حلقه‌های ممکن را انتخاب کنیم. ما تنها از 17 نفر برای شرکت در جشن عروسیمان دعوت کرده‌ایم و قرار است که روز بعد از آن به پیک‌نیک برویم. بدین ترتیب با تعداد بیشتری از دوستان به شیوه‌ای مقرون‌به‌صرفه‌تر جشن می‌گیریم. با این حال، آیا این یک نشانه ازدواج دروغین است؟ ما باید این حق را داشته باشیم که عروسیمان را، نه بر اساس آن‌چه که در اداره مهاجرت کانادا پذیرفتنی است، بلکه آن‌گونه که می‌خواهیم برنامه‌ریزی کنیم.»
شاخص‌های یک ازدواج غیرواقعی
ازدواج اتباع چینی با تحصیلات دانشگاهی با فرد غیرچینی
عکس‌های عروسی صرفاً با گروهی از دوستان، بدون حضور والدین یا دیگر اعضای خانواده
مراسم ازدواج خصوصی با حضور عاقد یا یک شخص روحانی
مراسم عروسی غیررسمی در یک رستوران
ضامن تحصیل‌نکرده، با شغلی کم‌درآمد
بوسه بر لب نزدن زوجین در عکس‌های مراسم عروسی
ماه عسل نرفتن زوجین حتی برای چند روز
نبود حلقه‌های الماس در مراسم عروسی
عکس‌های عروسی با دقت و کیفیت بالا ولی تعداد کم
ارسال عکس‌های دونفره با لباس خواب یا در آشپزخانه برای نشان دادن زندگی مشترک
عکس‌هایی با لباس یکسان در مکان‌های مختلف
داشتن عکس‌های دونفره‌ای در آبشار نیاگارا، شهر نیاگارا و شهر تورنتو
