اسطوره بورس کانادا نگران حباب بازار مسکن است
هر چند این روزها بازار بورس کانادا تعریف چندانی ندارد و حتی بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار بازار بورس کانادا یعنی آقای پرما واتسا هم در شش ماهه اول امسال با بحران‌های زیادی در بازار بورس روبرو بوده، اما بدبینی او نسبت به سرمایه‌گذاری در بازار مسکن کانادا ادامه دارد. او فکر می‌کند حباب مسکن کانادا آماده‌ی ترکیدن است. میلیارد هندی‌تبار و سهام‌دار اصلی شرکت سرمایه‌گذاری Fairfax Financial در نامه سالیانه خود به سهامداران شرکتش چه نگرانی‌هایی را نسبت به حباب بازار مسکن در کانادا بیان کرده است؟
پرما واتسا موسس و مدیر عامل هولدینگ Fairfax Financial است؛ گروهی اقتصادی که او آن را در تورنتو در سال ۱۹۸۵ تاسیس کرد و حالا گردش مالی سالانه آن بالای ۱۰ میلیارد دلار است. آنها چند سال پیش شرکت Blackberry را خریدند و رسانه‌های کانادایی او را با نام وارن بافت کانادا می‌شناسند. واتسا مانند وارن بافت هر سال نامه‌ای برای سهامداران می‌فرستد و دیدگاه خود را در خصوص اقتصاد و آینده آن بیان می‌کند. او این سنت را از سال ۱۹۸۵ تا کنون حفظ کرده است.
حباب بازار مسکن را جدی بگیرید
واتسا اخیرا به سرمایه‌گذاران هشدار داده است که از املاک کانادا دور بمانند. پیام او ساده است: حبابی وجود دارد که به شکل جالب توجهی مشابه حباب مسکن آمریکا پیش از بحران مالی این کشور است. او چند بار دیگر هم پیش‌بینی‌هایی کرده و آن را به اطلاع سهامدارانش رسانده است؛ حباب مسکن چین، سقوط اوراق قرضه و تورم‌زدایی در اقتصادهای غربی برخی از پیش‌بینی‌های اقتصادی او هستند که بعد از مدتی جامه واقعیت پوشیده‌اند.
واتسا می‌گوید: «کانادایی‌ها از طریق تسهیلات اعتباری بانک‌ها به سرمایه املاکی فزاینده‌شان دسترسی پیدا کرده‌اند. آشنا به نظر می‌رسد؟ این دقیقا چیزیست که در سال ۲۰۰۸ – ۲۰۰۹ پیش از بحران مالی، در آمریکا اتفاق افتاد.» واتسا معتقد است که کانادا نیز در مسیر مشابهی قدم گذاشته است.
یکی از مسائلی که این فرضیه واتسا را تقویت می‌کند بالا بودن قیمت‌ها به نسبت درآمد خانوار و همچنین افزایش روزافزون بدهی خانوار در کاناداست؛ همان مسائلی که وزیر اقتصاد کانادا نیز نگران آن است. قیمت یک خانه متوسط در تورنتو ۱۰ برابر بیشتر از درآمد متوسط خانواده است. این نسبت در ونکوور ۱۱ برابر شده است. شاید به همین دلیل است که دولت بریتیش کلمبیا در ماه‌های گذشته قوانین جدیدی را برای کنترل بازار وضع کرده است.
مخالفان چه می‌گویند
از سویی دیگر برخی کارشناسان اقتصادی می‌گویند سود بالای خرید و فروش در بازار مسکن کانادا باعث شده است که صاحبان سرمایه و به خصوص آنهایی که در بورس سرمایه‌گذاری کرده‌اند، به مرور جذب این بازار شوند و نامه آقای واتسا در واقع تلاشی برای این است که آنها را منصرف کند و سرمایه‌شان را در بازار بورس همچنان نگه دارد. واتسا تنها کسی نیست که می‌گوید بازار مسکن کانادا حباب است اما گروهی از طرفداران سرمایه‌گذاری در مسکن کانادا هم می‌گویند این افزایش قیمت‌ها، جبران سال‌هایی است که قیمت‌ها پایین مانده بود و این وضع شباهتی به دوران قبل از بحران اقتصادی ایالات متحده ندارد.
