برندگان و بازندگان بورس سال ۲۰۱۵؛ رویای شیرین تکنولوژی، کابوس بی‌پایان انرژی
بازار سهام امریکا یکی از مهم‌ترین شاخص‌های بررسی وضعیت اقتصادی در جهان است. رشد و سقوط ارزش سهام در بازارهای بورس آمریکا بر بازارهای بورس لندن، چین و حتی خاورمیانه تاثیر زیادی می‌گذارد و کانادا نیز از این قاعده مستثنی نیست. به خصوص که سهام بسیاری از شرکت‌های آمریکایی در بازارهای اصلی بورس کانادا نیز خرید و فروش می‌شود. در این گزارش نگاهی می‌اندازیم به لیست مشهور ۵۰۰ تایی شرکت‌های برتر بورس آمریکا و می‌بینیم که چگونه برندگان اصلی را شرکت‌های فناوری تشکیل می‌دادند و بازندگان اصلی، شرکت‌هایی بودند که در حوزه انرژی‌های فسیلی فعالیت می‌کردند.
این مطلب را در شماره ۱۷ هفته‌نامه چاپی آتش منتشر کرده‌ایم.
برای دانلود شماره ۱۷ هفته‌نامه چاپی آتش اینجا را کلیک کنید.
قبل از اینکه نگاهی به این لیست بیندازیم، باید بگوییم امسال بورس آمریکا برندگان تازه‌وارد زیادی داشت. شرکت‌هایی که در حوزه فناوری دیجیتال (اعم از سرگرمی و خرده‌فروشی) فعالیت می‌کردند، سودهای فراوانی به سهام‌داران خود رساندند.
برندگان تازه‌وارد
شاید بتوان نتفلیکس را یکی از بزرگترین برندگان بازار سهام در سال ۲۰۱۵ دانست. سهام این شرکت که جزو شرکت‌های جدید رسانه‌ای محسوب می‌شود در سال گذشته ۱۴۰ درصد افزایش یافت. شرکت‌های بزرگ رسانه‌ای مثل CBS با وجود سال‌ها فعالیت و حضور دائمی در این بازار، حالا عقب‌تر از نتفلیکس قرار دارند. این اتفاق درباره آمازون هم کمابیش همین‌گونه است. آمازون هم توانست خرده‌فروشان سنتی مثل مکیز و وال‌مارت را پشت سر بگذارد و سالی موفق را در بازار بورس تجربه کند.
بازندگان فسیلی
از سویی دیگر شرکت‌های مواد و انرژی به خاطر تقاضای کمی که روی این منابع فراوان وجود داشت، بازار را به رقیبان خود در دیگر صنایع واگذار کردند. بزرگترین بازنده بازار انرژی Chesapeake Energyبود که ۸۰ درصد ارزش سهام خود را در سال ۲۰۱۵ از دست داد.
در واقع با مقایسه وضعیت دو بازار داو جونز و نزدک می‌توانیم به این حقیقت پی ببریم که وضعیت بورس و سهام در حوزه نفت، انرژی و صنایع مشابه چگونه بوده است. داو جونز با دو درصد کاهش روبرو بود در حالی که بازار نزدک به عنوان یک بازار بورس متمرکز بر حوزه فناوری، با میانگین شش درصد افزایش قیمت روزهای خوبی را پشت سر گذاشت. اما چه اتفاقی افتاده که در سال ۲۰۱۵ این برندگان و بازندگان به وجود آمده‌اند؟ پشت صحنه این اتفاقات و دلیل اصلی رشدها و سقوط‌ها چیست؟
یک ستاره دیگر برای نتفیلیکس
این طور نیست که بگوییم نتفلیکس سال اولی است که طعم موفقیت را می‌چشد. آنها دو سال طلایی را در بازار بورس داشته‌اند؛ در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۳ ارزش سهام آنها در پایان سال سه برابر شده بود.
اما این موفقیت فقط مخصوص نتفلیکس نبود. CBS هم توانست امسال شرایط خوبی برای خود به وجود آورد و با سود سرشاری که به دست آورد ارزشی برابر ارزش سهام تایم وارنر به دست آورد.
نتفلیکس، این سرویس پخش فیلم و سریال آنلاین، با ۶۹ میلیون مشترک بازار بزرگی را در اختیار دارد. بد نیست بدانید بیش از یک چهارم آنها سال گذشته در نتفلیکس عضو شده‌اند.
نتفیلیکس امسال توانست با پخش دو سریال موفق «نارنجی مشکی جدید است» و «نارکوس» طرفداران جدیدی به دست آورد. این شرکت گفته است تا پایان سال سرویس خود را در ۲۰۰ کشور جهان راه‌اندازی خواهد کرد.
آمازون
غول تجارت الکترونیکی آمازون بیستمین سالگرد خودش را در حالی جشن گرفت که همه سرمایه‌گذارانش خوشحال بودند. آمازون امسال توانست ارزش سهام خود را ۱۱۲ درصد افزایش دهد. این شرکت اعلام کرد امسال بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار و درآمد خالص داشته و در انتظار افزایش این درآمد است. هر چند آمازون در سه ماهه اول ۲۰۱۵ با یک افت کوچک در ارزش سهام خود روبرو شد.
امسال برای اولین بار افزایش ارزش سهام آمازون از رقیب دیرینه‌اش یعنی وال‌مارت پیشی گرفت. سهام وال‌مارت در سال ۲۰۱۵ به میزان ۲۹ درصد کاهش یافت؛ بدترین سال مالی که وال‌مارت از سال ۱۹۷۴ تا به حال داشته است. حتی وقتی وال‌مارت کمتر از ۱۰۰ فروشگاه داشت هم چنین شرایطی را در بازار بورس تجربه نکرده بود. وال‌مارت بزرگترین بازنده داو جونز بود.
کریستین شورت تحلیل‌گر شرکت استیمایز می‌گوید: «به نظر می‌رسد امسال نقطه عطفی برای آمازون است. آمازون تقریبا تنها مسئول سقوط وال مارت است.»
فروشگاه‌های خرده‌فروشی مکیز و استیپلز هم در رده ۲۰ بازنده بزرگ بازار بورس امسال قرار دارند. دلیل این امر این است که امسال خریداران کمتری حضوری به مغازه‌ها رفتند و به جای آن کالاهای‌شان را به شکل آنلاین خریدند.
اما آمازون فقط در دنیای خرده‌فروشی یک مدعی به حساب نمی‌آید. آنها با راه‌اندازی سرویس پخش آنلاین خود، به نوعی رقیب جدی نتفلیکس هم به حساب می‌آیند. آنها تمام تلاش خود را می‌کنند تا بینندگان بیشتری جذب کنند.
هر چند امسال برای جایزه امی (جایزه محصولات تلویزیونی) نتفلیکس در بخش نامزدها بسیار خوش درخشید اما در نهایت پنج جایزه امی نصیب آمازون شد و سهم نتفلیکس چهار جایزه امی بود.
پیروزی وارکرفت
در لیست پانصد شرکت برتر بورس نه تنها اولین و دومین (یعنی نتفلیکس و آمازون) جزو شرکت‌های حوزه تکنولوژی بودند بلکه سومین شرکت برتر بورس هم یک شرکت بازی‌سازی است؛ Activision Blizzard. این شرکت دو بازی رایانه‌ای بسیار موفق Call of duty و همچنین World of Warcraft را تهیه می‌کند و هر سال میلیون‌ها نفر در سراسر جهان را به خود جلب می‌کند. این کمپانی همچنین امسال یک خرید مهم داشت. آنها شرکت King سازنده بازی Candy Crush Saga را که سازنده یک بازی بسیار موفق موبایلی است خریدند تا بازارشان شیرین‌تر از همیشه باشد و دنیای موبایل را هم از دست ندهند. این شرکت قرار است امسال بر اساس World of Warcraft فیلم بسازد و همچنین در برنامه‌های خود ساخت یک سریال بر اساس شخصیت‌های بازی Skylanders را می‌بیند. بعد از این سه شرکت برنده یعنی نتفلیکس، آمازون و اکتیویژن بلیزارد، بقیه ۲۰ برنده اول بورس امسال، ترکیبی ازنمایندگان شرکت‌های صنایع مختلف بودند؛ سازنده تراشه‌های گرافیکی تصویری NVIDIA، شرکت خدمات پرداخت Total System Services،کمپانی اینترنتی VeriSign، شرکت تولیدکننده مواد غذایی هورمل. از زمانی که کنگره آمریکا مالیات تاسیسات خورشیدی را کاهش داد سهام شرکت FirstSolar نیز با رشد خوبی روبرو شد و امسال جزو ۱۰ شرکت برتر از لحاظ ارزش سهام قرار گرفت.
بزرگترین بازنده‌ها
شش بازنده از ده بازنده بزرگ بازار بورس امسال شرکت‌های مربوط به انرژی بودند. Chesapeake Energy، Southwestern Energy و Consol Energy امسال بیش از هر شرکتی ارزش سهام خود را از دست دادند. تاثیر این افت بازار بورس را بر بازارهای بسیاری از کشورها مثل کانادا به خوبی می‌توان مشاهده کرد. پایین آمدن قیمت نفت و همچنین توجه سرمایه‌گذاران به انرژی‌های نو و غیرفسیلی دست به دست هم داد تا امسال اغلب شرکت‌های مربوط به انرژی وضعیت سهام خوبی نداشته باشند. این سه شرکت به دلیل کاهش قیمت نفت خام، ارزش سهام خود را بین ۷۵ تا ۸۰ درصد از دست دادند. ضمن اینکه ۹ شرکت دیگر انرژی در این لیست نیمی از ارزش خود را طی سال گذشته از دست داده‌اند. غیر از اینکه قیمت نفت از سال ۱۹۹۹ تا کنون تا این حد پایین نیامده، دلیل دیگر گرم بودن دمای امسال است. نیمی از سوخت‌های فسیلی برای گرم کردن استفاده می‌شود و با وجود گرمای هوا، تقاضا برای سوخت نیز کاهش پیدا می‌کند.
ضمن اینکه قیمت نفت از میانه سال ۲۰۱۴ شروع به کاهش کرد و این کاهش کمر بسیاری از صنایع وابسته به نفت را شکست. البته تمام این پایین آمدن ارزش‌ها و ضررهای مادی در نهایت به نفع مصرف‌کنندگان گاز، نفت و بنزین است زیرا آنها در سال گذشته این محصولات را با حداقل قیمت مصرف کرده‌اند.
در میان ده شرکتی که بیشترین سهام را در بین ۵۰۰ شرکت اول بورس از دست دادند، چهار شرکت به حوزه انرژی مرتبط نبودند:
۱- شرکت معدنی مک مو ران-فری پورت که امسال ۶۹ درصد ارزش سهام خود را از دست داد. دلیل اصلی این امر رکود اقتصاد چین و کاهش تقاضا برای مواد اولیه از سوی این کشور بود.
۲- شرکت ساعت‌سازی فسیل هم امسال دو سوم ارزش سهام خود را از دست داد. امسال دست‌بندهای تناسب اندام محبوب شد و ساعت‌های هوشمند اپل به بازار عرضه شد. این بزرگترین ضربه‌ای بود که می‌توانست بر پیکر این شرکت ساعت‌سازی وارد شود.
۳- سازنده تراشه Micron هم ۶۰ درصد ارزش سهام خود را از دست داد زیرا امسال بسیاری از کاربران از خرید کامپیوترهای رومیزی دست کشیدند و به سمت خرید تبلت و تلفن‌های همراه هوشمند با صفحه نمایش بزرگ روی آوردند.
۴- یکی دیگر از شرکت‌هایی که به شدت ارزش سهام خود را از دست داد شرکت Wynn بود. این شرکت که بیزینس قمار را اداره می‌کند مشتریان خود را در ماکائو از دست داد. ماکائو برای این شرکت یکی از مهم‌ترین نقاط قمار بود و بحران پولی در چین دلیل اصلی کاهش تقاضا برای قمار در این منطقه بود. آنها امسال ۵۴ درصد ارزش سهام خود را از دست دادند.
