چطور نگذاریم پرداخت‌های کارت اعتباری‌مان خودکار تمدید شود

احتمالا برای خود شما یا یکی از نزدیکان‌تان پیش آمده است که بعد از یک بار خریدن یک سرویس (به خصوص از طریق اینترنت) متوجه شوید این سرویس به‌طور خودکار به صورت ماهانه یا سالانه تمدید می‌شود. این تمدید گاهی بدون اطلاع شما انجام می‌پذیرد و شما با دیدن صورت‌حساب بانک خود پی می‌برید که مبلغی از حساب‌تان کسر شده است. آیا این کار قانونی است؟ باید چه کار کنیم که دچار این مشکل نشویم؟ اگر به توصیه‌های کاربردی این مطلب عمل کنیم به راحتی می‌توانیم این وضعیت را مدیریت کنیم.

اولین سوالی که در هنگام شارژ شدن خود به خود حساب پیش می‌آید که شرکتی که سرویس را از او خریده‌ایم چگونه این کار را انجام می‌دهد. آنها از آنجایی که اطلاعات کارت اعتباری شما را دارند می‌توانند سرویس خود را در پایان دوره‌ی اولیه‌‌ی آن برای یک دوره‌ی دیگر تمدید کنند و هزینه‌ی آن را مستقیماً از حساب شما برداشت کنند. برای اینکه از این موضوع جلوگیری کنید، باید هوشیار باشید و اجازه چنین کاری را به آنها ندهید.

یک نمونه واقعی

مشکل پرداخت خودکار بعد از یک سال استفاده از یک سرویس، ممکن است بیشتر برای آنهایی که با کامپیوتر سر و کار دارند پیش بیاید. برای مثال اگر یک کامپیوتر داشته باشید ممکن است از نرم‌افزار آنتی‌ویروس مک‌آفی (McAfee) یا سیمانتک (Symantec) استفاده کنید. این شرکت‌ها معمولا هر سال اشتراک شما را خودبه‌خود تمدید می‌کنند؛ مگر آنکه در ۶۰ روز نخست سال آن را لغو کنید.

داگ کینزمن متوجه نبود که اولین خرید نرم‌افزار مک‌‌آفی به تمدید شدن‌های بی‌پایان منجر می‌شود. او هنگامی که دید برای تمدید یک دوره‌ی یکساله‌ی دیگر ۶۹/۹۹ دلار از حساب او کسر شده است، عصبانی شد. این در حالی بود که این شرکت در وب‌سایت خود همین محصول را ۳۴/۹۹ دلار در سال می‌فروخت.

این اتفاق زمانی افتاد که یک ایمیل از طرف شرکت به او ارسال شد. در این ایمیل آمده بود که دوره‌ی خدمات تمدید شده است. این موضوع داگ را به اندازه‌ی کافی عصبانی کرد. او بلافاصله از ارائه‌دهنده‌ی کارت اعتباری خود خواست آن تراکنش را لغو کند. اما از آنجا که این موضوع پیشاپیش به اطلاع مصرف‌کنند‌گان رسیده بود، او نتوانست کاری از پیش ببرد. هر چند این اطلاع‌رسانی با خطی ریز انجام شده بود.

قبل از کلیک کردن، خوب بخوانید

پیش از آنکه خرید آنلاین نهایی شود، شما با کلیک بر روی دکمه‌ی «می‌پذیرم» رضایت خود را از شرایط قرارداد، از جمله بند مربوط به تمدید دوره‌ی خدمات مک‌آفی، اعلام می‌کنید. از میان ۲۳ مورد موجود در بخش شرایط و ضوابط، یکی از آنها می‌گوید که اشتراک شما پیش از پایان یافتن دوره‌ی فعلی به صورت خودبه‌خود تمدید و هزینه‌های مربوطه نیز از حسابی که در اختیار شرکت گذاشته‌اید کسر می‌شود. این روند هر سال به همین شکل ادامه پیدا می‌کند تا زمانی که شما پیشاپیش اعلام کنید که مایل به این کار نیستید.

کسی پروسپر سخنگوی این شرکت می‌گوید: «مک‌آفی می‌خواهد اطمینان حاصل کند که مشتری‌های ما در مقابل تهدیدات آنلاین و تبهکاران سایبری در امنیت هستند. تمدید خودبه‌خود تضمین می‌کند که مصرف‌کنند‌گان در هیچ زمانی مشکل امنیتی نخواهند داشت. یک لغزش کوتاه و ناخواسته نیز می‌تواند منجر به آسیب‌های غیر قابل جبران شود و داده‌های شما به شکل برگشت‌ناپذیری از دست بروند.»

بسیاری از شرکت‌های دیگر نیز خدمات خود را به صورت خودکار تمدید می‌کنند. باشگاه‌های بدنسازی، بیمه‌گزاران خودرو و مسکن، شرکت‌های نگهداری از محوطه‌های چمن، تعمیرکاران و مجلات و روزنامه‌ها می‌توانند به دلیل توافقی که در ابتدا با شما داشته‌اند این کار را بدون اطلاع قبلی انجام دهند. آنها می‌گویند این کار برای آسودگی خود شماست و شما دیگر به‌خاطر یک غفلت کوچک از دریافت این خدمات محروم نخواهید شد.

خداحافظی با تخفیف

نکته‌ی منفی این کار آن است که در هنگام تمدید خودکار اشتراک معمولا نمی‌توانید از تخفیف‌ استفاده کنید. ممکن است بهتر باشد قرارداد خود را پیش از پایان دوره لغو کنید و اشتراک تازه‌ای بگیرید. به این ترتیب می‌توانید خرید خود را با بهترین قیمت انجام دهید.

مک‌آفی در وبسایت خود می‌گوید تمام اشتراک‌ها «به قیمت روز آن سرویس تمدید و نرخ‌های تشویقی و تخفیفی شامل آنها نمی‌شود.» این موضوع بدان معنی است که مصرف‌کنندگان قدیمی و وفادار باید از مشتری‌های جدید پول بیشتری بپردازند؛ همان مساله‌ای که کینزمن به‌خاطر آن عصبانی شد.

کینزمن معتقد است مک‌آفی باید اشتراک‌های فعلی را با کمترین قیمت تمدید کند. او همچنین ترجیح می‌دهد تمام شرایطی که ممکن است منجر به پرداخت هزینه‌های بیشتر شود با خط درشت و در بالای فرم قرارداد یا ثبت نام درج گردد.

با خریدن نرم‌افزار مک‌آفی می‌بینیم که جز در قرارداد پنج صفحه‌ای لایسنس برنامه که پیش از خرید مجبورید آن را کلیک کنید، هیچ جای دیگری در مورد تمدید خودبه‌خود هشداری داده نشد و رسید تأییدی که از طریق ایمیل فرستاده می‌شود هم چیزی در این باره نمی‌گوید.

برای هر خرید با کارت اعتباری، هیچ وقت این نکات کلیدی را فراموش نکنید:

• تاریخ اتمام سرویس را یادداشت کنید و در جایی بگذارید که به راحتی بتوانید آن را پیدا کنید. ممکن است این تنها سابقه‌ی ثبت‌نام شما باشد.
• به یاد داشته باشید که ممکن است پیشاپیش هیچ اطلاعی در مورد تمدید سرویس به شما داده نشود. شما برای آنکه بتوانید بدون جریمه شدن قرارداد خود را لغو کنید ممکن است فقط تا یک یا دو ماه بعد از تمدید خودکار فرصت داشته باشید.
• می‌توانید از شرکت‌ها بخواهید قبل از تمدید سرویس از شما اجازه بگیرند. هر چند همه‌ی شرکت‌ها این کار را انجام نمی‌دهند. آنها ترجیح می‌دهند سرویس شما را تمدید کنند و بعد منتظر باشند که شما آن را لغو کنید.
• شرکت‌ها اگر شماره‌ی کارت اعتباری شما را در پرونده‌ی خود داشته باشند می‌توانند هر سال خدمات خود را تمدید کنند و هزینه‌ها را مستقیماً از حساب شما بردارند. حتی مجله‌ی معروف Consumer Reports نیز به همین شکل عمل می‌کند.
• کارت اعتباری استفاده شده برای آن خرید به‌خصوص را لغو کنید. اگر در یک قرارداد یکساله گیر کرده‌اید و هیچ راهی برای لغو ۱۰ ماه بعدی ندارید این کار می‌تواند به شما کمک کند.
  اما مراقب باشید. برخی از صادرکنندگان صورتحساب می‌توانند اطلاعات کارت اعتباری جدید شما را پیدا کنند و به کسر کردن از حساب شما ادامه دهند.
• هنگامی که یک شرکت اصرار دارد پرداخت‌ها از طریق کارت اعتباری صورت گیرد و این را شرط ارائه‌ی خدمات خود قرار می‌دهد باید به دیده‌ی شک به این موضوع نگاه کنید. از آنها بخواهید که به جای آن با پول نقد یا چک یا حواله بهای سرویس را بپردازید.
• پیش از آنکه شماره‌ی کارت اعتباری خود را بدهید از شرکت بپرسید که آیا برای تمدید خودبه‌خود خدمات از آن استفاده می‌کند یا نه. خطوط ریز قرارداد خود را با دقت بخوانید و ببینید چه شرایط غیرمنصفانه‌ای احتمالاً در انتظار شماست.
• به دنبال جایگزین‌های دیگر بگردید. در یک بازار رقابتی قاعدتاً باید شرکت‌هایی پیدا کنید که پیشاپیش صورتحساب را برای شما صادر کنند و تنها بعد از دریافت هزینه‌ها به شما سرویس بدهند.