بازتاب‌های تصمیم کانادا برای بررسی از سرگیری روابط با ایران
از سرگیری روابط با و تجدیدنظر در تحریم‌ها علیه ایران جزو وعده‌های انتخاباتی حزب لیبرال کانادا در انتخابات اخیر بود. جاستین ترودو و هم‌حزبی‌هایش همان روزها هم در بیانیه‌های خود اعلام کردند با توجه به نظر مثبت اروپا و آمریکا نسبت به فعالیت‌های هسته‌ای ایران، باید در روابط با تهران تجدیدنظر کرد و با تصمیم جهانی درباره ایران همراه شد. حالا با لغو تحریم‌های سازمان ملل، اتحادیه اروپا و ایالات متحده در رابطه با فعالیت‌های هسته‌ای ایران، به نظر می‌رسد دولت لیبرال کانادا نیز مشتاق به از سر گیری روابط است. همان‌طور که سخنگوی وزارت امورخارجه ایران هم در کنفرانس مطبوعاتی از بازنگری در رابطه با کانادا خبر داد، آقای دیون، وزیر امور خارجه کانادا هم گفت ادامه تحریم‌های کانادا علیه ایران بی‌اثر است و در حالی که همه دنیا تحریم‌های خود را لغو کرده، این کار فقط باعث از دست رفتن فرصت‌های اقتصادی برای شرکت‌های کانادایی است.
جاستین ترودو روز دوشنبه این هفته با اعلام بررسی احتمال از سرگیری مجدد رابطه با ایران، از بررسی گسترش روابط در جلسات آتی هیئت وزیران خبر داد.
انتظار برقراری تماس
نخست‌وزیر کانادا همچنین توقف بخشی از فعالیت‌های اتمی ایران را گام‌هایی قابل توجه دانست که ایران در جهت احترام به انتظارات بین‌المللی برداشته است. او گفت: «این یک تحول مثبت است و من انتظار دارم تماس‌هایی بین ایران و کانادا برقرار شود.» این شاید مهم‌ترین جمله‌ای بود که این روزها یک مقام کانادایی درباره روابط با ایران اعلام کرد؛ کشوری که چهار سال است در کانادا سفارت‌خانه ندارد و تمام روابط دیپلماتیک و سیاسی با آن از سوی کانادا قطع شده است. در واقع دولت هارپر علاوه بر اعمال تمامی تحریم‌های جهانی علیه ایران، تحریم‌های بیشتری را نیز علیه ایران اتخاذ کرده بود.
آقای ترودو همچنین تاکید کرد درباره از سر گیری رابطه با ایران در جلسات هیئت وزیران بیشتر صحبت خواهد شد. این صحبت را وزیر امور خارجه کانادا نیز در سخنرانی روز یکشنبه خود خاطرنشان کرده بود.
ایران فرصت اقتصادی برای کاناداست
این‌گونه که از شواهد به نظر می‌رسد دولت کانادا همراه با ایالات متحده و اروپا در حال لغو بسیاری از تحریم‌های خود علیه ایران است. این موضوع را به خوبی می‌توان از سخنان روز یکشنبه استیون دیون، وزیر امور خارجه کانادا دریافت. آقای دیون اعلام کرد در شرایط بعد از تحریم، در صورتی که کانادا به تحریم‌های خود علیه ایران ادامه دهد از امکان اقتصادی که سایر قدرت‌های بزرگ در اختیار دارند محروم خواهد شد و نمی‌تواند از امتیاز تجارت با ایران استفاده کند.
لغو تحریم‌های هسته‌ای آمریکا و اتحادیه اروپا در روزهای گذشته پس از آن رخ داد که آژانس انرژی اتمی و سازمان ملل اعلام کردند نشانه‌ای از فعالیت‌های هسته‌ای نظامی در ایران مشاهده نکرده‌اند و به نظر می‌رسد ایران به تعهدات خود پایبند بوده است. کمی پیش از لغو تحریم‌ها ایران و آمریکا چند زندانی خود را با هم مبادله کردند.
آقای دیون اعلام کرد هنوز هیچ تصمیمی برای لغو تحریم‌ها گرفته نشده است و این موضوع به کابینه جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا بستگی دارد: «در صورتی که کابینه دولت کانادا تصمیم بگیرد، می‌توانیم پیرو آمریکا و اتحادیه اروپا، تحریم‌های خود را علیه ایران لغو کنیم.»
آقای دیون که در نیوبرانزویک سخنرانی می‌کرد تاکید کرد میلیاردها دلار درآمد بالقوه برای کانادا وجود دارد که در صورت لغو تحریم‌ها و آزاد شدن تجارت با ایران، می‌توان از آن بهره‌مند شد: «اگر کشورهای دیگر زودتر وارد این رقابت شوند، راهی برای کمک به اقتصاد ما باقی نمی‌ماند.» آقای دیون افزود اگر این شرایط تحریم ادامه پیدا کند وضعیتی به وجود خواهد آمد که شرکت‌های کانادایی در راه دسترسی به بازار ایران تنها می‌مانند. او اضافه کرد در شرایطی که همه دنیا تحریم‌های خود را علیه ایران برداشته است، باقی ماندن تحریم‌های کانادا تاثیر چندانی بر ایران نخواهد داشت و ابزاری موثر نخواهد بود.
تحریم‌های سنگین کانادا
کانادا یکی از گسترده‌ترین تحریم‌ها را علیه ایران اتخاذ کرده است. بر اساس تحریم‌های کانادا، شرکت‌های این کشور نه تنها در زمینه هسته‌ای بلکه در زمینه تجارت نفت، معدن، ارتباطات و فلزات نیز نمی‌توانند هیچ‌گونه مبادله و همکاری تجاری‌ای داشته باشند. ضمن اینکه تمام سرمایه‌گذاری‌های مشترک بین دو کشور نیز متوقف شده است.
از سویی دیگر آقای دیون اعلام کرد این بازسازی روابط اقتصادی یک فرایند یک شبه نیز و برای بازسازی این ارتباطات نیاز به زمان داریم.
بازتاب رسانه‌ای
خبر از سرگیری دوباره روابط با ایران و اظهارنظرهای ترودو و دیون، این هفته در بسیاری از رسانه‌های کانادا بازتاب داشت و روزنامه‌ها آن را به عنوان خبری مهم در صفحه اول خود چاپ کردند. تحلیل‌گران می‌گویند ممکن است قراردادهای جدید نفتی با ایران بتواند بخشی از مشکلات ناشی از کاهش قیمت نفت را در کانادا جبران کند.
