چشمپزشکان و متخصصان بیناییسنجی به پدر و مادرها هشدار میدهند که اگر بچههایشان بیش از اندازه وقت خود را صرف تماشای صفحهنمایشها کنند، ممکن است به بیناییشان آسیب وارد شود.
احتمالا شما دربارهی مشکلاتی که صفحهنمایشها برای خواب، رشد زبانی و فعالیتهای جسمی کودکان ایجاد میکند، چیزهایی شنیدهاید، اما آیا به تاثیرات این وسایل روی چشمان آنها هم توجه کردهاید؟
اگرچه تحقیقات زیادی بر روی تاثیر صفحات نمایش بر بینایی کودکان صورت نگرفته است، اما به اندازهی کافی در مورد آسیبهای بلندمدت استفاده از صفحات نمایش بر چشمان بزرگسالان اطلاعات داریم که مشخص میکند برای کودکان هم بیضرر نخواهند بود.
این شماره آتش خانواده را از اینجا دانلود کنید
نگرانیها دربارهی آسیبپذیری کودکان از استفاده از صفحه نمایشها بود که انجمن بیناییسنجان کانادا opto.ca و انجمن چشمپزشکان کانادا cos-sco.ca را تشویق کرد تا بیانیهای صادر کند و در آن در مورد استفادهی کودکان از صفحهنمایشها هشدار دهد.
در این بیانیه آمده است که ۵۰ تا ۹۰ درصد از بزرگسالان به دلیل استفاده از صفحات نمایش و خیره شدن به تلفنهای همراه و مانیتور کامپیوترهایشان، عوارضی را در ارتباط با چشمان خود تجربه میکنند. اما بچهها به دلیل آن که چشمهایشان هنوز در مرحلهی رشد قرار دارد، با خطرات حتی بیشتری مواجه هستند.
نکته دیگر این است که شیوهی استفادهی بچهها از صفحات نمایش هم معمولا با بزرگسالان متفاوت است.
شامروز خان Shamroze Khan، اپتومتریست و استادیار کلینیکال دانشکدهی بیناییسنجی دانشگاه واترلو، توضیح میدهد که بچهها ممکن است صفحهنمایشها را در فاصلهی بسیار نزدیکتری از چشم خود بگیرند.
او در این باره میگوید: «غیرعادی نیست که بچهها روی شکم دراز بکشند و از فاصلهای بسیار نزدیک صفحه نمایش را نگاه کنند، در حالی که بزرگسالان ممکن است زمان مشابهی را، اما در پشت میز، به نگاه کردن به صفحات نمایش بگذرانند. وقتی چیزی را نزدیکتر به خود میگیرید، چشمان شما باید با دشواری بیشتری به فعالیت بپردازد.»
و اما عوارضی که ایجاد میکند
برخی از مشکلاتی که صفحات نمایش برای بزرگسالان ایجاد میکنند، عبارتند از تاری دید، خستگی بصری و خشک شدن چشمان (زیرا هنگام نگاه کردن به صفحهنمایش، به اندازهی معمول پلک نمیزنید).
در مورد بچهها، یک نظرسنجی در ایالات متحده در سال ۲۰۱۴ نشان داد که ۸۰ درصد از پاسخدهندگان بین ۱۰ تا ۱۷ ساله، پس از استفاده از صفحات نمایش تلفنهای همراه دچار سوزش، خارش یا خستگی چشم شدهاند.
بیشتر تحقیقات حاکی از آن است که عوارض بصری، پس از دو تا چهار ساعت استفادهی روزانه، افزایش پیدا میکند.
خان میگوید مهم است که گاهی از کودکان بپرسیم که مشکلی در چشمهای خود حس میکنند یا نه، اما باید این را نیز به یاد داشت که آنها ممکن است وجود مشکل را تشخیص ندهند، یا ندانند که آن را چطور توضیح بدهند.
شامروز خان اپتومتریست و استادیار کلینیکال دانشکدهی بیناییسنجی دانشگاه واترلو میگوید: «آنها ممکن است دچار خشکی چشم شده باشند، اما ندانند که چطور باید آن را بیان کنند و به همین خاطر نتوانند مشکل خود را به پدر و مادرشان منتقل سازند.» گاهی نیز «آنها دنیا را میبینند و تصور میکنند که بقیه هم دنیا را به همان شکل میبینند.»
پیشگیری کنید بهتر است تا بعدا بخواهید درمان کنید
با این تفاصیل، چطور میتوان چشم بچهها را سالم نگاه داشت؟ قبل از هر چیز، مدت زمان استفاده از صفحات نمایش را برای آنها محدود کنید.
نظر انجمن بیناییسنجان کانادا و انجمن چشمپزشکان کانادا آن است که بچهها تا دو سالگی هیچ تماسی با صفحات نمایش نداشته باشند (مگر آنکه به کمک والدین خود مشغول ویدئو چت باشند) و بچههای دو تا پنج ساله نباید در طول روز، بیشتر از یک ساعت از صفحهنمایشها استفاده کنند.
این توصیهها در هماهنگی با دستورالعملهایی است که از سوی انجمن پزشکان اطفال کانادا انتشار یافته است.
آنها توصیه میکنند که بچههای بزرگتر (۵ تا ۱۸ ساله) بیشتر از دو ساعت در روز در معرض صفحات نمایش نباشند.
آنها موکدا توصیه میکنند که بچهها در ساعات پیش از رفتن به رختخواب و خوابیدن نیز نباید از این دستگاهها استفاده کنند.
کارشناسان هم میدانند کار آسانی نیست
با این حال کارشناسان اذعان دارند که اجرای این دستورالعملها میتواند دشوارتر از چیزی باشد که به نظر میرسد.
کریستین لا Christine Law، چشمپزشک و استادیار چشمپزشکی در دانشگاه کویین Queen، میگوید: «در این دوره و زمانه گاهی حتی بدون آنکه متوجه باشیم، از صفحات نمایش استفاده میکنیم. بنابراین سعی کنید حواستان بیشتر جمع باشد و بدانید وقتی که بچهی کوچکتان در بغلتان نشسته است و در حال کار با تلفنتان هستید، احتمالا او هم مشغول تماشای صفحهی نمایش آن است.»
برای بچهها برنامه بریزید تا سراغ صفحه نمایشها نروند
علاوه بر محدود ساختن زمان تماس با صفحه نمایش، این بیانیه همچنین توصیه میکند که کودکان را ترغیب کنیم تا دست کم هر نیم ساعت یک بار، صفحه نمایش را کنار بگذارند تا چشمهایشان استراحتی داشته باشد.
این بیانیه در واقع توصیه میکند که فعالیتهای بیرون از خانه را به تماشای صفحه نمایش ترجیح بدهیم. فعالیتهای بیرون از خانه فقط برای تناسب اندام بچهها ضروری نیست، بلکه روی بیناییشان هم تاثیر مثبت میگذارد.
سرانجام آن که آنها میگویند باید به میزان راحتی استفادهی کودکان از صفحات نمایش نیز توجه داشت، چرا که بچهها علاوه بر چشمهایشان، ممکن است به گردن خود نیز فشار بیش از اندازه وارد کنند.
یکی از بهترین روشها برای حفظ سلامت چشمان بچهها، آن است که به طور مرتب آنها را نزد متخصص ببریم. خان میگوید: «حتی اگر بچهها شکایتی هم نداشته باشند، لازم است که از سه سالگی به بعد، مرتب آنها را پیش بیناییسنج ببریم.»
درباره نهادهای صادرکننده بیانیه
The Canadian Association of Optometrists
انجمن اپتومتریستهای کانادا نمایندگی ۸۵ درصد از پزشکان اپتومتریست کانادا را دارد. این انجمن سال ۱۹۴۱ تاسیس شده و انجمنهای ۱۰ استان عضو آن هستند.
The Canadian Ophthalmological Society
جامعه چشم پزشکان و جراحان کانادا که ۹۰۰ عضو چشم پزشک و ۲۰۰ عضو رزیدنت چشم پزشکی دارد.