سواد مالی چیست و چقدر در زندگی ما اهمیت دارد؟

اسپانسر ويژه: رضا شهبا – مشاور امور مالی – تورنتو

همان‌طور که اگر سواد خواندن و نوشتن نداشته باشید نمی‌توانید مسائل فردی خود را در روابط اجتماعی مدیریت کنید و بسیاری از فرصت‌ها را از دست می‌دهید، نداشتن سواد مالی هم باعث ناکامی‌ها و بروز خطاها در زندگی مالی می‌شود. این روزها اگرچه داشتن یک مشاور مالی توانسته بسیاری از فرایندهای پیچیده مالی را برای ما آسان کند، ولی حتی استفاده از خدمات همین مشاور هم، نیاز به یک سواد اولیه و آشنایی ابتدایی با مفاهیم مالی دارد.

اما سواد مالی فقط در حوزه بیزینس و سرمایه‌گذاری نیست، در واقع در حوزه شخصی هم کنترل کردن هزینه‌های زندگی کار آسانی نیست و به همین دلیل سواد مالی به شما کمک می‌کند تا در زندگی‌تان از نظر اقتصادی و مالی به مشکلی برنخورید. این مطلب به این می‌پردازد که اصولا سواد مالی شامل چه بخش‌هایی می‌شود و داشتن این سواد چگونه به مدیریت زندگی مالی ما کمک می‌کند.

اگر به زندگی افراد موفق نگاه کنید متوجه می‌شود که همه آنها به خوبی می‌دانند چگونه پول‌های خود را مدیریت کنند و در چه زمینه‌هایی سرمایه‌گذاری کنند. اگر برای شما این سوال پیش آمده که چگونه باید مثل این افراد موفق از پول‌های‌تان استفاده کنید پاسخ این است که باید سواد مالی داشته باشید.

سواد مالی چیست؟

سواد مالی به زبان ساده یعنی قابلیت درک چگونگی عملکرد و استفاده از پول. اینکه چطور می‌توان پول در آورد و آن را مدیریت و سرمایه‌گذاری کرد. همچنین گاهی اوقات می‌توانید از پول‌تان برای کمک به دیگران هم استفاده کنید و با داشتن سواد مالی به راحتی می‌توانید این کار را انجام دهید.

برای درک این موضوع که پول چگونه کار می‌کند و چطور می‌توان از طریق سرمایه‌گذاری در حوزه‌های سودآور مانند بازار پول و سهام، آن را افزایش داد باید به خوبی با سواد مالی آشنا باشید. درک پول و نحوه‌ی کار آن نیازمند دانستن اصول ساده‌ی سواد مالی مانند اهداف مالی، بودجه‌بندی، سرمایه‌گذاری، بازنشستگی، قراردادها و مدل‌های استخدامی است.

پژوهش‌هایی که در کشورهای مختلف درباره‌ی سواد مالی صورت گرفته است، نشان می‌دهد که بیشتر افراد (از جمله کارفرمایان) مفهوم بهره‌ی مرکب را درک نمی‌کنند و همچنین برخی از مصرف‌کنندگان، پیش از گرفتن تصمیم‌های مالی،‌ خیلی به دنبال درک مفاهیم اقتصادی و سرمایه‌گذاری نیستند. تا جایی که بیشتر مصرف‌کنندگان مالی فاقد توانایی انتخاب و مدیریت کارآمد کارت‌های اعتباری هستند و همچنین فقدان آموزش سواد مالی، عامل اصلی فقدان مهارت‌های مدیریت پول و برنامه‌ریزی مالی برای بیزینس و بازنشستگی است.

سواد مالی و دوران بازنشستگی

بیشتر بازنشستگان فاقد اطلاعات لازم درباره‌ی پس‌انداز و سرمایه‌گذاری برای بازنشستگی هستند. بسیاری از این افراد توانایی برنامه‌ریزی مالی را ندارند و به همین دلیل هم بدون آنکه متوجه باشند، پذیرای مخاطرات مالی می‌شوند.  بسیاری از افراد جامعه، به دلیل بی‌سوادی مالی، درگیر بدهی‌های مالی هنگفتی هستند. نکته‌ی قابل توجه این است که جوانان، بطور میانگین قابلیت‌های مالی کمتری از بزرگترهای خود دارند و آموزش سواد مالی باید از دوران کودکی و نوجوانی آغاز شود تا درک بهتری در آینده داشته باشند.

آموزش‌های مالی می‌تواند برای مصرف‌کنندگان، با هر سن و هر سطحی از درآمد، سودمند باشد. برای جوانانی که تازه زندگی کاری خود را آغاز کرده‌اند، این آموزش‌ها می‌تواند ابزارهای اولیه‌ی بودجه‌بندی و پس‌انداز را فراهم آورد، تا بتوانند هزینه‌ها و بدهی‌های‌شان را به خوبی کنترل کنند.

آموزش‌های مالی می‌تواند به خانواده‌ها کمک کند تا انضباط لازم را برای پس‌انداز خرید خانه‌ی خودشان و یا ادامه تحصیل فرزندان‌شان، به دست آورند.

این آموزش‌ها می‌تواند اطلاعات و مهارت‌های لازم را در اختیار کارگران میان‌سال قرار دهد تا در مورد طرح‌های پس‌انداز و بازنشستگی خود، انتخاب‌های سرمایه‌گذاری هوشمندانه‌ای داشته باشند و به این ترتیب، مطمئن باشند که پس‌انداز کافی برای دوران بازنشستگی خود دارند.

آموزش مالی می‌تواند به افراد کم‌درآمد کمک کند که بیشترین بهره را از مقدار پس‌اندازی که دارند ببرند و از هزینه‌های بالای گردش‌های مالی موسسات غیر مالی اجتناب کنند.

سواد مالی شما به شکل چشم‌گیری بر کیفیت زندگی‌تان تاثیرگذار است. سواد مالی مردم را قادر می‌سازد تا متوجه شوند چه چیزی مورد نیاز است تا سبک زندگی‌شان از نظر مالی متوازن، ادامه‌پذیر و اخلاقی و منطقی باشد. سواد مالی همچنین به کارآفرینان کمک می‌کند که از پول دیگران برای بیزینس خود بهره بگیرند و میزان فروش و سود خود را افزایش دهند.

تجزیه و تحلیل مفهوم سواد مالی

سواد مالی شامل مهارت در اصول مالی و مفاهیمی مانند برنامه‌ریزی مالی، بهره‌ی مرکب، مدیریت بدهی، تکنیک‌های سودآور پس‌انداز و ارزش زمانی پول می‌باشد. فقدان سواد مالی می‌تواند باعث انتخاب‌های مالی ضعیف شود و در نتیجه فرد دچار ضرر و زیان مالی خواهد شد. به همین دلیل «کمیسیون سواد و آموزش مالی» از سوی دولت فدرال ایجاد شده است و هدف آن فراهم آوردن منابع مورد نیاز برای کسانی است که می‌خواهند سواد مالی را بیاموزند.

گام‌های اصلی برای رسیدن به سواد مالی شامل یاد گرفتن مهارت‌های لازم برای ایجاد بودجه، توانایی کنترل هزینه‌ها، آموختن تکنیک‌های پرداخت کامل بدهی‌ها و برنامه‌ریزی کارآمد برای بازنشستگی است. این گام‌ها همچنین می‌تواند شامل مشاوره با یک کارشناس امور مالی نیز باشد. آموزش درباره‌ی موضوع سواد مالی شامل درک چگونگی عملکرد پول، ایجاد اهداف مالی و دستیابی به آن‌ها و مدیریت چالش‌های مالی درونی و بیرونی است.

اهمیت آموزش‌های مالی

سواد مالی به افراد کمک می‌کند تا خودکفا شوند و بتوانند به ثبات مالی برسند.

افرادی که به درک خوبی از سواد و آموزش مالی می‌رسند توانایی این را دارند که هزینه‌های‌شان را کنترل کنند. برای مثال اگر به وسیله‌ای نیاز ندارند با استفاده از منطق و اصول همین سواد مالی آن را نمی‌خرند و پول‌شان را هدر نمی‌کنند و این موضوع کاملا به طرز فکر و شخصیت افراد نیز بستگی دارد.

شماره ۱۴۹ هفته‌نامه آتش را از اینجا دانلود کنید

 

سواد مالی نشان می‌دهد که یک فرد چگونه در مورد امور مالی تصمیم می‌گیرد. داشتن مهارت‌های مالی می‌تواند به فرد کمک کند تا با تهیه‌ی یک نقشه‌ی راه مالی، متوجه شود که چه درآمدهایی، چه هزینه‌هایی و چه بدهی‌هایی دارد.

این موضوع همچنین می‌تواند برای صاحبان کسب و کارهای کوچک مهم باشد. این افراد باید به خوبی بدانند که چگونه می‌توانند با درآمد و سودی که دارند، بیزینس‌شان را گسترش دهند.

بی‌سوادی مالی و جامعه

بی‌سوادی مالی می‌تواند برای تمامی اقشار جامعه باشد و موجب شود تا بسیاری از مردم قربانی وام‌های بزرگ، وام‌های مسکن پرخطر، کلاهبرداری و نرخ‌های بسیار بالای بهره شوند؛ که این‌ها نیز به نوبه‌ی خود می‌تواند به کاهش اعتبار، ورشکستگی یا مصادره‌ی اموال منجر گردد.

برای مثال، مزایا و معایب نرخ‌های بهره‌ی ثابت و متغیر در وام مسکن مفاهیمی هستند که اگر از مهارت‌های سواد مالی برخوردار باشید، آسا‌ن‌تر می‌توانید آن‌ها را درک کنید و تصمیم‌های آگاهانه‌تری بگیرید.

بر اساس داده‌های تحقیقاتی اداره‌ی نظارت بر صنعت مالی آمریکا، ۶۳ درصد از مردم این کشور از نظر مالی بی‌سواد به شمار می‌آیند. آن‌ها فاقد مهارت‌های اساسی برای رفع و رجوع حساب‌های بانکی، پرداخت به موقع صورت‌حساب‌ها، بازپرداخت بدهی‌ها و برنامه‌ریزی برای آینده‌ هستند.