همه نکاتی که یک نفر باید درباره بیمه عمر بداند تا بازماندگان او دچار مشکل نشوند
تنظیم بیمه‌نامه عمر ریزه‌کاری‌هایی دارد که اگر کسی با آنها آشنا نباشد و بدون رعایت آنها دنیا را ترک کند، برای بازماندگان او مشکلاتی ایجاد خواهد شد. مانند این که ممکن است پرداخت عواید بیمه عمر به آنها چند سال طول بکشد و هزینه‌های زیادی به آنها تحمیل می‌شود. پس اگر کسی می‌خواهد، بازماندگان او درگیر این مشکلات نشوند، باید از همین امروز به فکر باشد
فهرست مطالب
- مهمترین نکات این مقاله در یک نگاه
- بیمه عمر چیست؟
- به چه چیزی «ماترک» می‌گویند؟
- وصیت‌نامه چیست و چه کمکی به بازماندگان می‌کند؟
- انحصار وراثت به چه معناست؟
- اگر فرد فوت شده وصیت‌نامه نداشته باشد، چه اتفاقی برای دارایی‌های او می‌افتد؟
- مجری وصیت‌نامه چه کسی است و چه کاری انجام می‌دهد؟
- آیا بیمه عمر، به‌عنوان بخشی از ماترک فرد فوت شده، به شمار می‌آید و در فرایند انحصار وراثت قرار می‌گیرد؟
- اگر ذینفع تعیین نکنید، چه اتفاقی برای بیمه عمرتان می‌افتد؟
- چرا باید جلوی قرار گرفتن بیمه عمر در فرایند انحصار وراثت را بگیرید؟
- در چه شرایطی عواید بیمه عمر در حیطه اطلاعات قابل دسترس برای عموم قرار می‌گیرد؟
- اگر می‌خواهید خانواده‌تان از مزایای فوت شما به‌عنوان جایگزین درآمد استفاده کنند باید چه کاری انجام دهید؟
- چرا بهتر است برای بیمه عمر خود، ذینفع مشروط تعیین کنید؟
- آیا می‌توان از وصیت‌نامه برای تغییر ذینفع بیمه‌نامه عمر استفاده کرد؟
چه کسی دوست دارد خانواده و عزیزان بازمانده او، درگیر هزار جور کاغذبازی و رفت‌وآمد و خرج هزینه برای شفاف شدن حساب‌های مالی او شوند؟
قطعا کسی دوست ندارد چنین اتفاقی بیفتد و عجیب نیست که همه بخواهند حساب و کتاب‌های مالی‌شان به‌گونه‌ای تنظیم شده باشد که پس از مرگ، خانواده را گرفتار نکند. یکی از این حساب‌های مالی که سرنوشت آن بعد از درگذشت فرد، برای بسیاری از افراد جای سوال دارد، «بیمه عمر» است.
برای خیلی‌ها این سوال مطرح است که آیا بعد از مرگ، بیمه عمرشان جزوی از ارث آنها خواهد بود و در فرایند انحصار وراثت قرار می‌گیرد یا خیر؟
شما می‌توانید پاسخ این سوال و همچنین، چندین سوال دیگر از جمله موارد زیر را با خواندن این مطلب دریافت کنید: «چرا باید جلوی قرار گرفتن بیمه عمر در فرایند انحصار وراثت را بگیرید؟»، «آیا بیمه عمر به‌عنوان بخشی از ماترک فرد فوت شده به شمار می‌آید و در فرایند انحصار وراثت قرار می‌گیرد؟»، «اگر ذینفع تعیین نکنید چه اتفاقی برای بیمه عمرتان می‌افتد؟»، «آیا می‌توان از وصیت‌نامه برای تغییر ذینفع بیمه‌نامه عمر استفاده کرد؟»
مهمترین نکات این مقاله در یک نگاه
- انحصار وراثت فرایندی حقوقی برای تنفیذ آخرین وصیت‌نامه شما به منظور تعیین تکلیف دارایی‌های‌تان بعد از فوت شماست.
- عواید حاصل از بیمه عمری که ذینفع مشخصی داشته باشد، وارد فرایند انحصار وراثت نشده و می‌تواند به آسانی، به سرعت و به شکلی مؤثر، در دسترس عزیزان شما قرار گیرد.
- اگر کسی را به‌عنوان ذینفع تعیین نکنید، مزایای فوت بیمه عمر شما در ضمن ماترک‌تان قرار گرفته و بنابراین، در فرایند انحصار وراثت لحاظ خواهد شد.
- کسانی که قصد دارید از بیمه عمر شما نصیب ببرند، ولی به عنوان ذینفع در بیمه‌نامه قید نشده‌اند، ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها منتظر بمانند تا تکلیف دارایی‌های شما معلوم شود.
- هزینه‌های وکیل و انحصار وراثت می‌تواند ارزش نهایی ماترک شما و به تبع آن، مبلغ پرداختی بیمه عمرتان را کاهش دهد.
با توجه به حجم بالای مطالبی که اخیرا در خبرها درباره وصیت‌نامه و آخرین وصایا به چشم می‌خورد، برای اغلب مردم سوال‌هایی از این قبیل پیش آمده است که
- آیا بیمه عمر بخشی از ماترک [estate] آنهاست؟
- آیا بیمه عمر از طریق انحصار وراثت [probate/تصدیق وصیت‌نامه] تقسیم خواهد شد؟
- و آیا وصیت‌نامه می‌تواند ذینفع [beneficiary/ وارث] بیمه عمر را تعیین کند یا خیر؟
مطرح بودن چنین سوال‌هایی و همزمان، عدم انتخاب مناسب فرد یا افرادی که می‌خواهید مزایای فوت شما به آنها تعلق بگیرد، می‌تواند در صورت وقوع فوت شما، تاخیرهای پر هزینه‌ای را به بازماندگان تحمیل کند. به خواندن این مطلب ادامه دهید تا دریابید که چرا و چگونه می‌توانید از هرگونه سردرگمی در مورد جایی که می‌خواهید عواید بیمه‌نامه عمرتان به آن تعلق گیرد، اجتناب کنید.
بیایید با نگاهی به معنای «بیمه عمر،» «ماترک» و «انحصار وراثت» شروع کنیم.
بیمه عمر چیست؟
بیمه عمر قراردادی بین شما و یک شرکت بیمه عمر است که براساس آن، اگر شما یا فرد بیمه‌شده پیشنهادی (در مواردی که خودتان فرد بیمه‌شده، نباشید) فوت کند، شرکت بیمه مبلغ یک‌جایی را به‌صورت معاف از مالیات، به ذینفع تعیین‌شده از طرف شما تحویل خوهد داد.
در مقابل، شما موافقت می‌کنید که حق بیمه‌های منظمی را که مبالغ اندکی است، در طول زمان به آنها بپردازید.
به چه چیزی «ماترک» می‌گویند؟
به‌طور کلی، ماترک شامل تمامی آن چیزهایی است که در هنگام مرگ شما، در مالکیت شما قرار دارد. برای مثال، چیزهای گران‌بهایی مانند اتومبیل، جواهرات و حساب‌های بانکی و همچنین هرگونه ملکی که در تملک شما باشد مانند خانه، کلبه یا زمین به‌عنوان ماترک محسوب می‌شود.
باید به یاد داشت که دیون شما نیز مانند هرگونه وام، خط اعتبار و سایر بدهی‌ها، بخشی از ماترک شما خواهد بود. بنابراین، دارایی‌های شما منهای دیونی که دارید، مجموع ارزش ماترک شما را تعیین می‌کند. اگر مایل هستید که دارایی شما پس از مرگ‌تان به فرد دیگری واگذار شود، در این صورت، ماترک شما (در بیشتر موارد) باید مورد انحصار وراثت قرار گیرد.
وصیت‌نامه چیست و چه کمکی به بازماندگان می‌کند؟
وصیت‌نامه که به نام Will & Testamnet نیز شناخته می‌شود، سند مکتوبی است که روشن می‌کند شما دوست دارید ماترک‌تان، پس از فوت شما چگونه تقسیم شود. وصیت‌نامه مکتوب به عزیزان شما کمک خواهد کرد که به دارایی‌های شما دسترسی پیدا کنند، هر چند که این کار معمولا بعد از انحصار وراثت اتفاق می‌افتد.
انحصار وراثت به چه معناست؟
انحصار وراثت به معنای فرایند حقوقی تایید اعتبار وصیت‌نامه یک فرد وفات یافته و تایید انتصاب یک شخص به‌عنوان مجری وصیت‌نامه شماست. این کار در دادگاه استانی محل سکونت فرد وفات یافته صورت می‌گیرد و در هنگام صدور سند رسمی از طرف دادگاه نهایی می‌شود.
اگر فرد فوت شده وصیت‌نامه نداشته باشد، چه اتفاقی برای دارایی‌های او می‌افتد؟
اگر کسی بدون وصیت‌نامه فوت کند (که در اصطلاح حقوقی به این موضوع، «intestate» گفته می‌شود) دارایی‌های او توسط دادگاه و بر اساس قوانین استانی تقسیم می‌شود.
مجری وصیت‌نامه چه کسی است و چه کاری انجام می‌دهد؟
مجری وصیت‌نامه شخصی است که یا در وصیت‌نامه نام او آمده است یا این که توسط دادگاه تعیین می‌شود تا بر تقسیم یا تصرف در دارایی‌ها و دیون فرد متوفا مدیریت داشته باشد. به عبارت دیگر، مجری وصیت‌نامه، مسئول تقسیم دارایی‌های ماترک براساس شرایط وصیت‌نامه متوفاست.
آیا بیمه عمر، به‌عنوان بخشی از ماترک فرد فوت شده، به شمار می‌آید و در فرایند انحصار وراثت قرار می‌گیرد؟
در پاسخ به این سؤال‌ها باید گفت که: بستگی دارد.
در حالت کلی، اگر کسی را به‌عنوان ذینفع بیمه‌نامه عمر خود انتخاب کرده باشید، عواید بیمه عمر به‌عنوان بخشی از ماترک شما به شمار نخواهد آمد. بنابراین، بیمه عمر با یک ذینفع مشخص، در فرایند انحصار وراثت قرار نمی‌گیرد.
برای مثال، اگر دخترتان را به‌عنوان فردی انتخاب کرده باشید که قرار است بعد از درگذشت شما، مزایای فوت‌تان را دریافت کند، در این حالت ذینفع تعیین‌شده شما دخترتان است. او دریافت‌کننده مشروع عواید بیمه عمر شماست و این عواید به‌عنوان دارایی دخترتان به او تعلق خواهد گرفت و او قادر است به هر شکلی که مناسب بداند، از آن پول استفاده کند.
حالا فرض کنیم که شما کسی را به‌عنوان ذینفع بیمه عمرتان انتخاب نکرده باشید یا ذینفع تعیین‌شده از سوی شما دیگر در قید حیات نباشد؛ در این حالت، هنگام درگذشت شما چه بر سر عواید بیمه عمرتان خواهد آمد؟
در این شرایط، عواید بیمه عمرتان به ماترک شما اضافه خواهد شد و سپس در فرایند انحصار وراثت قرار خواهد گرفت. فرایند انحصار وراثت عموما زمان‌بر است و از آن بدتر، رایگان هم نیست.
اگر ذینفع تعیین نکنید، چه اتفاقی برای بیمه عمرتان می‌افتد؟
همه خواهان آن هستند که در هنگام مرگ، خانواده از نظر مالی در امنیت باشند و عزیزان آنها پول حاصل از بیمه‌نامه عمرشان را بدون هیچ تاخیر یا هزینه‌ای دریافت کنند. قطعا شما هم هنگام خرید بیمه‌نامه عمرتان، چنین نیتی را در سر داشته‌اید.
این شرایط زمانی امکان‌پذیر است که شما ذینفع یا ذینفعانی را برای بیمه‌نامه عمرتان تعیین کرده باشید. این فرد یا افراد می‌تواند همسر، فرزندان، والدین یا هر کس دیگری باشد که شما قصد دارید پول‌تان را در هنگام فوت خود، برای او باقی بگذارید.
شما حتی می‌توانید گروه‌هایی مانند خیریه‌ها یا انجمن‌های مختلف را نیز برای این منظور انتخاب کنید. اگر ذینفعی را برای بیمه‌نامه خود تعیین نکنید، در این حالت، ماترک شما به صورت پیش‌فرض، به‌عنوان ذینفع به شمار خواهد آمد. در چنین مواردی، عواید بیمه عمر شما باید در فرایند انحصار وراثت قرار گیرد.
چرا باید جلوی قرار گرفتن بیمه عمر در فرایند انحصار وراثت را بگیرید؟
این موضوع به بالا بودن هزینه‌ها که در بالا اشاره شد، ارتباط پیدا می‌کند. به‌عنوان بخشی از فرایند انحصار وراثت، هزینه‌های مشخصی مثل حق‌الزحمه‌های انحصار وراثت و حق‌الزحمه‌های وکلا باید پرداخت شود تا وضعیت ماترک مشخص شود.
هزینه‌های انحصار وراثت از استانی به استان دیگر متفاوت است و می‌تواند مبلغی ثابت یا درصدی از دارایی‌های شما باشد. چنانچه عواید بیمه عمر شما وارد فرایند انحصار وراثت شود، می‌تواند ارزش دارایی‌های شما را به شکل چشمگیری بالا ببرد و بنابراین، هزینه‌های انحصار وراثت را نیز افزایش دهد.
علاوه بر این، چنانچه هرگونه ادعای طلبکاری، بدهی یا مالیات قابل پرداخت وجود داشته باشد، همه اینها نیز از ماترک متوفا پرداخت می‌شود.
چنین هزینه‌ها و پرداخت‌هایی چنانچه مزایای فوت بیمه عمر شما به‌عنوان بخشی از ماترک‌تان به حساب آید، می‌تواند ارزش آن را به تدریج پایین بیاورد و در نتیجه، عزیزان شما یا هر کسی که به‌عنوان ذینفع تعیین کرده‌اید، پول بسیار کمتری نصیب خواهند برد.
در چه شرایطی عواید بیمه عمر در حیطه اطلاعات قابل دسترس برای عموم قرار می‌گیرد؟
از نظر حفظ حریم خصوصی، post-probate، وصیت‌نامه یک سند عمومی تلقی می‌شود. بنابراین، عواید بیمه عمر شما، چنانچه وارد انحصار وراثت شود، در حیطه اطلاعات قابل دسترس برای عموم قرار می‌گیرد.
بعضی‌ها ممکن است عامدانه تصمیم بگیرند که ماترک خود را به‌عنوان ذینفع عواید بیمه عمرشان تعیین کنند؛ این مورد معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که انگیزه اصلی خرید بیمه عمر، پرداخت مالیات‌های واجب‌الادا در هنگام فوت فرد بیمه شده است.
اگر می‌خواهید خانواده‌تان از مزایای فوت شما به‌عنوان جایگزین درآمد استفاده کنند باید چه کاری انجام دهید؟
اگر قصد شما این است که خانواده‌تان از مزایای فوت شما به‌عنوان جایگزینی برای درآمد شما استفاده کنند، در این صورت احتیاط حکم می‌کند که یک یا چند نفر از اعضای خانواده را به‌عنوان ذینفع یا ذینفعان بیمه‌نامه عمر خود تعیین کنید.
در این حالت، شرکت ارائه‌دهنده بیمه عمر، مزایای فوت شما را به‌طور مستقیم در اختیار ذینفعان قرار می‌دهد. به این ترتیب، هیچ نیازی به انحصار وراثت نخواهد بود و پول موردنظر، بدون هیچ تاخیری در اختیار ذینفعان قرار می‌گیرد.
علاوه بر این، ذینفعان شما همان مبلغی را دریافت خواهند کرد که شما در ابتدا در نظر گرفته‌اید.
چرا بهتر است برای بیمه عمر خود، ذینفع مشروط تعیین کنید؟
سرانجام آنکه، ایده خوبی خواهد بود که یک ذینفع مشروط نیز تعیین کنید. این انتخاب صرفا برای شرایطی است که ذینفع اصلی‌تان قبل از شما از دنیا برود. برای مثال، زوج‌های صاحب فرزند ممکن است بخواهند مطمئن شوند که در صورت فوت همزمان هر دوی‌شان، فرزندان آنها به‌عنوان ذینفع مشروط تعیین می‌شوند.
آیا می‌توان از وصیت‌نامه برای تغییر ذینفع بیمه‌نامه عمر استفاده کرد؟
قرارداد بیمه جدا از وصیت‌نامه است. تا آنجا که به عواید بیمه‌نامه عمر مربوط می‌شود، این ذینفع مذکور در بیمه‌نامه است که در صورت فوت فرد بیمه‌شده، مبلغ موردنظر را دریافت خواهد کرد. پس نمی‌توان از وصیت‌نامه برای تغییر چنین ذینفعی استفاده کرد.
بنابراین، فکر خوبی است که بعد از رویدادها یا تغییرات بزرگ زندگی، مثل ازدواج، تولدها، طلاق و مرگ، بازنگری‌ها و به‌روزرسانی‌های لازم را در مورد تعیین ذینفعان بیمه‌نامه عمر خود، به انجام برسانید.
اگر کسی را به‌عنوان ذینفع بیمه‌نامه عمر خود تعیین کرده‌اید، دیگر لازم نیست نگران به دام افتادن عواید بیمه عمر خود در فرایند انحصار وراثت باشید. خاطرتان آسوده باشد که عواید بیمه عمرتان مستقیما در اختیار ذینفع تعیین شده قرار خواهد گرفت.
[elfsight_pdf_embed id=”70″]
[table id=33 /]
[elfsight_pdf_embed id=”68″]
خيلي ممنون از اطلاعات مفيد شما. اگر امكانش هست لطفا اصطلاحاتي كه به كار برديد معادل انگليسيشان را هم بنويسيد در اين مقاله.
ممنون